Het begon met de wens voor redelijk overleg en er samen uitkomen met gemeente en het minsterie, maar inmiddels zijn inwoners van Wier op ramkoers. Ze voelen zich niet serieus genomen vanwege de plaatsing van een nieuwe radar van Defensie.

In het dorpje Wier in Friesland is het doorgaans rustig. Enkele maanden geleden kwam daar verandering in. De boosdoener is de SMART-L radar, de nieuwste luchtverdedigingsradar van Defensie.

Voortdurend geluid

Wat techniek betreft is de radar het nieuwste van het nieuwste. Voor de inwoners van Wier is het object vooral gekmakend en een bron van continue zorg, vertelt Gerda Algra. Zij woont met haar gezin nog geen 600 meter van het ronddraaiende gevaarte.

"Als 'ie aanstaat, klinkt de radar als een soort magnetron en als 'ie uitstaat hoor je een harde pieptoon. Er is voortdurend geluid, een monotoon gezoem." De oude radar, die aan vervanging toe was, hoorde je niet, omdat er een koepel omheen was gebouwd, zegt Gerda.

Gerda
Bron: EenVandaag
Gerda Algra ziet de radar vanuit haar achtertuin

Zorgen over gezondheid

Naast het gezoem, maakt Gerda zich ook zorgen over de gezondheidseffecten van het apparaat. Vooral omdat wetenschappers elkaar nogal tegenspreken over wat de invloed van de straling van de radar op de langere termijn is.

"Dit is een nieuwe radar, men weet niet wat het effect is op de gezondheid over 20 jaar. Ik heb jonge kinderen, die spelen en zwemmen in de tuin. Op 600 meter van de radar. Daar maak ik me echt zorgen over."

Beneden slapen

Ook buurman Frits de Vries heeft veel twijfels, zeker 'sinds hij zich heeft ingelezen in de materie', zoals hij zelf zegt. Vanwege de geluidsoverlast is hij met zijn vrouw maar beneden gaan slapen.

"Het is niet alleen het geluid, maar ook een apparaat waarover je twijfels hebt of het nu allemaal zo gezond is. Je wordt er de hele dag door aan herinnerd en dat is geen fijn gevoel."

Rechts de nieuwe radar, links de oude die er eerst stond
Bron: EenVandaag
Rechts de nieuwe radar, links de oude die er eerst stond

Radar moet blijven draaien

Sinds begin dit jaar organiseerde Defensie samen met de gemeente verschillende informatiebijeenkomsten met als doel de onrust van inwoners over de nieuwe radar weg te nemen. Maar in die missie zijn ze bepaald niet geslaagd, zegt Gerda.

"Ze zijn pas in actie gekomen toen wij aan de bel trokken. Ik vind dat ze van tevoren hadden moet checken of het allemaal wel veilig is." Want wat Gerda steekt is dat er volgens haar nooit echt serieus is geluisterd naar de zorgen van inwoners. "Het voelt alsof die bijeenkomsten een beetje voor de bühne waren. De radar stond er immers al, dus de uitkomst stond vast. Hun belang was aldoor dat die radar gewoon blijft draaien."

'Zo moet je het juist niet doen'

Volgens hoogleraar regionaal bestuur aan de Universiteit Twente, Marcel Boogers is dit precies wat er vaak mis gaat bij besluitvormingsprocessen van de overheid. "Dit is echt de manier om het niet te doen, sterker nog, hier organiseer je juist maximaal verzet mee onder inwoners", zegt hij.

"Natuurlijk is het fijn als mensen stoom kunnen afblazen op zulke informatiebijeenkomsten. Alleen het heeft in deze opzet ook iets tamelijks zinloos. Het voedt het idee van 'we mogen wel meepraten, maar eigenlijk heeft het allemaal bijzonder weinig zin'. De uitkomst staat namelijk al vast, want die nieuwe radar staat er al lang."

'Dit is toch compleet bizarre situatie'

Dit is ook de reden dat de houding van Gerda en veel inwoners van Wier radicaal is omgeslagen. "We hadden altijd de lijn, we gaan in gesprek met Defensie en kunnen er op die manier gewoon uitkomen. Daarom hebben we de media er ook al die tijd buiten gehouden", vertelt ze.

"Maar op een gaande de rit bekroop mij en andere buurtgenoten steeds meer het idee dat zij die radar gewoon willen laten draaien, ten koste van alles eigenlijk. Dus sta ik hier nu mijn verhaal te doen. Dat is toch eigenlijk totaal absurd dat het zo moet? We hebben gewoon geen andere keuze."

Reactie ministerie

In een schriftelijke reactie laat het ministerie van Defensie weten het heel vervelend te vinden dat omwonenden van de radar hinder ervaren. Vanzelfsprekend wordt er gezocht naar mogelijke oplossingen en blijft het ministerie inwoners informeren over de uitkomsten van maatregelen.

Defensie moet zich houden aan de normen die zowel voor geluid als straling zijn gesteld. Deze normen gelden voor iedere Nederlander, dus ook voor Defensie. De geluidsnorm die geldt voor de radar houdt er overigens rekening mee dat de lokatie van de radar in landelijk gebied ligt.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.