Nibud wil ook financiële steunpakketten ná corona: 'We zullen de economische gevolgen nog lang voelen'

Hoewel het eerste loonstrookje van 2021 er voor veel Nederlanders goed uit zal zien, maakt het Nibud zich zorgen. Reken je niet rijk, waarschuwt het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting. "Het wordt een onzeker jaar."

Het Nibud rekende voor honderd huishoudens uit hoe de koopkracht er dit jaar uit gaat zien. Veel mensen zullen meer geld op hun loonstrookje zien. Maar ook de uitgaven nemen toe. Gemiddeld gaan mensen er daardoor rond de 1 procent op vooruit.

Tweede economische crisis?

Hoewel de koopkrachtstijging positief lijkt, vreest directeur Arjan Vliegenthart van het Nibud dat het voor veel mensen een lastige tijd wordt. "Mijn zorg zit in de onvoorspelbaarheid. We zien dat vooral stellen in loondienst met drie of meer kinderen erop vooruit gaan. Maar koopkrachtplaatjes zijn statisch en gaan ervan uit dat er niks verandert."

Vliegenthart vreest voor een golf van faillissementen en stijgende werkloosheid door de coronacrisis. "Het kan zomaar zijn dat we in een economische crisis belanden. Dan kan je financiële situatie opeens sterk veranderen. Het is belangrijk om je financiën goed op een rij te hebben, dan kan je daar beter op inspringen", zegt hij.

Meeste zorgen over jongeren

Volgens Vliegenthart zijn het vooral de jongeren, zzp'ers en mensen met een flexibel contract die de prijs van de coronacrisis betalen. Zij raken als eerste hun baan kwijt, of krijgen minder werk: "Ze verschijnen niet meteen in de werkloosheidscijfers, maar hebben wel minder te besteden."

Over de jongeren maakt de Nibuddirecteur zich nog de meeste zorgen: "We ontzeggen hen een goede start in het leven. Want jongeren hebben bovenmatig vaak een flexibel contract of zijn werkzaam als zzp'er."

Financiële steun verlengen

Om te zorgen dat zo min mogelijk mensen in de financiële problemen komen, pleit het Nibud ervoor om de financiële steunmaatregelen lang aan te houden. Ook als het virus weg is. Vliegenthart: "Als ik Jaap van Dissel hoor zeggen 'houd vol' denk ik 'ja, en dat moet je ook doen met de steun'."

Gemiddeld genomen duurt het 5 jaar voordat mensen aankloppen bij schuldhulpverlening. Daarvoor probeert men vaak het ene gat met het ander te dichten. "We kunnen de effecten van de coronacrisis dus nog heel lang voelen. Als de gezondheidscrisis voorbij is, is niet iedereen uit de problemen."

Lockdown vergroot kloof hoge en lage inkomens

Het Nibud ziet ook dat mensen met een laag inkomen en mensen werkzaam in de sectoren getroffen door corona het zwaar hebben. De onzekerheid die dat met zich meebrengt geeft stress en werkt verlammend.

Daarnaast vergroot de lockdown de kloof tussen hogere en lagere inkomens. Huishoudens met hogere inkomens houden geld over doordat ze niet op vakantie of uiteten kunnen. Dat spaarpotje bouwen de lagere inkomens niet op, omdat ze die mogelijkheden voor uitstapjes sowieso niet hadden.

Toeslagenstelsel vereenvoudigen

Om te voorkomen dat lage inkomens nog verder wegzakken, hoopt Vliegenthart dat de politiek het toeslagenstelsel vereenvoudigt: "Je ziet het aan de toeslagenaffaire: het is nu erg ingewikkeld. En je wilt dat iedereen die recht heeft op extra steun dat kan en weet aan te vragen."

Daarnaast wil het Nibud dat de bijstand en het minimumloon wordt verhoogd. "Het is nu al voor veel mensen moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Je wilt voorkomen dat mensen in de schulden komen. Dan ben je veel verder van huis."