Had escalatie van de studentenprotesten voorkomen kunnen worden? 'Dialoog was heel goed mogelijk geweest’

De studentenprotesten tegen de oorlog in Gaza en de oproep om de banden met Israël te verbreken, brengen veel onrust met zich mee. Dat ziet ook UvA-docent Machiel Keestra. Volgens hem hadden de protesten deze week niet zo uit de hand hoeven lopen.

Keestra is actief als filosoof en Central Diversity Officer van de Universiteit van Amsterdam. Binnen die rol is hij ook naar de studentenprotesten bij de Roeterseilandcampus gegaan om poolshoogte te nemen. Ter plekke heeft hij met verschillende docenten en studenten gesproken.

'Escalatie voorkomen'

De oproep of de universiteit de banden met Israëlische universiteiten en onderzoeksinstituten wil breken, is volgens Keestra een legitieme vraag die juist aanleiding is voor een heel brede discussie. "Ik kreeg de indruk dat het universiteitsbestuur wel tot een dialoog bereid was", vertelt de UvA-docent.

Het had volgens de filosoof helemaal niet zo uit de hand hoeven lopen. "Toen ik daar begin van de week rondliep had ik niet de indruk dat het onvermijdelijk zou gaan escaleren", vertelt hij. "Wat ik eigenlijk tegenkwam, was een sfeer die me een beetje deed denken aan de Occupy-beweging en de kampjes die we ook hebben gezien, waar altijd allerlei activiteiten waren, workshops en discussies. Ik heb met allerlei mensen gesproken en heb ook een tijdje meegedaan aan een gesprek."

Intimidatie

Tegelijkertijd ziet Keestra ook dat de gemaskerde studenten het universiteitsbestuur in een lastige positie brachten. "Het College van Bestuur moest in gesprek gaan met mensen die niet herkenbaar waren en ook niet identificeerbaar waren als studenten van de UvA. Dat was echt een ongelukkige situatie."

"Tijdens een van die gesprekken haakt een jonge Joodse student aan die een keppeltje droeg", vertelt Keestra, die zelf ook joods is. De student gaf aan dat hij zich geïntimideerd voelde, ook door de gezichtsbedekking. Dat gevoel deelde ik met hem."

Plezierig gesprek

Een student die zijn gezicht had bedekt, legde aan de Joodse student waarom hij dit deed", vervolgt de filosoof. "Na eerdere protesten hadden namelijk sancties gevolgd en hij wilde dit op deze manier voorkomen. Daarop volgde een plezierig gesprek en aan het eind hebben die twee zelfs met een brassa afscheid genomen."

"Natuurlijk gaat het niet altijd zo", weet Keestra. "Veel mensen met een Joods en een Israëlische achtergrond hebben op dit moment echt een hele lastige tijd op de universiteit."

Gemiste kans

Keestra betreurt dat het universiteitsbestuur deze angst voor latere sancties niet meteen heeft weggenomen. "Het is jammer dat daar niet meteen een gesprek over is aangegaan."

"Wij hadden meteen aan het begin als instelling een garantie moeten geven dat wij helemaal niks doen met registratie of identificatie, om ervoor te zorgen dat die gezichtsbedekking zou verdwijnen. Daar waren best gesprekken over mogelijk geweest, hetzelfde geldt voor de barricade. Niet openlijk durven demonstreren is een teken van wantrouwen en geeft aan dat de escalatie al eerder is begonnen. "

'Het werd weggewuifd'

Titus van der Valk, vice-voorzitter van de Centrale Studentenraad (CSR) was zelf aanwezig bij de protesten van afgelopen maandag. "Het was heel erg heftig", blikt hij terug.

Volgens hem overheerst het gevoel bij de studentenraad dat ze niet serieus werden genomen. "We probeerden al vaak dit gesprek aan te gaan met het bestuur en hebben ons meerdere keren uitgesproken, maar dat werd telkens weggewuifd", vertelt hij.

Nieuwe protesten

Hij spreekt van een vreedzaam protest, waar de politie met veel geweld een einde aan heeft gemaakt. Zo is de voorzitter van de CSR twee keer opgepakt en flink toegetakeld door de politie. Het is volgens Van der Valk daarom niet meer mogelijk om rond de tafel te zitten en moet het bestuur vertrekken.

"De verhoudingen zijn heel slecht. Wat mij betreft gaan we zoeken naar beslissingen die worden genomen op een rechtvaardige manier in niet meer via de achterdeurtjes zodat ze op gelijke voet met elkaar in gesprek gaan", laat hij weten. Maandag verwachten ze weer nieuwe protesten in Amsterdam.

'Politiegeweld stopzetten'

Dat beaamt ook Juliette Mattijsen, student geneeskunde en verbonden aan 'Artsen voor Gaza', een organisatie die zich inzet voor medici in het conflictgebied. Tijdens de studentenprotesten had dit artsencollectief een EHBO-post opgezet om studenten die gewond raakten door het politiegeweld te verzorgen. Ook Mattijsen was aanwezig bij ee van de protesten en zag met name botbreuken en hoofdwonden voorbijkomen.

In een verklaring laten ze weten zich zorgen te maken om dit politiegeweld. "Door onnodig politiegeweld bij de demonstraties van afgelopen dagen raakten onze burgers verwond. Sommige van deze verwondingen zullen voor hen zowel op korte als lange termijn gevolgen hebben", laat het collectief weten. Ze komen daarom met de dringende oproep om 'het geweld per direct te stoppen en een einde te maken aan de bedreigingen, intimidatie en geweld tegen hulpverleners.'