meer NPO start

Afvalbedrijven willen dat overheid met nieuwe normen en wetgeving komt voor gifstoffen in compost

Afvalbedrijven willen dat overheid met nieuwe normen en wetgeving komt voor gifstoffen in compost
Bron: EenVandaag

Na deskundigen willen nu ook de afvalbedrijven dat er normen komen voor giftige stoffen in compost. "De overheid moet dat duidelijk maken, daar gaan we graag over in gesprek", zegt voorzitter Boris van der Ham van de Vereniging Afvalbedrijven.

Compost gemaakt van gft die je gebruikt in je tuin is mogelijk vervuild met meerdere giftige stoffen, bleek uit onderzoek in opdracht van EenVandaag. In onderzocht compost werden PFAS, resten van bestrijdingsmiddelen en zware metalen gevonden.

'Lichte concentraties'

"Het zijn hele herkenbare resultaten", zegt voorzitter Boris van der Ham van de Vereniging Afvalbedrijven. "We zien dat afval de spiegel van de samenleving is. Alles wat er in de samenleving wordt gebruikt aan stoffen, zie je in lichte concentraties in het afval terug."

Van der Ham wil wel benadrukken dat het lage concentraties zijn die er zijn gevonden. "Het is dus nog niet een onmiddellijk gevaar, zeggen ook het RIVM en de Wageningen Universiteit, maar het hoort er niet in. Wij zeggen ook als vereniging dat de overheid er samen met Europese overheden voor moet zorgen dat de pesticiden en de PFAS moeten worden teruggedrongen."

Bekijk ook

Het proces versnellen

Volgens Van der Ham zijn er verschillende manieren om dat te doen. "We begrepen dat Nederland volgend jaar met een aantal andere landen uit de Europese Unie het initiatief neemt om de PFAS terug te dringen. Om producten waar dat in zit gewoon te verbieden", vertelt hij. "Dat juichen wij van harte toe."

"Maar we zien wel dat dat soort processen heel lang duren, nog een paar jaar", voegt de voorzitter toe. "Wij roepen om dat te versnellen. Want hoe langer je dit nog gebruikt, hoe langer dit soort stoffen in je afval terecht komen."

Bekijk hier de reactie van Boris van der Ham

Normen strenger handhaven

"Ten tweede willen we dat er iets wordt gedaan aan die pesticiden. Daar moet het ministerie van Landbouw paal en perk aan stellen", zegt Van der Ham. "Gisteren zagen we de uitspraak van minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, red.) dat we er 'eens' naar moeten gaan kijken. Nou, dat moeten we echt gaan doen en fors beperken."

Van der Ham vindt ook dat we strenger moeten zijn in wat we toelaten in ons huis-, tuin- en keukenafval. "De normen die daar voor zijn, worden niet streng genoeg gehandhaafd. Als we dat strenger doen, kunnen we compost schoner maken dan het nu al is."

Bekijk ook

Overheid aan zet

Volgens Van der Ham ligt er ook een rol bij de afvalverwerkers, maar is vooral de overheid aan zet. "Afvalverwerkers kunnen heel goed processen toepassen bij het afval zodat dat soort producten minder aanwezig zijn. Maar als je het er echt helemaal uit wil halen, zal je aan het begin van de pijp moeten zitten. Daar is het aan de overheid."

Ook de communicatie naar burgers toe over het feit dat deze stoffen in afval zitten, ligt volgens de voorzitter bij de overheid. Hij wil er dan ook graag over in gesprek en daarbij zou het helpen als er ook normen komen voor PFAS en pesticiden. "De normering voor dit soort stoffen komt van de overheid. Hoe duidelijker ze dat maakt, hoe makkelijker je het kan communiceren", zegt hij. "Zolang mensen maar weten dat je nog steeds compost in je tuin kan gebruiken."

'Onacceptabel'

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit zegt in een reactie de details van het EenVandaag-onderzoek niet te kennen, maar dat als er wettelijke normen worden overschreden, het onacceptabel is. Het ministerie voegt toe dat er sinds kort meer aandacht is voor de aanwezigheid van PFAS en pesticiden in compost.

"Een opeenstapeling van deze stoffen is voor de bodem niet bevorderlijk", aldus de reactie van het ministerie. "Daarom zetten we ons in voor het minimaliseren van het gebruik daarvan." Over het aanscherpen van de wetgeving en normen spreekt de minister niet

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa
Ter illustratie: testlancering van een raket in Noorwegen (2023)
Bron: AFP

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geĂŻnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Bekijk ook

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we Ă©cht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

Bekijk ook

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 Ă  2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Bekijk ook

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met Ă©Ă©n raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met Ă©Ă©n of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant