Volgende week zaterdag vertrekken Mert Baglar en Randy Gast naar de bezette gebieden op de Westelijke Jordaanoever, geheel op de fiets. Ze fietsen 3.000 kilometer en zamelen voor elke kilometer een euro in. "Het is nu belangrijk om bij te dragen."

Het is niet de veiligste plek om naartoe te fietsen, erkent Randy meteen. "Maar ik heb het gevoel dat ik iets moet doen. Ik kan niet stilzitten terwijl daar zo veel ellende is."

Sporten en sportkleding

Het plan is om sportkleding te geven aan kinderen in vluchtelingenkampen op de Westelijke Jordaanoever. Beide mannen werken zelf in het onderwijs: Randy als gymdocent, Mert is zzp'er in de jeugdzorg en het speciaal onderwijs.

"De mensen daar zijn op de vlucht en hebben heel weinig, de kinderen kunnen niet gewoon kind zijn", vertelt Randy. "We willen ze kleding geven om in te sporten, en in de dagen dat we er zelf zijn, willen we samen met hen gaan sporten, om een lach op hun gezicht te krijgen. Zodat ze hopelijk heel even de ellende kunnen vergeten."

Afleiding dankzij sport

Het geld dat ze verder inzamelen, is voor stichtingen waar ze mee samenwerken, bijvoorbeeld Stichting CARE, een internationale organisatie die noodhulp verleent. Op dit moment staat de teller al ruim boven de 3.000 euro en hebben ze het streefbedrag verhoogd naar 5.000 euro.

"Dat geld is voor basisdingen natuurlijk, dat is daar hard nodig op dit moment", vertelt Randy. "Maar we hopen ook dat er wat 'leuke' dingen voor de kinderen gekocht kunnen worden." Spullen om mee te sporten, bijvoorbeeld. "Zodat ze, als wij na een week weer vertrekken, nog steeds wat afleiding kunnen krijgen, iets leuks kunnen doen."

'Geluk dat ik hier ben geboren'

De mannen maakten dit plan vorig jaar augustus al. "We waren aan het varen op de gracht en hadden het over uit je comfortzone treden, over hoe je kunt groeien als mens. We wilden iets goeds doen", legt Randy uit.

"Ik besef steeds vaker dat ik heel veel geluk heb dat ik aan de 'goede' kant van de wereld ben geboren. Daar heb je geen invloed op, voor hetzelfde geld was ik in Gaza geboren, of op andere plekken op de wereld waar ze het slechter hebben dan hier." Dat ging knagen, vertelt hij. "Dan ben je straks 80 en heb je alleen gewerkt, gesport, geslapen en gegeten. Ik wil meer dan dat. Ik wil tegen die tijd ook denken: ik heb iets goeds gedaan."

Oorlog geen reden om te stoppen

Terwijl ze met het plan bezig waren, brak op 7 oktober de oorlog uit. Voor Randy en Mert was dat geen reden om de fietstocht af te blazen. "Natuurlijk hebben we het er wel over gehad. Gaan we dit nog wel doen? Is het nog veilig? Willen we dit nog wel?"

Ze kwamen vrij snel tot de conclusie dat het antwoord op al die vragen 'ja' was. "Het is nu nog belangrijker geworden om daar iets bij te dragen."

Deel van route te gevaarlijk

Tegelijk maakt de oorlog het plan ook een stuk moeilijker. Ze houden contact met Stichting CARE over de situatie ter plekke. "Zij houden ons op de hoogte van hoe het ervoor staat, of het veilig is en of we überhaupt iets kunnen doen als we daar zijn", vertelt Randy. "Op het moment lijkt het erop dat we worden geweigerd, of dat het er te gevaarlijk is."

Ook de route er naartoe moest aangepast worden door de oorlog. "We wilden via Turkije en Syrië fietsen, dus helemaal over land, al was dat een jaar geleden ook al niet de meest veilige route", legt Randy uit. "Maar nu krijg je ook gezeur als je stempels van islamitische landen in je paspoort hebt staan. Een stempel van Turkije kan er voor zorgen dat Israël je weigert aan de grens."

'Gaan het gewoon proberen'

Met tips van een collega die bekend is in de regio en van de contacten ter plekke maakten ze een nieuwe route. Van Hengelo naar Athene, en daar met de fiets het vliegtuig in. "Dan vliegen we vanaf daar naar Amman, in Jordanië, en is het vanaf daar nog een kilometertje of 100 fietsen naar de grens." In totaal verwachten ze zo'n 3.000 kilometer op de fiets te zitten.

Momenteel is de kans dat ze de Westelijke Jordaanoever bereiken 50/50, zegt Randy. "Maar we zijn er pas over twee maanden. In de tussentijd kan er natuurlijk veel gebeuren, we weten niet hoe de situatie er tegen die tijd uitziet. We gaan het gewoon proberen."

Ongetraind 3.000 kilometer fietsen

Die 3.000 kilometer gaan de mannen ongetraind afleggen. "We zijn echte amateurs. Mert heeft denk ik op de middelbare school voor het laatst op een fiets gezeten en ik fiets alleen in Amsterdam, op een elektrische fiets", vertelt Randy.

Ze hebben een beetje getraind voor de tocht, in de sportschool, op een hometrainer. "Maar we zijn wel sportief, het voetbalseizoen is net afgelopen, we hebben wel conditie. Maar dat is natuurlijk heel wat anders dan urenlang op een fiets zitten." De eerste dag zijn ze direct van plan om 110 kilometer te gaan fietsen. "Eens kijken of dat lukt. We komen er vast wel uit, het is voor een goed doel."

'We willen kinderen helpen'

Randy en Mert gaan hun tocht vastleggen op YouTube, Instagram en TikTok, om tijdens de reis nog meer geld in te zamelen. "De donaties die we tot nu toe kregen, kwamen vooral van vrienden, familie en bekenden. We hopen dat we, door het vast te leggen en er een soort afleveringen van te maken, meer mensen kunnen bereiken."

Ook zoeken ze naar bedrijven die willen sponsoren. "We hebben tot nu toe twee bedrijven gevonden, die onze fietsen hebben gedoneerd en geld om kampeerspullen van te kopen." Maar bedrijven waren niet happig op het sponsoren van een tocht naar de Palestijnse gebieden. "Ik denk dat ze hun handen niet willen branden aan zo'n gepolariseerd conflict", vertelt Randy. "Alsof ze kant kiezen door een goed doel te sponsoren. We willen uiteindelijk gewoon kinderen helpen."

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."