Hij speelde in de jaren 70 een hoofdrol bij de opsporing van een beruchte seriemoordenaar in Azië. Oud-diplomaat Herman Knippenberg (76): "Door het jarenlange werk aan deze zaak heb ik waarschijnlijk een aantal mensen het leven gered."

Als derde secretaris op de Nederlandse ambassade krijgt Knippenberg begin 1976 een brief over twee Nederlandse backpackers die al zes weken zijn vermist. De diplomaat komt erachter dat het stel is vermoord. Even later komt hij ook hun moordenaar op het spoor: Charles Sobhraj, die nog veel meer Westerse reizigers blijkt te hebben gedrogeerd en vermoord. Het bijzondere verhaal van Knippenberg is nu een serie op Netflix. 'The Serpent' is vanaf morgen te zien.

Schokkend tafereel

Het is iets dat Knippenberg nooit zal vergeten: de identificatie van de vermoorde Nederlanders in een Thais politiemortuarium. Daar krijgt hij de twee verbrande lijken te zien.

Een bevriende tandarts helpt hem bij het identificeren, aan de hand van gebitsgegevens uit Nederland. "Het was een van de meest schokkende taferelen in mijn leven. Ik had het gevoel dat ik even uit mijn lichaam was getreden. Alsof ik naar mezelf zat te kijken."

Veel geweld

De Hollandse backpackers Cocky Hemker en haar vriend Henk Bintanja zijn met veel geweld om het leven gebracht. "De man was gewurgd en de vrouw was met een zwaar voorwerp het hoofd ingeslagen", vertelt Knippenberg via Zoom vanuit z'n huiskamer in Nieuw-Zeeland. "

"Daarna zijn ze, terwijl ze nog leefden, in brand gestoken. "Dat konden ze zien, omdat er nog roet in hun longen zat. Dat schokte me geweldig."

Cocky Hemker en Henk Bintanja

Spannende zoektocht

De identificatie is voor Knippenberg het begin van een spannende zoektocht naar de moordenaar. Van een Belgische diplomaat krijgt hij een tip dat de paspoorten van de twee Nederlandse backpackers zijn gezien in een flat van een louche handelaar in edelstenen.

"Er lagen in die safe volgens mijn Belgische collega wel twaalf paspoorten", zo herinnert Knippenberg zich. "Hij zei dat er nog veel meer moorden waren gepleegd. Op dat moment dacht ik dat hij te vroeg een borrel teveel had gedronken."

Geen prioriteit

Knippenberg legt zijn bevindingen, vastgelegd in een rapport, voor aan de Thaise politie. Daar krijgt hij te horen dat de zaak voor de Thaise recherche geen prioriteit heeft.

"Gaat u vooral door met uw eigen belangrijke onderzoek, zei de politiechef tegen mij. Daarmee had ik een sterke troefkaart in handen. En dacht ik vooral: hier kan ik het niet bij laten."

Niet alleen Nederlanders vermoord

Samen met de Belgische diplomaten gaat Knippenberg vervolgens zelf op zoek naar getuigen. Ze komen in contact met een Frans stel dat in dezelfde flat woont als Charles Sobhraj.

"We hebben ze meegenomen en vier uur met ze gepraat. Zij vertelden dat ze de Nederlanders hadden gezien en dat ze lange tijd ziek waren. En dat niet alleen de Nederlanders waren vermoord, maar veel meer mensen."

Charles Sobhraj in 1997

Opereren vanaf de zijlijn

Als blijkt dat Sobhraj en zijn handlangers op het punt staan Thailand te verlaten, vraagt Knippenberg de Thaise politie om in te grijpen. De politie arresteert de seriemoordenaar en Knippenberg krijgt zelfs de kans om Sobhraj te verhoren.

"Dat heb ik afgewezen", vertelt de oud-diplomaat. "Het leek mij verstandig om vanaf de zijlijn te opereren, zodat er altijd iemand zou blijven die nog kon toeslaan. Dat was achteraf een zeer wijze beslissing."

Vrijlating wereldnieuws

Via een truc weet Charles Sobhraj vervolging in Thailand te voorkomen. Uiteindelijk zit hij wel 21 jaar vast in India. Zijn vrijlating in 1997 is wereldnieuws.

In Parijs wordt Sobhraj veelvuldig benaderd door journalisten en filmmakers. Hij waant zich onaantastbaar en vliegt in 2003 zelfs naar Nepal, het enige land waar hij dan nog kan worden veroordeeld.

Levenslang dankzij bewijzen van Knippenberg

Op dat moment komt Knippenberg in actie. "Mijn dossier van de zaak-Sobhraj had ik gelukkig bewaard. Ik heb de meest belangrijke stukken aan de FBI en Interpol gegeven. Met het dringende verzoek dit door te spelen aan de Nepalese politie."

Mede dankzij de bewijzen uit Knippenbergs archief wordt Sobhraj in Nepal veroordeeld tot twee keer levenslang, voor de moorden op een Amerikaanse toeriste en een Canadees.

'Fantastische serie'

De oud-diplomaat is enthousiast over The Serpent, dramaserie die vanaf morgen te zien is op Netflix. De rol van Knippenberg wordt gespeeld door de Britse acteur Billy Howle.

"Hij is nog wilder dan ik was. Als ik hem in actie zie, heb ik het idee van: 'Bravo hij doet het!' Het is een fantastische serie. Voor mij is het surrealistisch en nostalgisch. De scènes brengen in essentie zes maanden van mijn leven terug, nu 45 jaar geleden."

audio-play
Bekijk hier de TV-reportage over dit onderwerp

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.