Sfeer bij CDA werd door bloedstollende leiderschapsstrijd steeds grimmiger: 'Het had geen dag langer moeten duren'

Met een minimale marge wist coronaminister Hugo de Jonge vandaag het lijsttrekkerschap van het CDA in de wacht te slepen. Politiek commentator Joost Vullings van EenVandaag zag de spanning toenemen in de partij. "Het was kantje boord."

Met enige trots merkte partijvoorzitter Rutger Ploum op dat de strijd tussen de Jonge en Omtzigt was uitgegroeid tot 'de kijkcijferhit' van de afgelopen dagen. Want spannend, dat was het zeker.

Grimmige sfeer

Hoewel vice-premier Hugo de Jonge voor de camera's overtuigd bleef van het feit dat het partijleiderschap hem niet kon ontgaan, werd er door partijprominenten in 'het kamp De Jonge' wel degelijk behoorlijk wat peentjes gezweet.

En tussen de kampen De Jonge en Omtzigt werd de sfeer ook steeds grimmiger. "De druk begon wel behoorlijk toe te nemen. En je hoorde ook wel geluiden op een gegeven moment dat deze strijd echt geen dag langer had moeten duren", zegt Vullings.

Omtzigt in bloedvorm

Uiteindelijk klonk even na twaalven vandaag het verlossende woord voor een groot deel van de partijtop. De Jonge mag de kar gaan trekken bij de komende verkiezingen. Meteen klonken er over en weer verzoenende woorden. "In deze bijeenkomst was alles erop gericht om eenheid uit te stralen. Deze uitslag geeft ook aan dat een groot deel van de CDA-achterban Omtzigt en zijn agenda een zeer warm hart toedraagt. Dat kun je zeker niet negeren", ziet Vullings.

Zeker de laatste dagen had het kamp Omtzigt de wind behoorlijk in de zeilen, zegt onze politiek commentator. "Omtzigt was echt de man in vorm. En ook het feit dat minister Wopke Hoekstra zei wel zijn premierkandidaat wilde zijn, gaf hem zichtbaar vleugels. Tegelijkertijd zag je dat De Jonge juist behoorlijke tegenwind kreeg in zijn campagne. Zijn verantwoordelijkheid als coronaminister begon tegen hem te werken."

Running mate

De Jonge maakte direct bij de uitslag bekend dat Pieter Omtzigt zijn tweede man wordt, of te wel zijn 'running mate'. Met deze uitslag kon hij ook moeilijk anders volgens Vullings. "Dit is electoraal heel slim om te doen. Omtzigt is een man die buiten het CDA ook veel stemmen kan trekken."

Er wordt nu al druk gespeculeerd over het feit dat Omtzigt fractievoorzitter wordt na de verkiezingen als de Jonge in het kabinet plaatsneemt, maar er zijn ook nog andere manieren om het Twentse kamerlid te belonen voor zijn succes. "Het fractievoorzitterschap is zeker een optie, maar het kan ook gaan om een ministerspost naar keuze. In ieder geval is duidelijk dat zijn rol zeker nog niet is uitgespeeld na deze campagne om het CDA-leiderschap."

Nieuw enthousiasme in de partij

De bloedstollende finale om wie de nummer 1 zou worden heeft het CDA veel extra publiciteit opgeleverd. Ook in de peilingen profiteerde de partij daarvan. "Groot voordeel van deze verkiezing is dat beide kandidaten elkaar publiekelijk in ieder geval niet zijn afgevallen", stelt Vullings.

"Ook was er een groei in het aantal leden, een soort nieuw soort enthousiasme binnen de partij", vertelt hij. "Maar zeker op het einde nam de druk behoorlijk toe tussen beide kampen. Het was echt kantje boord, wat dat betreft."

'Goed gesprek de Jonge en Hoekstra nodig'

Helemaal zonder kleerscheuren komt het CDA er volgens Vullings niet vanaf. Vooral de opvallende manoeuvre van minister Wopke Hoekstra op een cruciaal moment in de race heeft ook onze politiek commentator behoorlijk verbaasd. "Dit was gewoon niet echt chique van Hoekstra. En hier zat ook wel wat opportunisme in besloten. Je meldt je af voor het lijsttrekkerschap, maar als je dan toch via andere route premier kunt worden, grijp je dat aan. Hij had er ook niks over kunnen zeggen."

Of de wrevel tussen beide voormalig kroonprinsen blijvend is, zal de toekomst moeten uitwijzen. "Vanuit het kamp van Hugo de Jonge klinken nu veel verzoenende woorden richting Hoekstra. Maar hier is zeker het laatste woord nog niet over gezegd. Er moet echt eerst een heel goed gesprek tussen beide heren plaatsvinden, om dit de wereld uit te helpen."