Mensenhandelaren grijpen hun kans door de asielchaos: 'Het gaat van kwaad tot erger'

Hoe meer de asielcrisis uit de hand loopt, des te groter de kans dat vluchtelingen slachtoffer worden van mensenhandel. Daarvoor vreest directeur-bestuurder Ina Hut van het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (Comensha). "Ik houd mijn hart vast."

"De asielcrisis heeft onmiskenbare impact op mensenhandel", waarschuwt Hut. "En dat ontwikkelt zich van kwaad tot erger."

'Dit zagen we al jaren aankomen'

De asielchaos zet de politie zodanig klem dat er onvoldoende capaciteit is voor andere taken. Frank Paauw, hoofd van de Amsterdamse politie, heeft een brandbrief laten uitgaan over het capaciteitsgebrek. Ina Hut is niet verrast over zijn noodkreet. "Dit zagen we al jaren aankomen", vertelt ze.

"Dat mensenhandel-opsporingsteams van de politie steeds meer worden ingezet voor andere politietaken, is een trend die we al een paar jaar opmerken."

Aantal meldingen mensenhandel daalt, aantal slachtoffers niet

Comensha onderscheidt vier vormen van mensenhandel: seksuele uitbuiting zoals gedwongen werk in de prostitutie, uitbuiting van arbeidsmigranten, uitbuiting op het criminele vlak en gedwongen orgaanverwijdering. De politie, Nederlandse arbeidsinspectie en KMar zijn wettelijk verplicht gevallen van mensenhandel te melden bij het centrum.

Hut ziet het aantal meldingen vanuit politie en over dit soort uitbuiting flink afnemen."In 2021 kregen we 490 meldingen vanuit de politie, in 2020 310 meldingen. Dat is dus een daling van maar liefst 40 procent. Dat is een zorgwekkende afname", vertelt ze. "Deze behoorlijke daling van het aantal meldingen betekent absoluut niet dat het aantal slachtoffers is gedaald." Het daadwerkelijke aantal slachtoffers van mensenhandel ligt volgens haar tussen de 20.000 en 30.000 mensen.

Politie heeft minder capaciteit

Volgens Hut zegt deze flinke krimp veel over de aanpak van mensenhandel in ons land. "Deze verse cijfers vormen een bevestiging dat de mensenhandel-opsporingsteams van de politie fors op capaciteit hebben moeten inleveren."

Hut vertelt dat de verdere ontwikkeling van de asielcrisis mensenhandelaren nog meer in de kaart zal spelen. Hoe groter de asielchaos, des te groter de aantrekkingskracht op mensenhandelaren, zegt ze.

Mensenhandelaren azen op kwetsbare groepen

"Van oudsher hebben mensenhandelaren een scherp oog voor kwetsbare groepen. Juist op die plekken waar deze groepen samenkomen, hangen mensenhandelaren rond." Daarmee doelt Hut op extra kwetsbare groepen zoals net aangekomen vluchtelingen, minderjarigen, mensen met een licht verstandelijke beperking en arbeidsmigranten uit voornamelijk Oost-Europa.

Of mensenhandelaren ook op de loer liggen bij Ter Apel is nog onduidelijk. "We hebben hierover geen concrete meldingen ontvangen, maar we hebben wel duidelijke signalen dat mensenhandelaren rondhangen bij azc's en aanmeldpunten."

Duidelijke communicatie en meer politie

Volgens Hut kan een hoop ellende en kans op uitbuiting voorkomen worden met duidelijke communicatie ten aanzien van kwetsbare nieuwkomers in Nederland. Maar uiteindelijk valt of staat een effectieve aanpak van mensenhandel met meer politiecapaciteit, benadrukt ze.

Dat minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid aangeeft dat het gebrek aan politiemensen betekent dat er keuzes moeten worden gemaakt over de uitvoering van kerntaken, vindt de Comensha-voorvrouw dan ook zorgelijk. "Dit gaat een heel groot probleem worden. Dan krijgen we straks ook hier een hele grote crisis."