'Handen af van mijn auto, leg de klimaatrekening maar bij bedrijven neer'

Dat we iets moeten doen voor het klimaat, staat vast. Nederland moet afgesproken klimaatdoelen halen in 2030 en 2050. Maar hoe? Dat is de vraag. En lang niet alle plannen kunnen rekenen op veel enthousiasme van de burger.

Zes concrete maatregelen kwamen de afgelopen tijd in het nieuws. Die maatregelen legden we voor aan de leden van het EenVandaag Opiniepanel. Een ding staat vast: zes op de tien hebben geen duidelijk beeld van de gevolgen voor hen persoonlijk.

1. Van het gas af

De eerste en meest concrete maatregel is het gasloos maken van Nederlandse huizen. Hoe ingrijpend ook, in juni waren de meeste mensen (54 procent) daar nog voor. Die overtuiging is een half jaar later duidelijk minder: 45 procent is nu voor; 47 procent is tegen. Sinds de jaarwisseling hebben mensen door wat het gasbesluit betekent voor de energierekening. Elektriciteit werd goedkoper en gas, voorlopig nog de belangrijkste energiebron in veel Nederlandse huizen, duurder. Een slecht plan, vinden zes op de tien mensen.

2. Alleen nog elektrisch rijden

Dezelfde weerstand zien we als we de volgende, al concrete, maatregel voorleggen. Vanaf 2030 worden er alleen nog elektrische auto's verkocht, is het voornemen. Benzine- en dieselauto's zijn vanaf dan niet meer in de showrooms te vinden. Slechts (35 procent) vindt dat een goed idee; 56 procent niet.

3. CO2-heffing voor bedrijven

GroenLinks-leider Jesse Klaver kwam vorige week met een plan voor een CO2-belasting voor bedrijven. Zeven op de tien (69 procent) zijn daar voorstander van; 21 procent niet. In tegenstelling tot andere geopperde ideeën zijn kiezers van alle coalitiepartijen hier in meerderheid voor, ook die van de VVD.

Als bedrijven de grootste vervuilders zijn, is het wel zo eerlijk om hen meer te laten betalen, vinden veel panelleden. "De industrie kán tenminste meer doen. En hen stimuleren om groener te worden kan toch geen kwaad?" Een nadrukkelijke kanttekening van panelleden: "Als ze het maar niet doorrekenen aan de klanten. Dan zijn wij burgers alsnog de sigaar."

4. Kolencentrales sluiten

Urgenda, de organisatie die naar de rechter stapte voor strengere klimaatregels, deed zelf een aantal suggesties. Het onmiddellijk sluiten van alle kolencentrales in Nederland, bijvoorbeeld. Daar is zeker draagvlak voor, ook als dat de overheid miljarden kost om te compenseren voor de winst die de centrales daardoor mislopen. 57 procent kan zich hierin vinden; 31 procent niet. Net als voor de CO2-belasting geldt dat ook kiezers van alle coalitiepartijen hier wat voor voelen.

5. Maximumsnelheid omlaag

Een andere suggestie is het terugbrengen van de maximumsnelheid van 130 naar 100 kilometer per uur. Vier op de tien zijn hiervoor; 51 procent tegen. Daarnaast snijdt het kabinet zichzelf electoraal in de vingers: met de VVD-achterban voorop zijn coalitiekiezers in meerderheid juist tegen dit plan.

Files zijn volgens veel tegenstanders een veel grotere boosdoener voor het klimaat. Doorrijden waar het kan, is zo belastend niet denken zij. Verder is het gat volgens sommigen te groot. Een tegenstander: "100 is écht te langzaam, maak er dan 120 van als het echt moet."

6. Korter douchen

Tot slot een voorlopig wat vrijblijvender idee van Urgenda: als iedereen 5 minuten zou douchen per dag, levert dat bijna evenveel op als het sluiten van een kolencentrale. Is iedereen daartoe bereid? Nee, zien we in het onderzoek. 45 procent is welwillend; de andere 45 procent niet. Vooral PVV-, SGP- en Forum voor Democratie-kiezers willen hier niet op inleveren.