Duidelijker kon het afgelopen week niet zijn: Hillary Clinton gaf toe de Democratische voorverkiezingen te hebben verloren en schaarde zich meteen achter de winnaar. Kranten, tijdschriften en websites doken er meteen op: waarom had Clinton eigenlijk verloren? Met het gemak van de terugblik kwamen onder andere Newsweek en Politico.com tot hun eigen top-5.

Newsweek bracht, onder de gelukkig ironische titel: "Let the second-guessing begin!", de eigen vijf redenen waarom Clinton verloor:

Geen respect voor de kiezers. Haar campagne veronderstelde te lang dat zij de onvermijdelijke kandidaat was. Daar houden kiezers niet van. Haar steun voor de benzinebelastingverlaging voor de zomer werd gezien als het naar de mond praten van kiezers en sommige anti-Obama-spotjes van Clinton waren een aanslag op het onderscheidingsvermogen van de kiezer. In South Carolina leidde het gebrek aan respect voor de kiezers tot haar definitieve verlies van de zwarte kiezers. Bill Clinton maakte respectloze opmerkingen over Obama die zwarte stemmen kostte.

Slechte strategie. De Clinton-campagne liet veel punten liggen bij de organisatie van de caucuses. Maar erger was het uitgangspunt dat men dacht dat Obama er na Supter Tuesday wel uit zou liggen. Niets was minder waar – zijn geld was niet op, zoals Clinton had ingeschat – en Clinton moest opeens een langere termijnstrategie verzinnen. Toen was het eigenlijk al te laat, want er werd nauwelijks een nieuwe strategie verzonnen. Ze had eerder moeten overstappen van onvermijdelijke kandidaat naar kandidaat die opkomt voor de vergeten middle class. Dan had ze een betere kans op de nominatie gehad.

Zwak management. Topstrateeg Mark Penn, opiniepeiler, werkte met een oud script dat dit seizoen niet meer werkte. Penn verdeelde het land in mini-clubjes met eigen aanpak, terwijl het land juist verlangde naar eenheid. Patti Solis Doyle, de campagnemanager, kon haar werk niet aan en communicatiebaas Howard Wolfson was eigenlijk alleen maar lomp tegen alle journalisten. Clinton, hangend aan trouwe medewerkers, greep veel te laat in met vervangingen. Er had al na New Hampshire ingegrepen moeten worden.

Arrogantie. Weer de nadruk op de onvermijdelijkheid van haar kandidatuur. Vervreemdde veel van haar vroege supporters van haar toen alles minder liep.

Entitlement. Daar is die weer: ze vond dat ze recht had op de nominatie. Als ze de hele campagne had gevoerd als de laatste maanden, dan had ze die nog kunnen winnen ook. Maar gezeur over Michigan en Florida (terwijl de partijregels gewoon werden uitgevoerd) en haar commentaar op Obama lieten allemaal de indruk achter dat Clinton dacht dat ze recht had op de nominatie. Niemand in haar directe omgeving durfde er iets van te zeggen (zie zwak management).

Politico.com heeft vijf min of meer andere fouten gevonden die Hillary Clinton gemaakt zou hebben:

Hubris. Overmoed. Ze zou wel eens die nominatie binnenhalen. Ze zei voor de Iowa caucus nog: “I’m in it for the long run. It’s not a very long run. It will be over by February 5.” Overmoed was de basis voor alle andere fouten.

Stemmen voor de oorlog in Irak. Daar valt moeilijk onderuit te praten als de verkiezingen er een van "change" lijken te zijn geworden. Wat is ervaring als die ervaring je doet stemmen voor de oorlog in Irak, terwijl het sentiment nu tegen is? Er geen excuses voor maken, maakte de zaak er niet beter op.

Iowa. Veel geld in gestoken, maar niet het hart. Derde geworden en 20 miljoen uitgegeven. Als Clinton Iowa had laten schieten, had John Edwards waarschijnlijk gewonnen en was dat haar tegenstander in de rest van de campagne geweest, en niet Obama. Waren het heel andere voorverkiezingen geworden. En had ze meer geld gehad voor de rest van de campagne. Maar dat is achteraf praten.

De caucus-blunder. Te grote nadruk op de grote staten en de voorverkiezingen van Super Tuesday. Helemaal niet rekening gehouden met de invloed van al de caucuses, waar Obama bijna overal de overwinning wegsleepte, mede dankzij zijn activistische achterban ter plaatse. Met de overwinningen in alle caucuses neutraliseerde Obama zijn verliezen in de grote staten ruimschoots. Als Clinton echt haarbest had gedaan in de caucus-voorverkiezingen, dan had ze gewoon kunnen winnen.

Ouderwetse offline campagne. Obama maakte optimaal gebruik van internet. Voor geld inzamelen, maar ook voor het activeren van zijn aanhang om het degelijke handwerk te doen in hun buurt en staat. Clinton vertrouwde toch weer gewoon op ouderwetse grote donoren. Pas sinds Super Tuesday had Clinton een internetaanpak en begon ze de verloren grond een beetje in te halen. Maar dat ging niet snel genoeg. Obama stak sinds het begin van de campagne tot eind april 6,8 miljoen dollar in webreclame, Clinton slechts 350.000 dollar.

Volgens Politico.com is het makkelijk om na afloop nog meer factoren te kunnen aanwijzen waarom Clinton heeft verloren – de rol van Bil Clinton, de sluipschutters in Bosnië en andere zaken – maar dat is een zaak voor commentatoren, journalisten in hun campagneboeken en historici.

Historicus Marc van Gestel schrijft sinds 2003 elke werkdag aan zijn weblog over de Amerikaanse presidentsverkiezingen vol: www.amerikalog.com

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.