Onderzoek: asbest opruimen kan voordeliger. Longartsen: 'Er is van alles mis met dit rapport'

Mensen die asbest opruimen moeten - voor eigen veiligheid - aan strenge regels voldoen. Een rapport in opdracht van branchevereniging Aedes stelt dat de regels versoepeld kunnen worden. Academici zijn het er niet mee eens.

"Er is van alles mis met dit rapport", zeggen emeritus hoogleraar en longarts Nico van Zandwijk en de Amerikaanse professor Arthur Frank. Verschillende academici uiten kritiek op het rapport 'Inzichten in proportioneel asbestbeleid'. Voor vereniging van woningcorporaties Aedes werden de gezondheidsrisico's voor mensen die het kankerverwekkende asbest verwijderen uit woningen en andere gebouwen onderzocht, én de daarbij komende kosten. Volgens Van Zandwijk 'is dit niet volgens de juiste academische tradities en daarom zijn de conclusies van dit rapport onjuist'.

Eenzijdig en partijdig

Het rapport is in opdracht van branchevereniging Aedes en de woningcorporaties uitgevoerd door TNO, Universiteit Utrecht, Radboud Universiteit en Crisislab. Het rapport zou volgens de experts niet onafhankelijk zijn maar juist eenzijdig en partijdig. Het voldoet niet aan de academische spelregels. Zo bestond de begeleidingscommissie louter uit vertegenwoordigers van de woningcorporaties en niet uit oncologen of epidemiologen.

Onafhankelijkheid is een van de belangrijkste voorwaarden voor academisch onderzoek. Volgens woordvoerder van het Expertisecentrum Asbest en Vezels (ECAV) David de Vreede zit er een financieel motief achter het onderzoek. "De opdrachtgevers van dit onderzoek, branchevereniging Aedes en de woningcorporaties, hebben er belang bij dat de gevaren van asbest laag ingeschat worden", zegt De Vreede. "Zodat zij niet preventief hoeven te saneren." Het ECAV schrijft in een reactie op de commotie dat onder andere ernstige gezondheidsrisico's worden gebagatelliseerd. Ook mr. dr. Yvonne Waterman en Jasper Kosters uiten in het artikel 'Asbestsanering: er kan nog geen mondkapje van af' ook kritiek op het rapport.

Onnodige kosten

De belangen in de asbestverwijderingsbranche zijn groot. Jaarlijks worden vele miljoenen euro's betaald om huizen, scholen en bedrijven asbestvrij te maken. Dat moet meestal gebeuren door een gespecialiseerd bedrijf en is kostbaar.

De partijen die de rekening betalen, zoals woningcorporaties, vinden dat het opruimen van asbest voor minder geld kan. Volgens hen is de regelgeving doorgeschoten waardoor er bij asbestsaneringen veel te strenge beschermende maatregelen nodig zijn. Het saneren van asbest is in veel gevallen onnodig duur zeggen de woningcorporaties.

Onderzoeker bagatelliseert risico's

Professor Ira Helsloot schreef mee aan het rapport en krijgt van de experts het verwijt dat hij het risico van blootstelling aan asbest bagatelliseert. Helsloot zei eerder in het journaal dat 'incidentele blootstellingen aan asbest geen gevaar voor de volksgezondheid zullen opleveren'. En 'dat op dit moment voor de meeste asbestwerkzaamheden beschermingsmaatregelen zwaar overdreven zijn'.

Volgens Helsloot is er niets mis met het wetenschappelijk onderzoek en is het helemaal niet partijdig. Helsloot zegt zich te hebben gebaseerd op de meest strenge normen ter wereld als het gaat om blootstelling aan asbest. Het zijn de normen van de Nederlandse Gezondheidsraad. En na berekening blijkt dat in sommige gevallen de risico's bij het opruimen van asbest verwaarloosbaar klein zijn. Dan is uitgebreide bescherming onnodig. Het TNO reageert uitgebreid schriftelijk op de vragen rondom het rapport.