SP-kiezers zijn verdeeld over het vluchtelingenstandpunt van hun partij. Dat blijkt uit onderzoek onder 2400 SP-stemmers. De helft (47 procent) vindt dat de SP zich duidelijker moet uitspreken voor een strenger vluchtelingenbeleid: "Nederland is te vol."
Daartegenover staat een groep SP-kiezers die vindt dat de partij zich juist ruimhartiger moet opstellen tegenover vluchtelingen. Ruim een kwart (28 procent) vindt dat de partij dit standpunt zou moeten uitdragen. Een kiezer zegt hierover: "Dat is het sociale gezicht van de SP. Wij moeten de zwakkeren beschermen en dus vluchtelingen de kans geven om hier een toekomst op te bouwen." Een op de tien (12 procent) is van mening dat de partij de huidige opstelling niet hoeft te veranderen.
'Normale burgers betalen de prijs'
Maar de grootste groep wil dus dat de SP zich strenger opstelt in het vluchtelingendebat. Wat hen betreft is Nederland nu al vol en moeten we heel kritisch bekijken wie er nog bij mag. Ze willen sowieso alleen vluchtelingen uit oorlogsgebieden toelaten. Voor asielzoekers die hier om economische redenen komen is geen plaats. "Vluchtelingen oké, maar in acceptabele aantallen. Gelukszoekers zijn niet welkom."
Veel ondervraagde kiezers wijzen erop dat de SP er juist is voor mensen aan de onderkant van de samenleving en dat daar al problemen genoeg zijn. Door de komst van meer vluchtelingen zouden die alleen maar verergeren. Vooral de woningnood wordt in dat kader vaak genoemd: "Ik ben niet racistisch maar Nederland is gewoon vol. Normale burgers betalen de prijs voor elke vluchteling die voorrang krijgt op de woningmarkt."
Lees ook
Marijnissen doet het goed, maar kiezers stemmen vooral op Leijten
Een andere opvallende uitkomst uit dit onderzoek is dat lijsttrekker Lilian Marijnissen weliswaar geliefd is bij de ondervraagde SP-kiezers, maar dat de meerderheid in het stemhokje toch voor Renske Leijten gaat. Marijnissen doet het goed, vindt 95 procent van haar kiezers. Ze vinden haar betrokken en sympathiek. "Ze komt tot de kern van de linkse zaak." Toch geeft 56 procent een voorkeursstem aan Renske Leijten. Een derde (32 procent) kleurt wel het vakje van Marijnissen rood.
Veel kiezers benadrukken dat hun stem niets te maken heeft met de kwaliteiten van Marijnissen, die staan volgens hen als een huis. Maar Leijten verdient volgens hen een bonus voor haar rol in de toeslagenaffaire. "Deze mevrouw is het voorbeeld van een échte volksvertegenwoordiger. Ze heeft echt iets betekend voor duizenden mensen in Nederland. Dat verdient een pluim."
Beoordeling lijsttrekker Lilian Marijnissen
Meer eensgezind over andere thema's
Over andere verkiezingsthema's dan vluchtelingenbeleid zijn SP-kiezers wel eensgezind. Zo is er veel steun (92 procent) voor de oprichting van een Nationaal Zorgfonds, dat het huidige stelsel van particuliere verzekeraars vervangt. Ook vindt driekwart (78 procent) dat de salarissen in de gezondheidszorg structureel omhoog moeten.
De bonussen van 1000 en 500 euro, die toegezegd zijn vanwege de inzet tijdens de coronacrisis en de loonstijging die al in de CAO is afgesproken, vinden ze onvoldoende . "Met een hoger salaris zullen jongeren er sneller voor kiezen om in de zorg te gaan werken. Dat is hard nodig", schrijft een SP-stemmer.
Zorgsalarissen structureel omhoog
Aan het onderzoek deden in totaal ruim 30.000 mensen mee, kiezers van alle partijen. Ook onder alle deelnemers is een meerderheid voor het structureel verhogen van de salarissen in de zorg (57 procent).
Vooral kiezers van PVV (62 procent), GroenLinks (77 procent), PvdA (72 procent), Partij voor de Dieren (66 procent) en Forum voor Democratie (58 procent) zijn hier warm voorstander van. Wel tekenen sommigen erbij aan dat de loonsverhoging vooral moet gelden voor de mensen op de werkvloer, en minder voor specialisten en het management.
Peilingtrends
Op woensdag 17 maart gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Op onze speciale pagina Peilingtrends zie je met behulp van overzichtelijke grafieken hoe politici en partijen ervoor staan in de aanloop daar naartoe. Wie is de meest en minst betrouwbare lijsttrekker? Op hoeveel zetels kunnen de partijen rekenen en wat betekent dat voor de coalitievorming?
Linkse samenwerking niet heilig
In het onderzoek spreken de SP-kiezers zich ook uit over regeringsdeelname. Acht van de tien (79 procent) vinden het belangrijk dat hun partij deel gaat uitmaken van een volgend kabinet. Volgens hen is het hoog tijd voor een socialer beleid met de SP in een coalitie.
Een coalitie met andere linkse partijen heeft wel de voorkeur, maar is voor veel SP-kiezers niet heilig. De helft (45 procent) wil alleen toetreden tot een kabinet als ook de PvdA en/of GroenLinks daar inzit(ten). Maar van de andere helft (48 procent) mag het ook wel zonder die twee partijen. "We zijn het echt niet over alles eens en er zijn nog meer linkse partijen", zegt een kiezer daarover. Sommigen sluiten zelfs een samenwerking met 'rechtsere' partijen niet uit.
Over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd van 5 tot 10 maart 2021. Aan het onderzoek deden 33.250 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, waaronder 2455 mensen die bij de Tweede Kamerverkiezingen SP gaan stemmen. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.