Doorgedraaid

De combinatie van een economische crisis en een dreigende mondiale uitbraak van varkensgriep kan ogenschijnlijk normale mensen over het randje duwen. Dat stelt de Duitse criminoloog Adolf Gallwitz. Hij reageert daarmee op het pandemonium, dat op Koninginnedag uitbrak rond de aanslag in Apeldoorn (niet te verwarren met de pandemie, die dreigt rond de varkensgriep).

Volgens Gallwitz kunnen mensen gedestabiliseerd raken door de crisis en op zoek gaan naar een oorzaak voor hun angsten. “Zelfs mensen, die nog nooit aan een aanslag hebben gedacht, kunnen daardoor op idiote gedachten komen”, aldus Gallwitz in het AD van 1 mei.

Het lijkt op het eerste gezicht het geval bij de 38-jarige beveiligingsbeambte Karst H. uit Huissen. Een volgens buurtbewoners “niet onvriendelijke, verlegen, intelligente man, die regelmatig blowde en bier dronk in zijn stamcafé”. Die echter wel kort geleden zijn baan en zijn huis was kwijtgeraakt en daarop besloot een aanslag op de Oranjes te plegen. Waarbij hij een dag zijn ‘moment of fame’ had en de dag erna overleed.

De gebeurtenissen roepen de vraag op of de man alleen door zijn eigen persoonlijke omstandigheden is beïnvloed, of misschien ook door de berichtgeving in de media over de crisis en de gevolgen ervan.

In dat geval rust op de media, de politiek en andere publieke functionarissen een zware verantwoordelijkheid. Zij moeten enerzijds de ernst van de crisis niet bagatelliseren, maar anderzijds wel perspectief blijven bieden. Ze moeten benadrukken dat, zoals ik in mijn eerste weblog schreef, een recessie nog altijd lang geen depressie is, en dat het economische stelsel sterk genoeg is om deze klap te boven te komen. En bovenal: ze moeten het goede voorbeeld geven.

Want in barre tijden is draagvlak essentieel. Dat realiseerde ook de IJsselsteinse burgemeester Patrick van den Brink zich. Hij stond net als andere burgervaders voor de keuze hoe om te gaan met het verloop van de festiviteiten in de IJsselsteinse binnenstad. Muziek, optredens, demonstraties van verenigingen en natuurlijk een vrijmarkt.

Uiteindelijk werd besloten het vuurwerk en de lampionnenoptocht af te lasten en het avondconcert in de kerk doorgang te laten vinden. Ook moest vanaf drie uur de muziek uit. Er klonk vrijwel geen wanklank. Net als de rest van Nederland was ook in IJsselstein de lol eraf en ging Koninginnedag als een nachtkaars uit.

Ik ben benieuwd of IJsselstein in de voetsporen zal treden van Apeldoorn en ooit ook gastheer zal zijn voor een landelijke Koninginnedag. Als die er sowieso opnieuw in deze vorm komt. IJsselstein moet er maar eens goed over nadenken of ze het wel willen. Tienduizenden gasten in een kleine knusse binnenstad met in grote lijnen nog hetzelfde stratenpatroon als zeven eeuwen geleden. En dat met de ogen van de natie op je gericht. Een voordeel is er in ieder geval. Naar alle waarschijnlijkheid zal die gezellige IJsselsteinse binnenstad tegen die tijd definitief afgesloten zijn voor auto’s.