"De oorlog in Oekraïne duurt bijna een half jaar en we zien dat het steeds moeilijker wordt voor Europa om één lijn te blijven trekken." Dat zegt deskundige Europese veiligheid Bob Deen. Hij volgt de ontwikkelingen in Oekraïne op de voet.

"De vraag is ook of Europese landen het eens zijn", vervolgt Deen. "We zien dat Fransen en de Italianen Oekraïne wel willen steunen om stand te houden, maar niet genoeg om ze te verslaan."

Doorpakken

"Landen als Engeland, Polen en de Baltische staten vinden daarentegen dat je zal moeten doorpakken en Rusland moet verslaan om iets van Poetin gedaan te krijgen."

Hoewel de aandacht voor de oorlog in Oekraïne lijkt te verslappen, gebeurt er van alles. "Aan één kant van Europa, namelijk de kant het dichtst bij Rusland, zien we dat de rijen zich sluiten. Landen als Zweden en Finland, die lange tijd kozen voor een 'neutrale' positie ten opzichte van de Russen, sluiten zich nu aan bij de NAVO, en voeren ook ook hun defensie inspanningen op."

Geen NAVO-lidmaatschap

Maar dat is niet overal het geval. Een land als Zwitserland, dat een lange traditie heeft van neutraliteit, doet wel mee aan de sancties tegen Rusland, maar wil absoluut niet bij de NAVO en wil ook geen wapens leveren.

Deen: "Dat is voor hen makkelijker want ze hebben Rusland niet als buurman en doen nog veel zaken met de Russische superrijken. Zwitserland wil graag de rol van 'neutrale' partij behouden, want zeggen ze, ooit zal er toch ook weer gepraat moeten worden met de Russen."

Bob Deen
Bron: Instituut Clingendael
Deskundige Europese veiligheid Bob Deen van Instituut Clingendael

Bekijk ook

Hek van de dam

Maar Deen vraagt zich af of die positie van de Zwitsers wel houdbaar is: "Want als iedereen in Europa zich zou opstellen als de Zwitsers zouden de Russen toch min of meer vrij spel hebben in Oekraïne." Volgens Deen is het begrijpelijk dat landen als Polen en de Baltische staten, pleiten voor een verhoging van de NAVO-steun aan Oekraïne.

"Zij zien dat, als Rusland met militair machtsvertoon en economische chantage haar doelen bereikt, het hek van de dam is. Dan wordt de Europese veiligheidsstructuur ontmanteld en vrezen ze dat uiteindelijk ook zij aan de beurt zijn."

Uit elkaar spelen

Maar hoe ver zou die steun moeten gaan? Wat Deen betreft moeten de NAVO en Europa goed beseffen dat Poetin nu uit alle macht probeert om zowel Europa als de NAVO uit elkaar te spelen, en hoopt dat ze Oekraïne laten vallen. Wat we dan krijgen is een wereld waarin grotere machtige landen hun wil opleggen aan hun buren", legt hij uit.

"Kleinere landen die juist afhankelijk zijn van handel stabiliteit en een internationale rechtsorde zullen het dan moeilijker krijgen. Nederland is ook zo'n land. As we terugkijken zijn we al een hel stuk opgeschoven sinds het begin van de oorlog

Bekijk ook

'Hoe meer je aarzelt des te langer het conflict duurt'

In het begin van de oorlog wilden landen als Nederland en Duitsland absoluut geen zware wapens leveren. We hadden het over scherfvesten en helmen. Inmiddels hebben we het over houwitsers pantservoertuigen en raketten. "We moeten erkennen dat het ook in ons belang is dat de Oekraïners deze oorlog niet verliezen."

"Deze oorlog gaat veel langer duren dan we dachten en de uitkomst staat nog niet vast. Als Europa volhoudt en steun blijft geven, heeft Oekraïne de mogelijkheid om de oorlog te winnen. Als we nu al voorsorteren op concessies aan Poetin verzwakken we onze positie. Hoe meer je aarzelt des te langer het duurt, en dat is frustrerend voor de Oekraïners die dagelijks onder vuur liggen. Zij vragen zich af: hoeveel steden moeten er nog platgelegd worden voordat de NAVO ons de wapens wil geven die we nodig hebben om echt te kunnen winnen?"

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.