Spanningen in het Midden-Oosten lopen verder op: 'Komende tijd extra waakzaam zijn op aanvallen'

Cruciale dagen zijn aangebroken in het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Volgens inlichtingen van de Britten en Amerikanen is een aanval van Iran aanstaande. "De vraag is: hoe gaat die eruit zien?" zegt defensie-expert Peter Wijninga.

Het zou gaan om een vergeldingsactie na het Israëlische bombardement van vorige week op het Iraanse consulaat in Damascus, de hoofdstad van Syrië. Daarbij vielen volgens de Iraanse regering dertien doden, onder wie twee hoge Iraanse commandanten.

Ook Amerikaanse doelen in het vizier

Defensiespecialist Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) denkt dat de kans op een aanval 'zeer realistisch' is. Hierbij zouden niet alleen Israëlische, maar mogelijk ook Amerikaanse doelen het doelwit zijn.

"We hebben de afgelopen maanden gezien dat daar vaker aanvallen op zijn uitgevoerd door sjiitische milities die gelieerd zijn aan Iran", zegt Wijninga.

'Israël moet waakzaam zijn'

Iran beschikt over raketten voor de korte, middellange en lange afstand om een mogelijk aanval mee uit te voeren. De defensie-expert denkt dat er daarom meerdere opties zijn. Zo kan Iran besluiten om alleen op Israëlische doelen zoals ambassades af te vuren of alleen voor Amerikaanse doelen te gaan.

"Maar," zegt Wijninga, "het zou ook allebei kunnen zijn. Kortom, Israël moet uiterst waakzaam zijn voor zo'n aanval."

Aanslagen op andere plekken

Niet alleen Amerika en Israël zijn gespannen over vergeldingsacties. Ook andere plekken in de wereld met Israëlische of Amerikaanse belangen kunnen doelwitten zijn voor mogelijke terroristische aanslagen. Toch ligt het volgens Wijninga maar net aan de vorm van de aanval.

Bij een raketaanval kunnen Iraanse raketten niet zomaar het luchtruim binnendringen. Zo heeft het land het zogeheten Iron Dome-systeem, een raketafweersysteem dat het land moet beschermen tegen aanvallen van buurlanden. Toch plaatst Wijninga een kanttekening bij dit systeem. "Het wil niet zeggen dat er helemaal geen schade mogelijk is in Israël. Maar de kans daarop is dan een stuk kleiner."

Wachten met toeslaan

Naast het raketafweersysteem van Israël en extra waakzaamheid in gastlanden, zou een derde maatregel volgens Wijninga kunnen zijn om smokkelroutes te onderscheppen. "Ook dat zou je een halt kunnen toeroepen."

Wanneer de aanval plaatsvindt, kan een kwestie van dagen, weken of misschien zelfs wel maanden zijn, legt de expert uit. "Iran weet dat de hele wereld nu is voorbereid en misschien ook wel in staat is om zo'n aanval af te weren. Iran kan daarom ook de tijd nemen en wachten tot de waakzaamheid weer lager wordt in het Westen, omdat iedereen denkt dat het wel meevalt, en dan juist toeslaan."

'Het kan enorm ontsporen'

Wijninga vreest dat een dergelijke aanval flink kan ontsporen. "Er kan echt een grote oorlog ontstaan waarbij Israël, Amerika en Iran betrokken zijn en dat is enorm gevaarlijk." Volgens hem zal de hele wereld de gevolgen daarvan merken.

Toch denkt Wijninga dat ook Iran geen baat heeft bij het uitvoeren van dergelijke aanvallen, omdat in zo'n geval de olieprijzen flink de pan uit zullen rijzen. "Ik denk dat zelfs voor Iran er alles aan gelegen is om dat uiteindelijk te voorkomen, omdat Iran in zo'n geval ook daadwerkelijk het onderspit zal delven."