Begrip voor onvrede, maar massale afkeer tegen geweld van avondklokrellen: 'Dit heeft niks met demonstreren te maken'

'Absurd', 'walgelijk', 'een schande'. Mensen in het land spreken massaal hun afkeer uit tegen de rellen van de afgelopen dagen. Demonstreren tegen coronamaatregelen moet kunnen, maar veel mensen voelen dat het protest is gekaapt door relschoppers.

Dat zeggen bijna 7.500 leden van het Opiniepanel in een onderzoek van EenVandaag over de ongeregeldheden op meerdere plekken in Nederland. Gisteravond werden opnieuw winkels geplunderd en politieagenten belaagd. Bijna alle ondervraagden (94 procent) keuren het gebruik van geweld om onvrede te uiten sterk af.

Begrip voor protest

De rellen volgden op demonstraties tegen het coronabeleid van de overheid. Dat er los van de escalatie in de afgelopen dagen, wordt geprotesteerd tegen het coronabeleid kan wél op redelijk wat begrip rekenen. Vier op de tien (38 procent) vinden dat dat moet kunnen, ook al was er geen vergunning voor de eerste, nog vreedzame demonstraties.

"Ik heb begrip voor mensen die het lastig hebben door de maatregelen en dat willen uiten. Dat moet kunnen in Nederland. Maar dit heeft niks met demonstreren te maken", zegt een ondervraagde. 60 procent heeft er überhaupt geen begrip voor dat mensen demonstreren. Zij zien de relschoppers en demonstranten als één groep of halen aan dat gemeenten de eerste protesten hadden verboden.

Begrip voor geweld

Tegenover de massale veroordeling van het geweld, staat een zeer kleine groep die het gebruik van geweld wel geoorloofd vindt. 2 procent heeft daar veel begrip voor; 3 procent redelijk wat. Enerzijds vinden ook zij geweld niet goed te praten, maar zij kunnen zich voorstellen waarom het nu escaleert. "Geweld is eigenlijk niet goed te keuren, maar ik snap wel dat het gebeurt. Er heerst veel onvrede over de politiek en als je dat wil laten horen, is er weinig ruimte", zegt een panellid.

Andere mensen behoren ook zelf tot een zeer wanhopige groep: "Mensen, ook ik, zijn het zo zat om beperkt te worden in hun vrijheid. Als je dan ook nog gelijk wordt aangepakt als je dat geluid wil laten horen, lok je geweld uit."

Lees ook

• 

  Medewerkers maken zich zorgen over hun veiligheid na geweld tegen ziekenhuis Enschede

  • 25-01-2021

Inzet leger

Bijna alle ondervraagden (94 procent) denken dat er de komende dagen meer ongeregeldheden zullen volgen. Om dat te voorkomen, opperen politici vergaande middelen, waaronder de inzet van het leger. Hoewel ministers vandaag zeiden daar niks voor te voelen, is er ruime steun voor in de samenleving. Tweederde (64 procent) zou dit een goede zaak vinden.

Voor andere, minder ingrijpende maatregelen is nog meer steun. 91 procent vindt dat relschoppers moeten voorkomen onder het snelrecht, waarbij ze binnen zeventien dagen hun straf te horen krijgen. Ook het verhalen van de schade op de vandalen vindt bijna iedereen (95 procent) een goed idee. Op het al genomen besluit van het Veiligheidsberaad dat er alleen overdag met een maximum aantal mensen mag worden geprotesteerd, reageert 72 procent positief.