Komt de brexit er nu echt? En 4 andere vragen aan brexit-verslaggever Vanessa Lamsvelt

Een 'People's Government': dat wil Boris Johnson gaan opzetten na zijn klinkende verkiezingsoverwinning. Het maakt duidelijk dat er een nieuwe politieke wind gaat waaien door Groot-Brittannië. Wat dit betekent vragen we correspondent Vanessa Lamsvelt.

Welk gezicht gaat Boris Johnson nu laten zien?

Duidelijk is dat er een compleet nieuw politiek landschap is ontstaan. De 'werkende man', de klassieke labour-stemmer heeft op Johnson gestemd, waardoor hij een hele nieuwe achterban heeft gekregen. Het wordt in interessant wat hij daarmee gaat doen, of hij zijn toon gaat aanpassen aan die nieuwe groep.

Bekijk hier de volledige overwinningsspeech van Boris Johnson.

Wie zegt dat hij een tweede Donald Trump is, loopt naar mijn mening op de zaken vooruit. In zijn overwinningsspeech sloeg hij een verzoenende toon aan en liet hij weten er alles aan te doen om het vertrouwen van het Britse volk te winnen. Maar welk gezicht hij uiteindelijk laat zien zal de tijd leren. Voor Labour ziet het er in ieder geval slecht uit, de situatie lijkt erg op de voor hen slechte jaren 80 toen de conservatieven onder Margareth Thatcher onverslaanbaar leken.

Betekent dit dat de brexit nu snel een feit is?

In ieder geval de eerste fase van brexit, en dat is de scheiding tussen Groot-Brittannië en Europa. De kans dat de Britten op 31 januari uit de EU stappen is met deze uitslag wel heel groot geworden. De deal ligt namelijk al klaar, die heeft Boris eind oktober afgetikt met Brussel. En met zo'n meerderheid kan Boris Johnson die deal makkelijk door het Britse parlement loodsen, iets wat zijn voorganger Theresa May nooit is gelukt.

Dat wil niet zeggen dat de tweede fase van brexit, namelijk hoe gaan Groot-Brittannië en Europa in de toekomst met elkaar handel drijven, net zo snel is geregeld. Boris Johnson wil dat eigenlijk voor het eind van 2020 voor elkaar hebben, maar EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft al aangegeven dat dat veel te ambitieus is. Na een eventuele brexit op 31 januari wordt onderhandeld over de toekomstige handelsrelatie.

Het getouwtrek tussen Londen en Brussel is dus nog niet over, maar Boris Johnson heeft wel een heel stevig mandaat gekregen van de kiezer om zijn brexit-visie erdoor te drukken.

Wat betekent de overwinning van Johnson voor Nederland?

Het betekent in ieder geval dat een deel van de onzekerheid waar Nederlandse bedrijven mee worstelen binnen afzienbare tijd voorbij is. Je kan ervan uitgaan dat de Britten nu eind januari de EU gaan verlaten met de brexit-deal die er nu ligt. Bedrijven weten dus waarop en hoe ze zich moeten voorbereiden.

Verder betekent het voor Nederland en de EU dat ze niet constant tijd kwijt zijn aan vastgelopen brexit-onderhandelingen en ze zich meer kunnen richten op andere lopende zaken. Voor mensen die nog hoopten dat de brexit zou worden teruggedraaid is die hoop nu vervlogen.

Is dit echt de stem van het volk of kiezen tussen twee kwaden?

Met deze ruime overwinning heeft hij in ieder geval een groot mandaat gekregen van de bevolking, zijn draagvlak is daardoor enorm. Deze verkiezingen gingen over brexit en met zo'n meerderheid voor Boris Johnson kun je niet anders dan concluderen dat de Britten genoeg hebben van de brexit-impasse en een leider willen die ze meeneemt naar een volgend hoofdstuk in de Britse geschiedenis.

Welke problemen dienen zich naast de brexit verder nog aan?

Genoeg. De schrijnende tekorten in de Britse gezondheidszorg, armoede en grote tekorten op de woningmarkt: Boris Johnson heeft naast brexit gigantische uitdagingen in eigen land. Johnson roept altijd dat er een betere toekomst te wachten staat voor de Britten als ze eenmaal uit de EU zijn, maar er moet nog veel gebeuren voordat hij dat waar zal kunnen maken.