De VVD wordt door mensen in het land gezien als de partij met de minst integere politici. De jarenlange hoge notering in de lijst met politieke schandalen plakt aan de liberalen. Politici van de kleine christelijke partijen worden als zuiverst gezien.

Later vandaag wordt de Politieke Integriteitsindex van de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam gepresenteerd, waaruit blijkt bij welke partij het afgelopen jaar de meeste integriteitsproblemen voorkwamen. In de aanloop naar de bekendmaking vroeg EenVandaag ruim 27.000 leden van het Opiniepanel welke partijen wat hun betreft het meest en minst zuiver zijn.

Integriteitsproblemen VVD 'algemeen bekend'

Dat de VVD die lijst al jarenlang aanvoert, is kiezers duidelijk niet ontgaan. 42 procent wijst de VVD aan als minst integere partij. Ondervraagden noemen het in hun toelichting 'inmiddels algemeen bekend' dat de VVD veel integriteitsproblemen heeft.

Daarnaast hebben mensen de indruk dat VVD-politici vooral zakenmensen zijn met een bepaalde informele handelsmentaliteit, waardoor bestuurlijke regels nog wel eens worden vergeten. "Bij de VVD draait alles om geld verdienen en welvaart. Dat trekt graaiers aan", zegt een van de ondervraagden.

'Baudet zit er voor zichzelf'

Forum voor Democratie wordt na de VVD het vaakst aangewezen als minst zuiver, door een kwart van de ondervraagden. Dat komt vooral door partijleider Thierry Baudet. "De partijruzies afgelopen najaar laten zien dat Baudet vooral in de Tweede Kamer zit voor zichzelf en niet voor bepaalde idealen", schrijft een panellid, over de interne ruzies. Baudet wordt het vaakst, gezien als minst integere lijsttrekker. Door 43 procent van de ondervraagden.

Een ander deel haalt de vermeende banden met Rusland aan als reden om FVD aan te vinken. Opvallend is dat VVD-kiezers niet hun partij, maar Forum voor Democratie aanwijzen als minst integere partij en FVD-kiezers andersom de VVD als minst zuivere partij zien.

audio-play
Leo Huberts, hoogleraar bestuurskunde en initiatiefnemer van de Politieke Integriteitsindex, reageert op het imago van Thierry Baudet op het vlak van integriteit.

'CU en SGP meest integer'

Welke partij is volgens mensen het meest onbesproken in het gedrag? Die vraag is voor mensen lastiger te beantwoorden, maar dat zijn de kleine christelijke partijen ChristenUnie en SGP. 17 procent wijst de ChristenUnie aan als meest integer, 12 procent de SGP.

Deze mensen vinden de partijleiders Gert-Jan Segers (CU) en Kees van der Staaij (SGP) integere politici. En, zegt een deel in het onderzoek, omdat ze vanuit de bijbel redeneren, hebben die partijen naast de wet een extra moreel kompas. De ChristenUnie wordt gezien als partij met een sociale uitstraling, met hart voor de gemeenschap in plaats van het individu.

VVD'ers vinden integriteit minder belangrijk

Over 6 weken zijn de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland. Over of integriteit meeweegt in de stem, zijn de meeste ondervraagden duidelijk. In bijna elke kiezersgroep zegt een meerderheid integriteit 'heel belangrijk' te vinden voor hun partijvoorkeur.

Opvallend is dat kiezers van de VVD dat minder belangrijk vinden. Maar een derde (33 procent) van hen noemt integriteit 'heel belangrijk' bij het bepalen van hun stem. 13 procent van de VVD-kiezers hecht weinig tot geen waarde aan integere politici. Ze denken dat integriteitsproblemen bij alle partijen voorkomen of vinden 'standpunten belangrijker dan fouten van individuen'.

audio-play
Gijs Rademaker presenteert de uitslagen van het onderzoek over integriteit.
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek (pdf) is gehouden van 22 tot en met 27 januari 2021. Aan het onderzoek deden 27.557 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.