Regels houden bouw van woningen voor senioren tegen, GroenLinks en VVD willen rem eraf

Een groeiende groep ouderen wil in een woongroep wonen. Het liefst in kleine woningen, dichtbij het centrum. En als ze die zelf moeten (laten) bouwen, vinden ze dat prima. Maar regels houden dat tegen. GroenLinks en de VVD vinden dat het anders moet.

"Wij willen langer zelfstandig wonen, voor elkaar zorgen en zelf bouwen. De overheid moet blij met ons zijn." De 72-jarige Bart Bakers probeert al jaren een plek te vinden voor een woongroep met gelijkgestemden. "We moeten langer thuis blijven wonen, maar seniorenwoningen zijn er niet. Daarom wonen we nu in veel te grote huizen waar eigenlijk gezinnen in zouden moeten zitten."

Geen beschikbare grond

Bart zoekt in Abcoude een plek om samen met anderen twaalf tot maximaal 24 seniorenwoningen te laten bouwen. Het grote probleem is beschikbare grond. Die is er wel, maar er is veel onduidelijk. Soms gaat de gemeente erover en soms de provincie.

"Kijk, dat zijn woningen van een miljoen." Bart wijst naar een een nieuwbouwproject aan de rand van Abcoude. "Ik gun die mensen dat, maar er moeten ook woningen voor de middenklasse komen. Wij hebben al acht locaties besproken. We willen nota bene zelf bouwen en het lukt maar niet om grond te krijgen."

Rode lijn om Abcoude

Wie wil bouwen krijgt te maken met zichtassen, structureel groen en rode contouren. Omdat Bart voor zijn pensioen stedenbouwkundige was, begrijpt hij veel van de welstands- en natuureisen.

Maar van die rode contouren, een rode lijn getekend om Abcoude, wordt hij gek. Bij alle grond die gedeeltelijk buiten die lijn valt, moet hij eerst naar de provincie. Die zegt vaak nee of stuurt hem weer terug naar de gemeente.

Geen locatie

Willy de Lange (71) uit Tilburg is al acht jaar bezig om een locatie te vinden voor de woongroep waarmee ze samen wil bouwen en wonen, bestaande uit 19 huishoudens. "We kunnen geen locatie vinden", vertelt ze. Projectontwikkelaars willen niet meewerken en de gemeente heeft zelf geen grond om te verkopen.

"Toen mijn vader op 84-jarige terecht kwam in een aanleunwoning bij een tehuis, zag ik dat hij niet gelukkig was. De stap was te groot. Hij kon er niet aan wennen. Ik nam me voor op mijn 75ste op een plek te wonen, waar ik heel oud kan worden", legt Willy uit.

Zoektocht staken?

Willy en haar vrouw vormen een moderne familie. Door scheidingen en hertrouwen hebben haar twee kinderen en kleinkinderen maar liefst acht opa's en oma's, die ooit hulpbehoevend kunnen worden. "De gedachte dat zij dan voor al die oude mensen moeten zorgen, vond ik niet prettig. Wij willen zelf onze verantwoordelijkheid nemen."

Het liefst hebben ze een stuk grond in de binnenstad van Tilburg, op loopafstand van theater en bibliotheek voor als ze later minder mobiel zijn. Over vier jaar staakt De Lange haar zoektocht, dan vindt ze zich zelf te oud.

Gezamenlijk tuinieren

En soms lukt het wel. "Eenzaamheid is de ergste ziekte voor ouderen", zegt Marijke Oude Voshaar. Zij woont daarom in een woongroep in Tilburg. Ze kochten gezamenlijk een oude stadsboerderij, bouwden er appartementen bij en wonen er nu naar alle tevredenheid.

"In mijn oude huis hadden we een grote tuin waar ik erg tegenop zag. Nu doen we eens in de twee weken gezamenlijk deze tuin. Daar kijk ik elke keer naar uit." Marijke kreeg steun van de stichting KilimanjaroWonen, die helpt bij het realiseren van kleinschalige woonprojecten. Kiki Hesen van die stichting ziet ook dat het lastig is om grond te krijgen. "Slechts een op de tien projecten komt van de grond."

Rem moet eraf

Op dit moment zijn er volgens ouderenbond ANBO ruim 80.000 extra seniorenwoningen nodig. Tweede Kamerlid Paul Smeulders van GroenLinks: "Iedereen wijst naar elkaar. Laten we deze mensen faciliteren, niet alleen in Abcoude maar in heel Nederland." VVD'er Daniel Koerhuis is het daarmee eens: "Het huizentekort is groot en dan moet je juist blij zijn dat senioren zelf willen gaan bouwen."

Zowel de VVD als GroenLinks heeft in hun verkiezingsprogramma staan dat Den Haag meer de regie moet nemen als het gaat om het bouwen van woningen. VVD-Tweede Kamerlid Daniel Koerhuis zegt dat 'de rem van de provincies ervan af moet'.

Lange adem

Voor Bart uit Abcoude is dat goed nieuws. "Dan krijgt de gemeente meer zeggenschap." Als hij hoort dat Paul Smeulders van GroenLinks zegt dat iedere gemeente verplicht zou moeten worden in elk geval een zelfbouwinitiatief te moeten toestaan is hij helemaal blij. "Dan geef je de gemeente de opdracht iets voor ons te doen, dat is helemaal mooi."

Intussen heeft Bart nog een locatie voorgesteld aan de gemeente Abcoude. Hij kan vanwege zijn 72 jaar niet veel langer meer wachten. "Woningbouw is iets van de lange adem, die tijd heb ik niet meer."