Stella leefde in armoede maar wist eruit te komen: 'Ik vind dat er niet alleen maar huilie-huilie-verhalen verteld moeten worden'

Elke euro omdraaien, honger hebben en amper rondkomen. Stella de Swart leefde jarenlang in armoede, maar kwam eruit. Ze vindt het daarom belangrijk dat succesverhalen als die van haarzelf veel meer verteld worden.

Zelf weet Stella precies hoe het is om in armoede terecht te komen. Haar armoedeproblemen begonnen in 2012, toen ze haar baan kwijtraakte. In hetzelfde jaar werd bij haar baarmoederhalskanker met complicaties geconstateerd.

'Leven valt in duigen'

3 jaar daarvoor was ze weggegaan bij haar toenmalige partner, met wie ze samen een koophuis had. "Je hele leven valt in duigen", zegt Stella. "Het voelde alsof ik mijn status kwijtraakte. En dat is dan ook zo erg voor je kinderen, dat zij ook in die armoedeval terechtkomen."

"Ik kwam via de ziektewet in de bijstand terecht, maar ik zat ook nog met dat koophuis", vertelt ze verder. "We waren samen hoofdelijk aansprakelijk, dus dat was heel erg lastig. Als je een koophuis hebt, mag je geen uitkering hebben. Dan zeggen ze bij de gemeente: 'Eet eerst je huis maar op, dan willen we je wel helpen.'"

'Armoede is onbespreekbaar'

Dat laatste houdt in dat Stella (een deel van) de overwaarde van haar huis zou moeten opnemen om aan geld te komen. "Toen kwam ik vast te zitten in een groot probleem. Ik kreeg schuldhulpverlening en ik heb 3 jaar in de wettelijke schuldsanering voor personen gezeten."

Ze vindt dat armoede onbespreekbaar wordt gemaakt. "Mensen vinden het moeilijk, niemand praat makkelijk over deze problemen. Als je in de min staat, zeg je dat niet zo snel. Maar we vertellen wél hoe succesvol we zijn, wat voor vakantie we gaan doen en hoe vaak we gaan skiën. We dragen echt zelf bij aan dat idee."

'Verkeerd beeld van armoede'

Volgens Stella is het beeld dat laagopgeleide mensen arm zijn, maar klopt dat niet: "Ik sprak laatst een vrouw, ze leeft met twee katten en die staan op 1. Ze is ingenieur en heeft een IQ van 140, maar mag niet meer dan 2 uur per dag werken omdat ze afgekeurd is."

"Veel mensen hebben het beeld dat mensen die hun huisdieren op 1 zetten shag-rokende gekken zijn", zegt ze verontwaardigd. "Maar ook hoogopgeleiden kunnen arm zijn. Bij mij denk je misschien ook niet meteen aan armoede als ik verzorgd binnenkom met mijn lippenstift. Maar dat is niet zo."

Verhalen van ervaringsdeskundigen

"Kijk gewoon naar de mens die tegenover je zit", roept ze op. "Als je wordt gezien als mens en er wordt gekeken naar de mogelijkheden, kan je sneller worden geholpen. Als de menselijke maat toegepast wordt, ben ik er helemaal van overtuigd dat dat goed gaat komen. En dat wordt nu niet gedaan."

Zelf vindt ze het ook belangrijk dat de verhalen van ervaringsdeskundigen zoals zijzelf worden gehoord. "Deel verhalen van mensen die wel uit de armoede zijn gekomen in plaats van huilie-huilie-verhalen. Inspireer juist met de positiviteit en laat dingen vanuit een ander perspectief horen."

Ondernemer in de bijstand

Sinds 2021 is Stella zelfstandig ondernemer. "Ik doe het pas kort, hoor. Daarvoor deed ik alles op vrijwilligersbasis." Ze kan nu gebruikmaken van Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). "Je krijgt een renteloze lening van de overheid. Je leeft op bijstandsniveau, maar je bent in staat ondernemer te zijn. Het is een fijne manier om uit je bijstand over te kunnen stappen naar zelfstandig ondernemer."

Maar het wordt ondernemers die er gebruik van maken wel lastig gemaakt, vindt Stella. "Je moet per maand een omzet draaien. Die moet je doorgeven aan de gemeente en dat trekken ze dan van je uitkering op dat moment af. Ze lopen enorm achter met die berekeningen, dus als zelfstandige weet je niet waar je aan toe bent."