Putten vernoemt een hele wijk naar vrouwen

Straatnamen staan de laatste jaren regelmatig ter discussie. Sommige historische figuren zijn nu controversieel, en de meeste straten zijn naar mannen genoemd. Putten doet het heel anders: daar wordt een hele nieuwbouwwijk vernoemd naar 'gewone' vrouwen.

In Groningen, Amsterdam en Utrecht is 88 procent van de straten vernoemd naar een man. Wilma van Voorst, raadslid in het Gelderse Putten, nam het initiatief om de straten in de nieuwe wijk Rimpeler juist volledig naar vrouwen te vernoemen. Ze noemt het 'de heldinnenwijk'. "Hier vind je vrouwen die van betekenis waren in de geschiedenis van het dorp op de Veluwe."

Op de achtergrond verdwenen

Door de jaren heen verdwenen deze vrouwen naar de achtergrond. "Maar ik vind juist dat ze een plaats hebben verdiend om geëerd te worden. Deze vrouwen zijn echt van betekenis geweest." Van Voorst vond het belangrijk dat 'gewone vrouwen' op de blauwe borden te vinden zijn. "Het zijn normale vrouwen uit onze Puttense samenleving, en ik vond dat die best een naam mochten krijgen."

De vrouwen zijn onlosmakelijk met het dorp verbonden, vertelt Van Voorst. "In de tweede wereldoorlog had Putten het zwaar te verduren. 659 mannen zijn bij de razzia weggevoerd. Er bleven veel vrouwen alleen achter. Vaak met een aantal kinderen en een boerderij of bedrijf dat gerund moest worden. Niet zeuren, maar doorgaan."

6 vrouwen definitief

Normaal gesproken beslist het college van een gemeente waar nieuwe straten naar vernoemd worden. Van Voorst besloot dit met een motie te doorkruisen. Met succes: deze werd aangenomen. Toen begon de zoektocht naar de juiste vrouwen. "We gingen met elkaar in gesprek, maar deden ook een oproep in Putten. Daar kregen we zo'n 70 reacties op."

De vrouwen moesten aan bepaalde voorwaarden voldoen. "Het moest iemand zijn van onbesproken gedrag en ze moesten niet meer in leven zijn. Zolang ze nog in leven zijn, kunnen ze nog wat aan dat gedrag doen. Dat wil je voorkomen." Na een selectie zijn nu zes vrouwen definitief verkozen. Er wordt nog gezocht naar een aantal anderen.

Bijzondere vrouwen uit Putten

Wilma van Voorst vertelt over drie van de vrouwen die geëerd worden met een straatnaam in Putten:

"Trijntje Timmer was een hele bekende dame bij ons in het dorp. Ze werd 103 en heeft tot haar dood in Puttense klederdracht gelopen. Ze woonde vroeger op een boerderij in het buitengebied, daar werd tijdens de oorlog veel voedsel gedropt. Dat verdeelde zij en zelf heeft ze ook veel onderduikers gehusivest."

"Gerritje van Beek had met haar man een touwwinkel in een achterstraat bij ons in het dorp. Tijdens de razzia is haar man weggevoerd en zo bleef Gerritje alleen achter met vijf kinderen. Haar man luidde altijd de klokken van de grote kerk. Van de ene op de andere dag heeft zij dat als vanzelfsprekend overgenomen. Ze luidde 's morgens om 8 uur, 's middags om 12 uur en 's avonds om 21 uur de klok. Alle trappetjes op, elke dag, 25 jaar lang."

"De dames Thijssen waren moeder Thijssen en haar twee dochters. Zij hebben veel voor het verzet gedaan als koeriersters. De jongste was toen pas 15 jaar oud. Ze zijn opgepakt en naar kamp Westerbork vervoerd. De dag voordat ze geëxecuteerd zouden worden, zijn ze bevrijd en teruggekeerd naar het dorp."

Wat steden niet lukt, lukt dit dorp wel

Van Voorst is er trots op dat een dorp als Putten deze vrouwen, letterlijk, op de kaart zet. "Steden zoals Amsterdam, Utrecht en Groningen zijn al langer bezig om straten te vernoemen naar vrouwen, maar men stuit daar op tegenstand." In Putten is het juist een vanzelfsprekendheid. "Wij zijn onze vrouwen niet vergeten. Ere wie ere toe komt."

Het hoeft dus helemaal niet moeilijk te zijn om met straatnamen buiten de gebaande paden te treden, zegt Van Voorst. "Onze historie in Nederland is rijk genoeg. Dan denk ik: kijk eens wat dichter bij je in de buurt. De gewone mens verdient ook erkenning."