Hoe ouders kunnen bijdragen aan mentale weerbaarheid van kinderen: 'Geef ook je eigen fouten toe'

7 op de 10 ouders zijn bezorgd over de mentale gezondheid van hun kinderen, blijkt uit onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel. Het is mogelijk om kinderen vanaf heel jonge leeftijd mentaal weerbaar te maken voor tegenslagen, zegt deze psycholoog.

In het panelonderzoek geven ouders aan dat ze vooral bezorgd zijn over de invloed van social media, pesten en de druk die op hun kinderen gelegd wordt om te presteren.

'Onderdeel van elk leven'

Het is zeker mogelijk om kinderen al vanaf een jonge leeftijd mentaal weerbaarder te maken, vertelt kinderpsycholoog Marilene de Zeeuw. "Vroeg geleerd is oud gedaan."

"Tegenslagen zijn onderdeel van elk leven", benadrukt ze. "Vaak wordt vergeten dat ouders al aan hele jonge kinderen en baby's uitleg kunnen geven over gebeurtenissen."

Grote en kleine tegenslagen

Volgens haar zijn daarbij de 'relaties om de kinderen heen' het belangrijkst: "Dat er mensen zijn die je voldoende zien. Dan kan je met veel meer tegenslag dealen."

Er zijn kinderen die door bijvoorbeeld een overleden ouder of een uithuisplaatsing al vroeg te maken krijgen met flinke tegenslagen. Daaruit groeit een mentale weerbaarheid. Maar ook bij kleine tegenslagen zoals een verloren knuffel kan een bepaalde weerbaarheid groeien, als er goed mee om wordt gegaan, vertelt De Zeeuw.

Woorden aan gevoelens geven

Het is daarom voor kinderen belangrijk dat ze zich gezien voelen door een ouder of verzorger bij tegenslagen. "Toon begrip", zegt de kinderpsycholoog. "En geef woorden aan gevoelens. Je leert kinderen wat een klok is, wie mama en wie papa is, etcetera. Je kan kinderen op dezelfde manier leren wat 'verdrietig' en 'bang' is."

Duidelijk maken wat er bij volwassenen speelt, is ook belangrijk, vindt ze. "Als ouders met elkaar praten en stil worden als een kind de ruimte in loopt, merkt een kind dat altijd. Het helpt niet om ze dan weg te sturen, maar het gewoon uit te leggen in kleine behapbare stukjes."

'Liefdevol aanklooien'

Het helpt volgens haar daarbij als je als ouder soms ook je eigen fouten toegeeft aan je kinderen. "Mijn collega noemt het weleens 'liefdevol aanklooien'. We zien veel ouders die krampachtig alles perfect willen doen en willen dat hun kind opgroeit zonder zorgen. Maar dat kan niet", benadrukt ze.

"Als je je fouten toegeeft én herstelt, door bijvoorbeeld tegen je kind tegen zeggen 'ik begin even opnieuw', dan leren ze dat het normaal is om fouten toe te geven en te repareren", zegt de kinderpsycholoog tot slot. "Je doet dan voor hoe je fouten maakt en leert kinderen herstelwerkzaamheden te verrichten op het schoolplein."