Het gaat goed op de beurs en dat betekent dat het met veel pensioenfondsen goed gaat. Het roept de vraag op of, na 13 jaar, de pensioenen eindelijk mee kunnen stijgen met de inflatie. Toch kan dat moment nog wel even op zich laten wachten.

Al 13 jaar zijn er nauwelijks aanvullende pensioenen verhoogd. Tot grote ergernis van de vakbonden. "Alles wordt duurder, maar de pensioenen worden niet hoger", zegt Willem Noordman van vakbond FNV. Hij pleit ervoor dat pensioenfondsen waarmee het goed gaat, ook de mogelijkheid moeten krijgen in de wet om de pensioenen te gaan indexeren: aanpassen aan de prijsstijgingen.

Een goede dekkingsgraad

Want nu de beurzen er goed voor staan, merken ook de pensioenfondsen dat. In ons land zijn zo'n 250 pensioenfondsen: 90 daarvan hebben een zogeheten dekkingsgraad van 110 procent. Dat wil zeggen dat ze voor iedere euro die ze verwachten uit te moeten geven, 1 euro en 10 cent in kas hebben.

Voor het eerst sinds jaren zouden ze daardoor de aanvullende pensioenen mee kunnen laten stijgen met de inflatie. Dat geldt voor bijvoorbeeld de pensioenfondsen voor de Detailhandel en de Bouw. Maar financieel commentator Martin Visser legt uit dat met de regels die nu gelden, veel pensioenfondsen nog niet mógen verhogen. "Dat staat nou eenmaal zo in de wet. Dan mag je pas verhogen als je er echt heel goed voor staat. Een dekkingsgraad van 110 is dan niet genoeg."

Nieuw pensioenstelsel

Hoop op verandering is er door het nieuwe pensioenstelsel, dat In 2027 ingaat. In het oude pensioenstelsel kreeg je op basis van je wat je afdroeg een vaste uitkering, maar in het nieuwe stelsel bepaalt de beleggingswinst hoe hoog je pensioen is. Je pensioen kan dus sneller stijgen, maar ook sneller dalen.

"Dan heeft, als het goed is, iedereen een pensioen dat meebeweegt met de beurs. Nu gaat het bijvoorbeeld goed, dan is jouw pensioen ook beter. Nu is het verband veel minder duidelijk. Straks kan je beter uitleggen waarom een pensioen wat hoger of lager is", zegt Visser.

Geen 2022, maar 2023

Het plan was om de wet, en dus alle regels hieromheen, in 2021 klaar te hebben. Voor de tussenliggende periode zouden tijdelijk andere financiële regels gelden, waardoor de nieuwe regels vanaf 1 januari 2022 ook al konden worden toegepast. Maar: dit alles is één jaar uitgesteld.

"Het idee is nu dat komend jaar de nieuwe pensioenwet door de Tweede Kamer gaat. Die gaat dan beginnen op 1 januari 2023. Dan weten we ook wat de regels zijn voor de overgangsperiode. Dus welke regels er gaan gelden van 2023 tot aan 2027", zegt Visser. Pensioenfondsen hebben dan tot 2027 de tijd om alles in orde te maken.

Ook eerder indexeren?

Dat het nieuwe pensioenstelsel eraan komt en het feit dat het goed gaat op de beurs, wakkeren de discussie aan of de regels die nu in 2023 ingaan niet tóch in 2022 vast in kunnen gaan. Pensioenfondsen kunnen met de nieuwe regels namelijk wel gaan indexeren. Iets wat met de huidige regels, voor verschillende pensioenfondsen, niet kan.

In de Tweede Kamer gaan hier al stemmen voor op, maar een motie van Liane den Haan en DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan om deze regels naar voren te haalde in de Kamer geen meerderheid.

Toezegging van het kabinet

Ondanks dat de motie om de soepelere regels naar voren te halen geen meerderheid kreeg, deed het ministerie wel een belangrijke toezegging. "Het kabinet ziet ook dat er iets moet gebeuren", zegt Martin Visser. Het ministerie beloofde dat als we in 2023 beginnen met de overgangsperiode naar een nieuw stelsel, de soepelere regels met terugwerkende kracht worden toegepast op 2022. "Als dat inderdaad zo is wil dat dus zeggen dat je de verhoging van je pensioen in 2022, in 2023 op je rekening krijgt."

Een jaar te laat, volgens Willem Noordman van vakbond FNV: "Mensen wachten al 13 jaar op indexatie van hun pensioen. Wij zijn er ermee eens dat die wetgeving zorgvuldig moet, maar de consquenties voor de gewone mens zijn nu te hoog. Deze mensen gingen ervan uit dat hun pensioen verhoogd zou worden."

Dit jaar vierde de koning zijn verjaardag in Doetinchem in de Achterhoek. Een streek waar 'lokaal, eerlijk en lekker eten' centraal straat, volgens de burgemeester. Stadsboerin Ellen Willems serveerde een Achterhoeks maal aan de koninklijke familie.

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak."

"Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."