Viroloog Menno de Jong van het Amsterdam UMC wil met een grote cohortstudie onderzoeken of mensen die corona hebben gehad voldoende beschermd zijn met één vaccinatie. "Daarmee zouden we weleens een half miljoen vaccins kunnen besparen."

Volgens de Amsterdamse viroloog zijn er vierhonderd vaccins nodig om bij zo'n tweehonderd mensen die het virus hebben gehad te testen hoe het vaccin aanslaat.

Eén vaccinatie

Het kan zo zijn dat deze mensen maar één vaccinatie nodig hebben, in plaats van de gebruikelijke twee. Dat heeft ermee te maken dat ons immuunsysteem een geheugen opbouwt na een infectie, vertelt De Jong. "Bij de eerstvolgende keer dat je lichaam opnieuw met het virus in contact komt, kan je immuunsysteem daardoor snel antilichamen aanmaken."

Na het eerste vaccin wordt bekeken wat dit heeft gedaan voor de antilichamen in het bloed, en of dit overeenkomt met iemand die geen corona heeft gehad en twee vaccinaties kreeg ingespoten.

Lees ook

Cohortgroep

Wat De Jong betreft kan hij morgen beginnen. "We kunnen het onderzoek snel doen, voor een deel bij zorgmedewerkers. Zij krijgen namelijk al een vaccin en sommigen hebben al corona gehad. Maar nog belangrijker is de groep van de cohortstudie."

De groep bestaat uit ongeveer driehonderd mensen die een lichte versie van COVID-19 hebben gehad, of ernstiger ziek zijn geweest en wordt al een tijdje gevolgd door De Jong en zijn collega's. Het gaat om mensen die besmet zijn in de eerste golf, in de tweede golf en mensen met een onderliggende ziekte. De viroloog verwacht dat zo'n tweehonderd van hen mee zullen doen aan het onderzoek.

"Van deze mensen hebben we het ziektebeeld helemaal in kaart gebracht en weten we bijvoorbeeld wanneer de infectie plaatsvond en hoe hoog het percentage antilichamen in het bloed was op welk moment. Een mooie groep om te bekijken wat één vaccin doet. En wat een twee vaccinaties doen."

Schaarste

De vraag is wel of het AmsterdamUMC met dit onderzoek in aanmerking komt voor vierhonderd vaccins, want er is schaarste. "Als we onze wens voor het onderzoek werkelijkheid kunnen maken, zouden we na een maand de eerste conclusies kunnen trekken. Dat wordt dan gedaan door de concentratie van antilichamen van onze cohortgroep, te vergelijken met de concentratie van antilichamen bij al die studies waarbij de effectiviteit 90 procent was."

De vraag is volgens De Jong of de concentraties antilichamen bij de twee groepen met elkaar overeenkomen. "Als we hoge concentraties antilichamen zien bij de mensen die één vaccinatie hebben gehad, kunnen we de stap zetten om deze groep maar één vaccinatie te geven."

vaccinatieonderzoek
Bron: EenVandaag
Het zou een half miljoen vaccinaties besparen als het onderzoek doorgang vindt

Half miljoen vaccins besparen

Het onderzoeksvoorstel wordt vandaag naar het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gestuurd. Zij erkennen dat één vaccinatie per persoon veel kan schelen, maar het vergt veel stappen. Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft het vaccin goedgekeurd op twee injecties. Wanneer er wordt teruggegaan naar één vaccinatie, zal dat opnieuw moeten worden goedgekeurd. Het is ook belangrijk wat de Gezondheidsraad en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen ervan vinden, want die hebben in eerste instantie een advies gegeven op basis van twee injecties.

"In Nederland zijn inmiddels bijna 1 miljoen Nederlanders positief getest op het coronavirus. Als zij allemaal maar één keer gevaccineerd hoeven te worden, zou dat een half miljoen vaccins kunnen besparen", zegt viroloog de Jong.

Viroloog Menno de Jong van het Amsterdam UMC hoopt met een grote cohortstudie uit te zoeken of een tweede vaccinatie misschien niet nodig is bij mensen die al een corona-infectie hebben doorgemaakt.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.