Woede over prijsverhoging essentieel medicijn voor bipolaire stoornis

Een eigen bijdrage van ongeveer 100 euro per jaar voor een medicijn waardoor je niet manisch of depressief wordt. Het klinkt als weinig, maar juist mensen met een bipolaire stoornis die het medicijn Priadel slikken kunnen dat geld niet missen.

De prijsstijging die is ingevoerd door de Britse farmaceut Essential Pharma is dan ook onrechtvaardig en niet onderbouwd. Dat vinden patiëntenverenigingen, psychiaters en pleitbezorgers van toegankelijke gezondheidszorg

10 euro duurder

Een pakje met 100 pillen kostte eerder 4,76 euro en werd door de zorgverzekering vergoed. Maar vanaf vandaag betalen gebruikers 15,78 euro en leveren ze een eigen bijdrage van 11 euro. Hiermee zit het bedrijf precies op het bedrag dat maximaal is toegestaan in de wet.

Priadel bevat de stof lithium, dat hevige stemmingswisselingen vermindert. "Lithium wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie als een 'essentieel medicijn' bestempeld, wat aangeeft hoe belangrijk dit medicijn is voor patiënten met een bipolaire stoornis", zegt Ella Weggen van WEMOS, een organisatie die de wereldwijde gezondheid wil verbeteren.

'Essential Pharma doet naam geen eer aan'

Weggen vindt dat Essential Pharma misbruik maakt van zijn monopoliepositie. "Het bedrijf doet zijn naam weinig eer aan door het geneesmiddel 330 procent in prijs te verhogen. In Nederland hebben 19.000 patiënten dit medicijn nodig. Nu zij het medicijn uit eigen zak moeten betalen worden de risico's voor patiënten groter door ontregeling van de medicatie. En dat leidt weer tot hogere kosten voor de GGZ."

11 euro eigen bijdrage lijkt misschien weinig, maar voor mensen met een bipolaire stoornis is het een hoog bedrag. Henk Mathijssen van PlusMinus, de vereniging voor mensen met een bipolaire stoornis, legt uit dat mensen dit geld vaak echt niet kunnen missen. "De patiënten kunnen door hun stoornis vaak niet werken en zijn aangewezen op een uitkering. Er worden zo enorme winsten gemaakt over de ruggen van deze patiënten."

'Verademing als een medicijn werkt'

Mathijssen legt uit hoe een bipolaire stoornis een leven kan ontregelen: "Het is een stemmingsstoornis. Als je twee lijnen boven elkaar zet, dan bevindt de stemming van de meeste mensen zich tussen die twee lijnen. Mensen met een bipolaire stoornis schieten er aan de boven- en onderkant uit als ze een episode hebben. Je kunt dus depressief worden of manisch."

Mathijssen slikt zelf ook Priadel en kampt sinds zijn 27ste met een bipolaire stoornis. Hij is nu 59 en kreeg 5 jaar geleden zijn diagnose. Hij heeft veel baat hij het medicijn. "De extremen gaan wat meer naar het midden, sommige mensen worden er zelfs stabiel van. Je kunt door het leven gaan zoals ieder ander mens. Ik ging om de zoveel maanden onderuit en dan is het een verademing als zo'n medicijn werkt. Dan denk ik: go, wat heerlijk, het kan weer even normaal."

Weinig alternatieven

Volgens Elnathan Prinsen, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, is het erg belangrijk dat het middel beschikbaar blijft. "Hiermee kun je zowel een depressie als manie voorkomen. In de richtlijn voor de behandeling zijn de middelen Camcolit en Priadel de eerste keus. Dit bedrijf heeft 2 jaar geleden Camcolit gekocht en de prijs verhoogd. Nu doen ze dat ook met Priadel. Dat maakt ook dat er weinig alternatieven over zijn. Dat vind ik ernstig."

Hij maakt zich dan ook zorgen dat de prijs nu een drempel wordt om het medicijn te slikken. "Als je beurs krap is en je zit in een fase waarin je misschien niet het belang inziet van deze medicatie, dan kunnen mensen ermee stoppen of er helemaal niet aan beginnen." Volgens Prinsen vormen mensen zo niet alleen een gevaar voor zichzelf, maar ook voor anderen. "Er is een groep mensen die in een manie echt tot risicovol gedrag kan overgaan. Die hebben dan het gevoel dat ze onkwetsbaar zijn."

Minister: 'Puur om winst is onwenselijk'

In een reactie laat minister Bruno Bruins weten dat hij het bedrijf Essential Pharma wil uitnodigen om erachter te komen wat de reden voor de prijsstijging is. "Als het puur zou gaan om winst, dan is dat onwenselijk."

Ella Weggen van WEMOS is blij met deze reactie van de minister. "Ik zie steeds vaker dat farmaceuten hun monopoliepositie uitbuiten en geleid door winstbejag de hoofdprijs vragen. Om dit in de toekomst te voorkomen hoop ik dat de minister, in samenwerking met andere EU-landen, wetgeving gaat maken die transparantie van kosten en prijzen van medicijnen vereist, zodat we eerlijke en goed onderbouwde prijzen krijgen. Ook vind ik dat vervolging mogelijk moet zijn van deze bedrijven, die in mijn ogen een maatschappelijke en juridische zorgplicht hebben."