Honderden IS-strijders en hun families hebben vorige maand door een geheime deal Raqqa kunnen verlaten en zijn op weg naar het thuisland. Hier is de BBC achter gekomen. De Westerse coalitie, onder leiding van de Verenigde Naties, is al die tijd op de hoogte geweest.

Een konvooi van bijna tweehonderd voertuigen en veel wapens leidde de IS-strijders op 12 oktober uit de Syrische stad Raqqa. De gewapende uittocht was geregeld door lokale funtionarissen. Na bijna vier maanden van vechten, leek dit voor hen de beste manier om levens de sparen en het vechten te stoppen. Maar door ‘Raqqa’s dirty secret’, zoals de BBC de geheime uittocht noemt, zijn honderden IS-strijders nu weer op weg naar het thuisland. 

Onder toeziend oog van de coalitie

De coalitie die tegen IS vecht heeft inmiddels toegegeven dat ze van de geheime regeling afwisten en dit bewust stilhielden. Ze zouden echter geen actieve rol gespeeld hebben in de deal. Journalist en oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen is veel in Syrië te vinden, maar zag dit niet aankomen. "Ik vind het schokkend. Toen ik daar was had ik al het vermoeden dat er iets speelde.’’ De coalitie ontkende toen, een maand geleden, dat ze iets van de ontsnapping zouden weten. ‘’De berichten die mij toen bereikten, bleken achteraf een gefabriceerde leugen. Het is buitengewoon vreemd dat dit heeft kunnen gebeuren." 

Nederlanders bij het konvooi

Voormalig legerofficier Peter Wijninga acht de kans klein dat er Nederlanders in het konvooi zaten. "Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat er Nederlanders onder de geëvacueerde IS-strijders zitten. De BBC sprak met Syrische vrachtwagenchauffeurs die het hebben over Kozakken, Oekraïners en Egyptenaren. Maar dat wil zeker niet zeggen dat er geen Nederlanders tussen zitten. Het gaat om een hele grote groep: 250 IS-leden en 3500 familieleden. Mijn verwachting is dat alle strijders hun thuisland zullen proberen te bereiken. Er zaten wel Franse jihadisten bij, die zullen ook terug willen."

Wijninga roept burgers op om oplettend te zijn: "We zullen waakzaam moeten blijven, ook als burger. Blijf alert op verdachte pakketjes en tassen." 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.