Door de corona-uitbraak zit Nederland in een recessie. Om de economie door de crisis te loodsen trekt het kabinet vele miljarden uit. De vrouw die deze miljarden op een zo'n gunstig mogelijk manier voor de Nederlandse Staat leent, is Elvira Eurlings.
Elvira Eurlings is de baas van het Agentschap van de Generale Thesaurie. Dit Agentschap leent geld in opdracht van het ministerie van Financiën. En dat gaat om hele grote bedragen. "Aan het begin van het jaar dachten we dat we 40 miljard moesten gaan lenen. Na alle steunpakketten van de overheid moeten we 140 miljard lenen, dus die klus is wel groter geworden. Maar we ondervinden gelukkig tot nu toe geen enkel probleem om dat te doen."
Nederlandse staatsobligaties populair
Eurlings haalt de benodigde miljarden op door het veilen van 'staatsobligaties', oftewel: leningen van de overheid. Die veilingen vinden meerdere keren per maand plaats. En de Nederlandse obligaties zijn populair.
"Nederland heeft een hele hoge kredietwaardigheid. We hebben onze zaken goed op orde. Pensioenfondsen, verzekeraars, banken en vermogensbeheerder investeren graag in onze staatsobligaties, want het is heel veilig", legt Eurlings uit.
Geld toe op een lening
Op de ochtend dat EenVandaag meeloopt, staat een veiling voor ruim 2 miljard euro gepland. Zo'n veiling wordt goed voorbereid, vertelt Eurlings. "We schrijven verschillende scenario's uit, van hoe de veiling kan verlopen en wat we dan doen. De collega's houden al dagen van tevoren de prijs en de markt in de gaten. Dus eigenlijk kan er niks onverwachts gebeuren."
Vanwege de privacy van de investeerders mogen we niet meekijken tijdens de veiling, maar Eurlings is alweer snel terug. "In 2 minuutjes 2,3 miljard opgehaald!", zegt ze lachend. Het is een lening met een looptijd van 8 jaar, met een negatieve rente. Dat wil zeggen dat beleggers betalen om geld te lenen aan de Nederlandse Staat. "Op deze obligatie krijgen we meer geld binnen dan we moeten terugbetalen." Partijen leggen graag toe op deze staatsleningen, omdat beleggen in de Nederlandse overheid zo veilig is. "Het is een groot compliment dat het vertrouwen van beleggers zo hoog is."
Staatsschuld neemt fors toe
Door het aangaan van de extra leningen loopt de staatsschuld wel op. Was die vorig jaar nog 341 miljard euro, de voorspelling is dat we dit jaar op bijna 500 miljard uitkomen. En dat terwijl door de krimpende economie het inkomen van de overheid daalt.
De keuze om de staatsschuld op te laten lopen komt niet vanuit het Agentschap, maar wordt genomen door de politiek. Voor verantwoordelijk minister van Financiën Wopke Hoekstra is die oplopende staatsschuld overigens niet de grootste zorg: "De schulden zijn niet het probleem, maar het aanzwengelen van de economie wel."
Investeren om te groeien
Zeker doordat de overheid op dit moment geld toe krijgt bij het uitgeven van leningen, is een oplopende staatsschuld niet alleen maar slecht. "Natuurlijk kan je als overheid ook niet oneindig lenen, maar de hoeveelheid die je kán lenen is wel net even wat anders dan bij het gewone huishoudboekje", vertelt de minister.
"Ik maak me veel meer zorgen over de economie, over de werkgelegenheid", bekent Hoekstra. "Maar als we met z'n allen maar aan het werk zijn en de economie voldoende groeit, dan slagen we er met elkaar ook in om stap voor stap de staatsschuld en de overheidsfinanciën weer op orde te brengen."
Eervol
Eurlings intussen beschouwt haar functie als Agent van de Generale Thesaurie als eervol: "Je draagt samen met de collega's er zorg voor dat de schuld van Nederland en de belastingbetaler zo goed mogelijk wordt gefinancierd."
"Het is ook een mooie bijdrage die we kunnen leveren in deze spannende tijden", zegt ze trots. "Terwijl de overheid zorgt dat de economie en werkgelegenheid ondersteund blijft, zorgen wij dat de financiering daarvan geen enkel probleem is. Dat voelen wij echt als onze verantwoordelijkheid."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.