Sommige Britten zijn niet gerust op een Brexit-deal, ondanks dat die deal volgens de EU volgende week op tafel kan liggen.Van het inslaan van medicijnen tot het aanleggen van een voedselvoorraad, de Britten laten het liever niet van hun overheid afhangen. Maar ook de Britse regering zegt zich op een ‘no-deal scenario’ voor te bereiden. Er is zelfs een minister voor voedselvoorraden aangesteld.
“Ik dacht dat het belachelijk zou zijn om in te slaan, maar toen gaf de overheid de Nationale Gezondheidsdienst de opdracht om een medicijnenvoorraad aan te leggen. En toen dacht ik: ik zou wel gek zijn om niet zelf een voorraad aan te leggen.”
Tabitha McIntosh blijft er nuchter onder. maar haar leven is afhankelijk van de insulinespuiten die ze dagelijks zet. Sinds ze zwanger was van haar zoon heeft ze suikerziekte, en zonder haar medicijnen denkt ze ongeveer twee weken te leven te hebben. Ze is bezorgd dat na 29 maart 2019, als de Britten de EU daadwerkelijk verlaten, een chaotische situatie zal ontstaan waarin de toevoer van haar medicijnen niet gegarandeerd is.
“Ik leg een voorraad aan voor zes maanden. Er zullen uiteindelijk wel handelsverdragen in werking treden waarin alles geregeld wordt. Maar ik wil me voor een behoorlijke periode geen zorgen hoeven maken,” zegt Tabitha.
'Ik ben graag voorbereid'
Ook Victoria Whitford uit Londen is niet gerust op de situatie in Engeland eind maart. “Er zijn grote supermarkten die zeggen dat als er geen deal komt tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk ze niet in staat zijn om de levering van vers voedsel te garanderen. Ik denk niet dat het irrationeel is om voedsel in te slaan.” Met haar man maakt ze plannen om voor de kerst een nieuwe vriezer in haar tuinhuisje te vullen met ingevroren groenten.
De onderhandelingen tussen de EU en het VK zijn nog in volle gang, maar wat de uitkomst ook wordt, Victoria heeft er geen goed gevoel over. “Ik maak me zorgen dat er geen deal zal komen. Maar zelfs als er een deal komt, dan zal er een periode van onzekerheid zijn. Ik wil het graag rond kerst geregeld hebben, want ik wil niet wachten op het moment dat iedereen in paniek in gaat inkopen. Ik weet niet zeker of dat gaat gebeuren, maar ik ben graag voorbereid.”
Niet dat alle Britten nu massaal inslaan, maar op populaire fora als Mumsnet en Money Saving Expert wordt wel druk gediscussieerd over wat er te eten is in een Groot-Brittannië na de Brexit en hoe je het huis warm houdt als de energielevering stokt.
Zijn het allemaal angstscenario’s? Nee, vindt Ian Wright, directeur van de Food and Drink Federation en daarmee vertegenwoordiger van de voedselindustrie. “Het is realistisch dat er in ieder geval voor een periode verstoring op gaat treden in de voedseltoevoer naar het Verenigd Koninkrijk. De Britse overheid zegt het ook in een technische briefing.”
Minister voor voedselvoorraden
Michel Barnier, Brexit-onderhandelaar namens de EU, meldde gisteren optimistisch dat er volgende week woensdag een deal op tafel kan liggen. Barnier stelt voor een handelsovereenkomst met het VK te treffen zoals de EU ook met Canada heeft. Daarnaast zou Theresa May een belangrijke ‘rode lijn’ op moeten geven: het VK blijft in de douane-unie, en dat betekent dat de Britten geen eigen handelsdeals met China en de Verenigde Staten kan sluiten.
Of de Britse onderhandelaars daarmee akkoord gaan is nog allesbehalve zeker. En dan moeten het Britse én het Europees parlement er nog over stemmen. Een scheiding zonder overeenkomst is daarmee nog niet uitgesloten.
Dat wordt in EU-kringen ook wel het ‘cliff-edge scenario’ genoemd: de Britten verlaten op 29 maart de Unie en wat er dan gebeurt is onzeker. De handelsrelatie zal dan terugvallen op regels van de Wereldhandelsorganisatie (WHO). Dat betekent onder anderen hogere invoertarieven en een langere procedure om goederen de grens over te krijgen. Wat betreft Ian Wright is dat niet uit te sluiten: “Elke dag waarop geen deal gesloten wordt, worden de kansen voor een Brexit zonder deal hoger.”
De Britse overheid bereidt zich ook voor op het slechtste scenario. De afgelopen weken publiceert het Brexit-ministerie documenten waarin het burgers en bedrijven aangeeft hoe ze zich kunnen vorbereiden op de Brexit. Eind september werd David Rutley aangesteld als minister voor voedselvoorraden. Een ministerspost die sinds de jaren ’50 niet meer is vervuld.
Uien en tomaten uit Nederland
Het Verenigd Koninkrijk importeert 30% van het voedsel uit de EU. Wat betreft groenten gaat het om 85%. Ian Wright kan zo aanwijzen waar problemen kunnen ontstaan. Nederland exporteert bijvoorbeeld veel uien en tomaten naar Engeland. “Het zou 2 tot 3 jaar duren voor we die hoeveelheden zelf kunnen oogsten,” aldus Wright van de federatie van voedingsbedrijven. “Dat betekent tot die tijd: tekorten aan bepaalde producten, stijgende prijzen en minder keuze in de schappen.”
Volgens Wright is hamsteren een oude Britse traditie. “Mijn moeder was 95 toen ze drie jaar geleden overleed. Ze gebruikte nooit suiker, maar toen ze overleed en we haar kast openden vonden we 14 zakken suiker.” Zelf is hij nog niet aan het inslaan. “Uiteindelijk denk ik dat het wel goed komt, maar dat advies geef ik niet aan anderen. Mensen moeten goed opletten wat er gebeurt. Rond kerst moeten we maar eens opnieuw overwegen of het nodig is om wat goederen in te slaan.”
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.