Onderzoek: Eén op de drie jongeren eenzaam

Vandaag start de Week van de Eenzaamheid. Vrijwel net zoveel jongeren als ouderen voelen zich eenzaam, blijkt uit onderzoek van EenVandaag. 

Van de 1.400 ondervraagde jongeren onder de 24 jaar blijkt 33 procent zich eenzaam te voelen: 22 procent voelt zich matig eenzaam en 11 procent zelfs sterk eenzaam.  EenVandaag ondervroeg ook 19.000 volwassenen. Van hen geeft 32 procent aan zich eenzaam te voelen: 18 procent matig eenzaam en 14 procent sterk eenzaam. Vrijwel net zoveel ouderen als jongeren geven dus aan zich eenzaam te voelen.

Bang voor afwijzen

Van de eenzame jongeren die aan het onderzoek deelnamen geeft de helft (53%) aan dat het hun leven sterk beïnvloedt. Onder sterk eenzame jongeren is dit zelfs driekwart (74%). De gevoelens van eenzaamheid hebben grote impact, zo blijkt uit de tientallen reacties die EenVandaag binnenkreeg. “Eenzaamheid heeft een sterke invloed mijn leven. Ik ga heel weinig de deur uit, omdat ik geen mensen heb om iets mee te doen. Ik durf zelf geen initiatief te nemen: het heeft invloed op mijn zelfvertrouwen. Ik ga minder over mezelf denken. Ik slaap soms slecht en kan me niet goed concentreren op huiswerk,” aldus een deelnemer. Veel eenzame jongeren stellen dat hun eigen verlegenheid een grote rol speelt. Hierdoor durven ze zelf niet de eerste stap te zetten om bijvoorbeeld een gesprek te beginnen of voor te stellen om iets leuks te gaan doen. Ook zijn ze bang afgewezen te worden.

Weinig 'echte' vrienden

De ondervraagde eenzame jongeren hebben nauwelijks minder vrienden op social media, maar wel minder face-to-face vriendschappen. De jongeren die eenzaam zijn geven aan circa zes echte vrienden te hebben; hierbij laten ze weten dat de kwaliteit en diepgang van die vriendschappen vaak te wensen overlaat. Acht op de tien (79%) eenzame jongeren zou meer vrienden willen hebben. Jongeren die niet eenzaam zijn geven aan gemiddeld 14 vrienden te hebben.

Social media versterkt soms de eenzaamheid die jongeren ervaren. 'Al het contact dat je hebt gaat via whatsapp, Facebook etc. Onpersoonlijker en je spreekt ook minder af omdat je toch bijna alles al weet van hen. Geen face to face contact zorgt ervoor dat je eenzamer wordt,' aldus een deelnemer. Een ander zegt: 'Als ik foto's of statusupdates zie van anderen die het fantastisch hebben wordt ik nog meer met mijn neus op de feiten gedrukt.'

Eenzaamheid zelf doorbreken moeilijk

De helft (50%) zou de eenzaamheid graag willen doorbreken, maar weet zelf niet hoe dat te doen. Van de sterk eenzame jongeren geeft zelfs tweedere (67%) dit aan. Eenzame jongeren leggen de oorzaken vooral bij zichzelf en hebben vaak een lager gevoel van eigenwaarde. Eén op de vijf (22%) van hen heeft er wel eens aan gedacht om professionele hulp in te schakelen, maar dat niet gedaan. 16 Procent van alle deelnemers die zich eenzaam voelen heeft wel professionele hulp gezocht.

Vanmiddag presenteerde Mariëlle Koekenbier de uitslagen van dit onderzoek op Radio EenVandaag (NPO Radio 1), dit is hier terug te luisteren. Zaterdag zijn de uitslagen van dit onderzoek te zien in de tv-uitzending van EenVandaag.

Over dit onderzoek

Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 3.000 jongeren van 12 tot en met 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden van 19 tot en met 25 september 2014, deden 1.375 jongeren mee. Om eenzaamheid te meten is er in dit onderzoek gebruik gemaakt van een zespuntsschaal naar het wetenschappelijk model van De Jong-Gierveld en Van Tilburg (2008). Drie items op de schaal meten de dimensie ‘sociale eenzaamheid’, ofwel de breedte van sociale contacten. De overige drie items meten de dimensie ‘emotionele eenzaamheid’, ofwel de diepte van sociale contacten. De scores op die schaal leveren vervolgens een indeling op in de categoriën 'niet eenzaam' / 'matig eenzaam' / 'sterk eenzaam'.

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 40.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. Aan dit online onderzoek, gehouden van 23 tot en met 25 september 2014, deden 19.400 mensen mee. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen.