Het kabinet heeft de mogelijke gevolgen van de uitspraak van de Raad van State over het Nederlandse stikstofbeleid zwaar onderschat. Dat blijkt uit vertrouwelijke documenten in het bezit van EenVandaag.

De mogelijkheid dat de hoogste bestuursrechter het Programma Aanpak Stikstof (PAS) volledig onderuit haalde, werd door de betrokken ministeries niet voor mogelijk gehouden. Uit de documenten blijkt dat ambtenaren rekening hielden met vier uitkomsten, variërend van positief tot negatief. Maar zelfs in de meest sombere versie gingen ze er van uit dat het Programma Aanpak Stikstof overeind zou blijven.

'PAS is dood'

De betrokken ministeries en provincies vertrouwden er op dat met aanpassingen 'binnen een aantal weken' weer met de vergunningverlening op basis van het PAS kon worden begonnen. "Men ging ervan uit dat het PAS wel gerepareerd kon worden", zegt een ingewijde. "Maar er valt niets meer te repareren. Het PAS is dood."

Kort na de uitspraak tuigde het kabinet een crisisteam op. Ruim drie maanden na de uitspraak ligt de vergunningverlening nog steeds stil. Bestuurders en belangenorganisaties zoals VNO-NCW beklaagden zich er onlangs over dat er nog altijd geen plan B is. Een commissie onder leiding van oud-minister Johan Remkes is gevraagd met oplossingen te komen.

Nederlands stikstofbeleid in strijd met Europese richtlijnen

Op 29 mei torpedeerde de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof. Via dat programma verleende de overheid de afgelopen jaren vergunningen voor allerlei economische activiteiten die het schadelijke stikstof uitstoten in de buurt van beschermde natuurgebieden.

Belangrijk element van het PAS was dat vergunningen voor nieuwe projecten konden worden afgegeven op voorwaarde dat de extra stikstofuitstoot in de toekomst zou worden gecompenseerd. Milieuorganisaties verzetten zich daar al jaren tegen. De Raad van State gaf ze gelijk: het Nederlandse stikstofbeleid is in strijd met Europese richtlijnen. De uitspraak heeft grote gevolgen: duizenden projecten kunnen voorlopig niet doorgaan, waaronder de aanleg van onder meer wegen, windmolenparken en nieuwbouwwijken.

audio-play
Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.