In 2013 werd het voorstel aangenomen: vanaf 2024 is het in Nederland verboden om pelsdieren zoals nertsen te fokken. Een compensatie voor nertsenhouders zat er toen niet in, maar door de boerenprotesten ziet de sector nu toch mogelijkheden.

De nertsenfokkerijen én actiegroep Farmers Defence Force zijn allebei lid van het Landbouw Collectief, samen met nog elf andere landbouworganisaties. Door de boerenprotesten kreeg het Collectief voet tussen de deur bij het kabinet. De groep belandde aan tafel bij premier Rutte en minister Carola Schouten.

'Samen staan we sterk'

Dat geeft hoop aan de nertsenfokkers, die niet tevreden zijn dat ze geen financiële compensatie van de overheid kregen. Voormalig nertsenfokker Lyon Hutten vertegenwoordigt de fokkerijen. Het bedrijf van Hutten in Witharen staat momenteel leeg.

Doordat het Collectief nu aan tafel zit, ziet hij opnieuw kans op financiële compensatie. In het kader van 'samen staan we sterk'. "Het Landbouw Collectief sluit alleen een deal met het kabinet als die voor alle sectoren geldt, dus ook voor de onze."

Lijnrecht tegenover elkaar

In Zwolle ontmoet Hutten SP-Tweede Kamerlid Frank Futselaar. De SP kwam jaren geleden met de initiatiefwet om pelsdierhouderij definitief te verbieden.

De afspraak voor de ontmoeting komt moeizaam tot stand, want Kamerlid Futselaar wil niet naar het voormalig bedrijf van Hutten komen. De nertsenfokker geeft toe en reist af naar Zwolle, de woonplaats van Futselaar. Uit het gesprek dat volgt blijkt dat de twee mannen lijnrecht tegenover elkaar staan.

audio-play
Reportage: nertsenfokker Lyon Hutten ontmoet SP-Kamerlid Frank Futselaar

Compleet naar de bliksem

"U heeft mijn bedrijf compleet naar de bliksem geholpen", verwijt Hutten hem. "Beseffen jullie wel wat dit met onze gezinnen doet?" Futselaar geeft aan dat dit zeker niet de bedoeling was, maar legt de oorzaak niet bij de overheid, maar bij de markt.

Toen de overheid de wet aannam die de pelsdierhouderij vanaf 2024 verbiedt, was het idee dat de eigenaren in de 10 jaar die zij nog hadden flink konden 'cashen'. Tijd genoeg om iets anders op te bouwen, was het idee. Maar de vraag naar bont daalde en dus ook de prijs voor een pels. Als gevolg draaiden nertsenhouders de afgelopen jaren verlies. Het bedrijf van Hutten was voor de wet 1,6 miljoen euro waard, daarvan is nu geen 2 ton meer over.

Geen schadeloosstelling

Genoeg reden voor compensatie, vinden de fokkers, maar de politiek steunt ze daarin niet. Het Europese Hof van Justitie bevestigde in november 2017 de uitspraak van de Nederlandse Hoge Raad dat de fokkers tot 2024 genoeg tijd hebben om hun investeringen terug te verdienen.

Ook de Partij voor de Dieren ziet niets in financiële compensatie. "Dit is een volkomen democratisch besluit, waarover zelfs de hoogste rechter zich heeft uitgesproken. Hier heeft Nederland voor gekozen", zegt Tweede Frank Wassenberg namens die partij. Hij wijst op de eerdere 'bontverboden' van vossen- en chinchillafokkerijen. Die zijn al sinds 1995 en 1997 verboden in Nederland.

info

Meer landen met een verbod

Nederland is niet het enige land waar de nertsenhouderij verboden wordt. In België komt er een verbod per 2023 en worden nertsenhouders uitgekocht. Verder zijn er ook in Oostenrijk, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië, Noord-Macedonië, Servië, Slovenië en het Verenigd Koninkrijk verboden. Luxemburg denkt er ook over om tot een verbod te komen. In Duitsland, Zweden en Zwitserland voerden eerder zulke hoge welzijnsnormen door dat het daar bijna onmogelijk is om pelsdieren voor bontproductie te houden.

'Ik begrijp er niets van'

Arnold Steijn heeft een grote nertsenhouderij en zit in het bestuur van de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders (NFE). Hij begrijpt niets van de politieke besluitvorming. "Wij vinden het heel belangrijk dat men weet hoe de overheid met ons is omgegaan. Vooral nu er onrust ontstaat in andere landbouwsectoren."

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit laat via een woordvoerder in een reactie weten: "Minister Schouten is blijvend in gesprek met het Landbouw Collectief. Er wordt ook over de situatie rondom de nertsenhouders gesproken. Voor eind maart wordt een volgend overleg ingepland."

Luisteren

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.