De leefomstandigheden en zorg voor gehandicapte kinderen in asielzoekerscentra zijn onder de maat. Dat stelt Defence for Children in een nieuw rapport. Bij deze kinderen zouden stress, lawaai en gebrekkige hygiëne leiden tot extra gezondheidsklachten.
Defence for Children analyseerde 57 zaken en 12 interviews naar de leefomstandigheden van kinderen met een handicap in asielzoekerscentra in Nederland. Deze omstandigheden zijn volgens Defence for Children in strijd met twee VN-verdragen. Gehandicapte kinderen krijgen volgens hen niet de zorg die ze nodig hebben.
Stress, lawaai en gebrekkige hygiëne
Volgens Martine Goeman, woordvoerder van Defence for Children, is een asielzoekerscentrum niet de juiste plek om een kind met een handicap te huisvesten. "De stress, het lawaai, gebrekkige hygiëne en kleine woonruimte hebben gezondheidsklachten tot gevolg voor deze kinderen, die toch al kwetsbaar zijn."
Ook zou het voortdurend verhuizen van opvangcentrum naar asielzoekerscentrum veel zwaarder zijn voor deze groep dan voor andere kinderen.
'Geef gehandicapte kinderen reguliere zorg'
Veel COA-mensen doen hun best om iets te doen voor kinderen met een handicap, maar volgens Goeman is dat nog niet genoeg. "Asielzoekerscentra zijn niet geschikt voor deze kinderen", stelt zij.
Als het aan Defence for Children ligt worden de gehandicapte kinderen in asielzoekerscentra opgevangen in de gemeente met de reguliere zorg die ook geregeld is voor Nederlandse kinderen met een handicap. "Maar in plaats daarvan zetten wij hen apart in een asielzoekerscentrum in een hele stressvolle situatie die nog meer effect heeft op deze kwetsbare kinderen", aldus Goeman.
Geen verblijfsvergunning om medische redenen
Volgens haar druist deze leefsituatie in tegen het VN-gehandicaptenverdrag omdat er geen adequate toegang tot zorg is. Aanleiding om de leefsituatie van deze gehandicapte kinderen te onderzoeken zijn vragen over verblijfsrecht en de opvang die bij de Kinderrechtenhelpdesk van Defence for Children binnenkwamen.
"Deze kinderen krijgen vrijwel nooit een verblijfsvergunning om medische redenen, of het duurt zo lang dat het voor een aantal terminale gehandicapte patiëntjes te laat komt", zegt Goeman
VN-Kinderrechtenverdrag
Op grond van artikel 24 van het VN-Kinderrechtenverdrag hebben kinderen recht op de grootst mogelijke mate van gezondheid. Er moet worden gewaarborgd dat geen enkel kind zijn of haar recht op toegang tot voorzieningen voor gezondheidszorg wordt onthouden. Voor kinderen met een handicap in asielzoekerscentra wordt dit recht onvoldoende nageleefd, blijkt uit onderzoek van Defence for Children.
Onaanvaardbaar
Emeritus hoogleraar kindergeneeskunde Tom Heikens ziet dat deze toch al kwetsbare groep kinderen niet de zorg krijgen die ze nodig hebben. "Dat continu verhuizen en de armoedige leefomstandigheden zijn schadelijk voor de mentale ontwikkeling van het kind."
Heikens vindt het onaanvaardbaar dat Nederlandse gehandicapte kinderen geholpen worden in hooggekwalificeerde ziekenhuizen en dat deze kwetsbare groep kinderen met een vergelijkbare handicap aangewezen zijn op zorg in de asielzoekerscentra, ook als zij geboren zijn in Nederland.
Dat continu verhuizen en de armoedige leefomstandigheden zijn schadelijk voor de mentale ontwikkeling van het kind.
Tom Heikens, emeritus hoogleraar kindergeneeskunde.
Geen steun vanuit Den Haag
Kamerleden Kathalijne Buitenweg (GroenLinks), Attje Kuiken (PvdA) en Jasper van Dijk (SP) dienden op 7 november een motie in over de situatie van gehandicapte kinderen in azc's. Hierin vroegen zij aan de regering om de zorg en voorzieningen voor ernstig zieken en personen met een beperking binnen asielzoekerscentra in lijn te brengen met het VN-gehandicaptenverdrag.
SGP, 50Plus, PvdD en DENK stemden vóór de motie. Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie stemden tegen. Ook PVV en Forum voor Democratie waren tegen. Daarmee is de motie verworpen door de Tweede Kamer. Naar aanleiding van het verschenen rapport van Defence for Children zijn er door Voordewind (CU), Toorenburg (CDA) en Groothuizen (D66) Kamervragen aan de staatssecretaris van justitie en veiligheid gesteld. Staatssecretaris Harbers herkent zich niet in het rapport van Defence for Children, het geschetste beeld doet volgens hem geen recht aan het harde werk van de COA-medewerkers.
Reactie COA
"Onze rol gaat vooral over de huisvesting, de behandelend arts bepaalt welke medische zorg de bewoner nodig heeft. Als het een zieke bewoner op locatie verblijft, zorgt het COA indien mogelijk voor aanpassingen van de huisvesting, zoals de plaatsing van een speciaal bed, rolstoel of een tillift die ervoor zorgen dat het thuisblijven vergemakkelijkt wordt. Ook kan thuiszorg en maatschappelijk werk worden ingezet voor de bewoner. Het gaat dus vooral om lokaal maatwerk omdat zowel het verblijf als de de vestiging van een opvanglocatie tijdelijk van aard zijn. Zonder uitzondering zetten COA medewerkers zich dagelijks in om passende maatregelen te faciliteren."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.