Heeft Nederland de meeste landbouwdieren ter wereld, zoals Jesse Klaver beweert? Dit is hoe het zit

In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen pleiten sommige politici voor het verkleinen van de Nederlandse veestapel. Maar hoe groot is die eigenlijk vergeleken met andere landen? Heel erg groot, zeggen de experts.

Tijdens een uitzending van Buitenhof barstte het debat tussen fractievoorzitters Jesse Klaver (GroenLinks), Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) en Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) los toen het ging over stikstof, boeren en de veestapel. "Nederland blijft de veestal van Europa. Wij hebben de meeste landbouwdieren per vierkante meter van iedereen", zei Klaver. Maar klopt dat?

We zijn een klein land

Landbouweconoom Cor Pierik van het Centraal Bureau voor Statistiek heeft de Nederlandse veestapel vergeleken met die van andere landen in Europa. Het viel hem op dat kleine landen snel hoog in de 'veedichtheidsindex' stonden. "Nederland is natuurlijk een klein land", legt hij uit. "Als je veel dieren hebt in een klein land, heb je automatisch ook een hoge veedichtheid."

We hebben hier in Nederland 100 miljoen kippen, ruim 12 miljoen varkens en bijna 4 miljoen koeien, blijkt uit de cijfers van het CBS.

Koe zwaarder dan kip

Pierik vertelt hoe die Europese statistieken tot stand komen. Ze kijken niet naar de totale oppervlakte van een land, maar naar de landbouwoppervlakte.

Ook maken de statistieken onderscheid per dier: "Ze tellen niet alleen de varkens, koeien en kippen bij elkaar op, maar er wordt ook gekeken naar hoeveel voer die beesten tot zich nemen." Dat is waarom een koe in de statistieken zwaarder meeweegt dan een kip.

Grote regionale verschillen

De landbouweconoom legt uit dat als je hiernaar kijkt, het belangrijk is om de grote regionale verschillen in Nederland mee te nemen. De veedichtheid ligt in sommige provincies veel hoger dan in andere. Het is volgens hem dan ook moeilijk om één landelijk beleid voor de veestapel te ontwikkelen.

Hoogleraar dierwetenschappen Simon Oosting van de Universiteit Wageningen sluit zich hierbij aan. Volgens hem is het wel zo dat de veedichtheid overal in Nederland hoog is. "De noordelijke provincies met kleigronden hebben veel koeien. Zandgronden zoals in Brabant, de Achterhoek en Twente hebben veel varkens en pluimvee. Alles bij elkaar opgeteld is heel Nederland dichtbevolkt met vee."

'Nederland echt koploper'

Maar wat betekent dat nu precies? Is Nederland 'de veestal van Europa' en hebben we de meeste landbouwdieren per vierkante meter 'van iedereen', zoals Klaver beweert? Landbouweconoom Pierik geeft hem gelijk: "Als we kijken naar de Europese statistieken, is Nederland echt koploper."

Hoogleraar Oosting gaat zelfs nog een stapje verder. "Als we al het vee in Nederland bij elkaar optellen, heeft Nederland de hoogste veedichtheid van de hele wereld."