Met 30 zetels is de BoerBurgerBeweging (BBB) virtueel de grootste partij van Nederland. Voor het eerst in 6 jaar moet de VVD haar koppositie afstaan aan een andere partij, blijkt in de maandelijkse zetelpeiling van EenVandaag en Ipsos.
De opmars van de BBB zet na de winst bij de Provinciale Statenverkiezingen dus ook verder door in de landelijke peiling.
Vooral overstappers van rechtse partijen
De partij heeft op dit moment 1 zetel in de Tweede Kamer. Daar komen in deze peiling maar liefst 29 bij. Bijna een derde van die nieuwe kiezers, een groep die bij elkaar goed is voor 8 zetels, bleef bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 nog thuis.
De overige stemmen voor de partij van Caroline van der Plas komen van een breed scala aan partijen, die voornamelijk aan de rechterflank van het politieke spectrum zitten. Zo komen er kiezers van vooral de VVD, de PVV en het CDA, maar ook een deel van de kiezers die bij de laatste verkiezingen nog op de SP stemden, zit nu bij de BBB.
PVV in 6 maanden gehalveerd
De VVD heeft momenteel 26 zetels in de peiling. De laatste keren dat de VVD in de zetelpeiling van EenVandaag werd ingehaald waren in 2016 en 2017. Toen was het de PVV die hoger scoorde.
Ook vorig jaar deed de partij van Geert Wilders het nog relatief goed. Een halfjaar geleden stond de PVV met ongeveer 20 zetels in de peiling op winst, maar de partij is in een paar maanden bijna gehalveerd en staat nu op 11. Veel proteststemmers die eerder PVV wilden stemmen, zouden nu voor BBB kiezen.
PvdD op winst
De BBB en de VVD steken met kop en schouders boven de rest uit. Op forse afstand volgt een groepje partijen dat op ongeveer 11 zetels staat. Naast de PVV zijn dat GroenLinks, de Partij voor de Dieren (PvdD), de PvdA en D66.
De PvdD krijgt er kiezers bij en staat nu op 11 zetels (+3). GroenLinks staat op 12 (+1). De PvdA en D66 verliezen juist wat en staan elk op 10.
D66-kiezers zouden nu niet stemmen
De PvdA schommelt al een tijdje tussen de 10 en 12 zetels, maar voor D66 zijn 10 zetels een dieptepunt sinds de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Toen haalde de partij nog 24 zetels. Daar is 2 jaar later dus minder dan de helft van over.
Veel weggelopen kiezers zien niet meteen een alternatief. Een groep voormalig D66-stemmers die samen goed zijn voor bijna 6 zetels zegt niet te gaan stemmen als er nu verkiezingen zouden zijn. De rest waaiert uit over vooral linkse partijen als GroenLinks, de PvdD en de PvdA.
CDA en CU vrijwel even groot
Achter deze partijen volgt de SP (8). Het CDA staat nog lager en is met 6 zetels ongeveer even groot als de ChristenUnie, die op 5 zetels staat.
Opgeteld haalt de coalitie deze maand een minderheid van 47 zetels. De vorming van een meerderheidscoalitie is op basis van deze peiling lastig. Zelfs als de grootste partijen meedoen, veelal partijen die op grote thema's tegenover elkaar staan, zijn er minimaal 4 partijen nodig om op meer dan 75 zetels uit te komen.
Over het onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.002 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 21 tot en met 24 april 2023. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen.
Voor de zetels gelden statistische marges van +/- 1 procent bij de kleine partijen en +/- 2,5 procent bij de grootste partijen. Het onderzoek onder het Opiniepanel is gehouden van 23 tot en met 25 april 2023. Daaraan deden 22.262 mensen mee onder wie 2904 mensen die in 2021 op D66 hebben gestemd.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.