Corinne Ellemeet, Tweede Kamerlid voor GroenLinks vindt dat er beter gekeken moet worden naar het nut van operaties bij mensen op leeftijd. Daarnaast helpt het om de zorgkosten onder controle te houden. Onzin, vindt hoogleraar zorgethiek Marian Verkerk. "Ik vind dat de politiek zich hier niet mee moet bemoeien."
Het academisch ziekenhuis in Leiden (LUMC) en het Haga Ziekenhuis in Den Haag zijn sinds een maand gestart met het screenen van ouderen op hun kwetsbaarheid. Patiënten van boven de 70, die binnenkomen op de Spoedeisende Hulp, krijgen een zogeheten kwetsbaarheidstest. Zo kan de arts beoordelen of de oude patiënt sterk genoeg is voor een operatie of een chemokuur. Uiteindelijk kan een arts of patiënt besluiten om af te zien van een ingrijpende behandeling.
'Het is niet aan de politiek'
In het NRC wakkert Tweede Kamerlid Ellemeet (GL) de discussie aan met haar initiatiefnota 'Lachend Tachtig. Hierin zet ze de visie van GroenLinks op de ouderenzorg uiteen. Zo sprak ze de afgelopen maanden met tientallen mensen die werken in de ouderenzorg. Volgens Ellemeet is aan eindeloos behandelen niet altijd behoefte en kan minder medisch ingrijpen ook geld schelen. Ook blijkt uit verschillende onderzoeken dat overbehandeling juist schadelijk kan zijn. Verkerk vindt het vreemd dat de politiek er zich mee bemoeit. "Het is geen politieke discussie. Het is iets tussen de arts en patiënt over wat zinnig is en wat niet aan het eind van een mensenleven. Daar moet de politiek zich verre van houden."
'Patiënt moet beseffen dat behandelen soms geen zin heeft'
Uit onderzoek bleek in 2015 dat 60% van de artsen te lang doorbehandeld. Daarnaast laten drie onderzoekers in 2013, aan de hand van 25 casussen zien, dat overbehandelen vaak het leed vergroot en verlengd. Zij stellen dat overbehandelen een belangrijke oorzaak is van verspilling in de zorg. Een verhaal in de The New Yorker laat zien hoe de gigantische kosten door onnodige zorg in een plaatsje in de Verenigde Staten zijn aangepakt. Maar hoe je het ook wendt of keert: volgens hoogleraar Verkerk moeten we gaan nadenken of we zoveel mogelijk willen behandelen of dat we gaan nadenken over de wijze waarop. "Het is voor iedereen belangrijk om na te denken hoe onze ouder dag eruit ziet. Het is goed dat de patiënt beseft dat soms behandelen geen zin meer heeft. Je sterft dan bijvoorbeeld thuis in het bijzijn van mensen van wie je houdt, met meer comfort, maar met een kortere levensduur. De patiënt moet daar echt over leren nadenken. Dat mis ik nu, want het is nog steeds een taboe."
Het EenVandaag Opiniepanel vroeg recent of je bij het aanbieden van kostbare behandelingen ook mag kijken naar leeftijd. Een ruime meerderheid was voor, en zo’n 36% tegen.
Artsenfederatie KNMG roept artsen op te stoppen met het te lang doorbehandelen van patiënten. Veel artsen zetten de behandeling momenteel liever voort, dan dat ze met hun patiënt de dood bespreken, zo meldt De Persdienst. Hoogleraar kwaliteit van zorg zegt daar over: "De medische wereld kan steeds meer, maar dat is lang niet altijd wenselijk.''
Ook moet het gesprek over de dood in de richtlijnen per specialisme worden verankerd en moet er tijdens de artsenopleiding meer aandacht aan worden besteed.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.