Zorgen bij organisatoren na verbod op festival in natuurgebied: 'Niet meer rendabel met alle regels'

Voor het eerst in 15 jaar geen Welcome to the Future in natuurgebied Het Twiske. Actievoerders en GroenLinks wilden een verbod op het festival, uit angst voor schade aan de natuur en kregen hun zin. Ook voor andere festivals is de toekomst onzeker.

"Onbegrijpelijk", vindt organisator, muzikant en voormalig popjournalist Gert van Veen het. Hij heeft met groot verdriet afscheid moeten nemen van zijn house- en technofestival, dat sinds 2007 elk jaar plaatsvond in Natura 2000-gebied Het Twiske bij Amsterdam. Het evenement trok 25.000 bezoekers. "Muziek is zo goed voor de gezondheid."

'Financiële ramp'

Hij noemt het 'een financiële ramp' als je het hele jaar hebt gewerkt en geld hebt uitgegeven en het festival dan ineens niet doorgaat. Maar hij is ergens ook wel blij, vertelt hij. "Omdat ik nu niet met al die ellende van stikstof te maken heb. En ook niet met de noodzaak om de stikstofrechten van boeren te moeten opkopen. Dat is best heftig."

Van Veen ziet dat meer festivals in het natuurgebied zich zorgen maken over hun toekomst. Die moeten namelijk aan steeds meer eisen voldoen. Hij verwijst naar stikstof- en andere milieuvergunningen, regels rondom geluid en hoge advocaatkosten. "Het is niet meer rendabel om het zo te organiseren."

Enorm risico voor organisatoren

De branchevereniging voor evenementen maakt zich zorgen. Willem Westermann van de Vereniging van Evenementenmakers wil duidelijkheid voor meerdere jaren voor organisatoren. "Waarbij heel duidelijk is wat er op die plek mag en dat de randvoorwaarden goed geregeld zijn."

Hij wil zo voorkomen 'dat niet door een individuele tegenstander of probleem er een situatie ontstaat die het bestaan van dat jaar onderuit trapt'. Dat heeft namelijk grote financiële gevolgen. "Als je in de laatste weken onduidelijkheid krijgt, loop je als ondernemer een enorm risico. De kaartjes zijn verkocht, de kosten zijn gemaakt, maar je kan niet presteren."

'Het lijken festivalhaters'

Zo beleeft festival Lente Kabinet in gemeente Oostzaan, in een ander gedeelte van Het Twiske, een spannende tijd. Dat komt door een bodemprocedure die actiecomité Hart voor Twiske tegen de organisatoren heeft aangespannen.

Gert van Veen van Welcome to the Future kan erover meepraten. Hij was jaren in gesprek met die actiegroep over zijn festival. "Ik voelde de hete adem van hen in de nek. Ze wilden koste wat kost dat het festival niet doorging. Ze zeggen van de natuur te houden, maar het lijken festivalhaters."

Schadelijk voor natuur

Jose Anne Berkhof van de actiegroep zegt dat er steeds meer festivals komen. "Dat is schadelijk voor de natuur", zegt ze. "Het Twiske is geen recreatiegebied, maar een Natura 2000-gebied."

Ze noemt Het Twiske een heel uniek gebied met veel vogels. "Er ligt een opgave om hier zoveel aantallen van bepaalde soorten te handhaven. Die doelen halen we niet. Er sterven zoveel soorten uit. Het advies is daarom minder recreatie in dit gebied."

Duurzaam festival

Ook GroenLinks in de gemeenteraad van Landsmeer wilde geen evenementen meer in het Noord-Hollandse natuurgebied. Van Veen werd 'er gek van', omdat zijn festival de natuur juist hoog in het vaandel had staan. "We deden enorm ons best. We hadden zelfs een Green Award gewonnen, omdat we wereldwijd op de lijst van 20 meest duurzame festivals stonden."

Van Veen maakte gebruik van groene batterijen, elektrische wagens en biodiesel uit oud frituurvet. "En na het festival ruimen we alles heel goed op. Het ziet er dan beter uit dan na een normaal weekend."

Geld voor natuurbehoud

Hij vindt dat er met twee maten gemeten wordt. "Elk jaar komen in het recreatiegebied Het Twiske zo'n 1,6 tot 2 miljoen bezoekers. Die komen voornamelijk met de auto. Terwijl onze 25.000 bezoekers voornamelijk met de fiets komen", zegt hij.

Bovendien was het Recreatieschap Twiske heel blij met Welcome to the Future, zegt Van Veen. Het betekende voor hen een heel belangrijke inkomstenbron, zo'n 82.000 euro huurinkomsten, legt de festivalorganisator uit. Dat kon worden gebruikt voor het in stand houden van de natuur. "Nu hebben ze een enorm geldtekort."

'Voelde als een dolksteek'

Hart voor Twiske spande een rechtszaak aan tegen de festivalorganisator van Welcome to the Future, maar verloor die uiteindelijk. Met hangen en wurgen kreeg het festival een evenementenvergunning van gemeente Landsmeer. Maar wel met de belofte dat 2022 voor het festival de laatste keer was.

Toch probeerde GroenLinks door het indienen van een motie alsnog ook die laatste editie tegen te houden. "Dat voelde als een dolksteek. Ik heb mijn hele leven GroenLinks gestemd, nu kan ik dat niet meer."

Belang van dansmuziek

Natuurlijk is de natuur van belang, maar ook de mens doet er toe, zegt Van Veen. Dansmuziek en cultuur zijn volgens hem 'van groot belang voor de volksgezondheid'. "Er is behoefte aan."

"Juist in een tijd waar 1 op 5 jongeren met zelfmoordgedachten rondloopt, is het kunnen verdwijnen in de muziek van belang. Jezelf losschudden, samenzijn met vrienden, de ellende van de dag vergeten."