Geen Wajong-uitkering van UWV voor chronisch zieke Robin (27): 'Wil meedraaien, maar het lukt niet'

Robin van Soest leeft elke dag met pijn en is extreem vermoeid. Toch vindt het UWV dat ze kan werken en krijgt ze geen Wajong-uitkering. Uit onderzoek van EenVandaag en het AD blijkt dat mogelijk duizenden jongeren slachtoffer zijn van fouten bij het UWV.

Lichamelijke en psychische problemen, zoals autisme, zorgen ervoor dat werken en studeren de 27-jarige Robin niet lukt. Maar een Wajong-uitkering voor jonggehandicapten krijgt ze ook niet. Al jaren voeren zij en haar familie een juridische strijd met uitkeringsinstantie UWV.

Onjuiste informatie in dossier

Na haar 18e verjaardag meldde Robin zich bij het UWV voor een Wajong-uitkering. Doordat ze zich vaak had moeten ziekmelden op school was het haar niet gelukt om een diploma te halen. Werken lukte haar ook niet. Toch wees het UWV de aanvraag af. Robin zou wél een diploma hebben behaald, was in haar dossier te lezen.

Robins moeder Scarlett Heerkens begreep daar niets van: "We hebben erop gehamerd dat ze geen diploma had." Toch bleef het UWV het tegendeel beweren. Ook ging de uitkeringsinstantie er vanuit dat Robin wellicht op latere leeftijd nog zou kunnen werken, waardoor ze geen recht had op de Wajong.

'Onwijs oneerlijk'

"Mijn hele leven heb ik mijn best gedaan om er zogezegd bij te horen. Naar school te gaan zoals ieder ander kind, proberen een opleiding te volgen, te werken. Dat is tot op dit moment niet gelukt", vertelde Robin eerder aan de rechter.

"En geloof me als ik zeg dat dit nooit een gebrek aan motivatie is geweest. Als er iets is wat ik altijd al heb gewild, is het meedraaien in de maatschappij. Aan de andere kant krijg ik van het UWV te horen dat het nog wél kan. Ik vind dat onwijs oneerlijk."

Indrukwekkend medisch dossier

Robin beschikt over een indrukwekkend medisch dossier. Daarin staat onder andere dat ze lijdt aan de vermoeidheidsziekte ME/CVS en aan de spierziekte fibromyalgie, waardoor ze vaak nauwelijks de dag doorkomt.

Bovendien heeft ze alopecia, wat betekent dat haar haar soms zomaar uitvalt. Door alle verschillende gezondheidsklachten is iets eenvoudigs als douchen al een enorme opgave.

'Zo wil ik niet oud worden'

Moeder Scarlett herinnert zich een avond waarop Robin huilend aangaf het allemaal niet meer te zien zitten. "Ze zei: 'Als ik zo 84 of zo moet worden, dat wil ik helemaal niet. Ik wil op deze manier niet oud worden. Zie je het voor je dat ik zo nog zoveel jaar door moet gaan?' Daar kon geen ja of nee op zeggen."

"Toen heb ik nog wel geprobeerd te zeggen van: 'Wat ik hoop is dat, als je dadelijk een jaar of 30 bent, dat we hier dan op terug kunnen kijken. Dat we er misschien zelfs een grapje over kunnen maken.' En toen keek ze me aan en vroeg: geloof je dat nou echt mama?"

Onterecht wel of geen uitkering

Het verhaal van Robin staat niet op zichzelf. Net als bij de arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) heeft het UWV veel fouten gemaakt rond de Wajong. Hierdoor hebben mogelijk duizenden jonggehandicapten onterecht wel of geen uitkering gekregen.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag en het AD. Dat terwijl een onterechte afkeuring - of toewijzing - grote gevolgen kan hebben voor de vaak kwetsbare aanvragers.

Wanhopig en bang

Tientallen mensen meldden zich eerder dit jaar bij het EenVandaag-meldpunt met verhalen over de procedures rondom de afwijzing van hun Wajong-aanvraag. Ze voelen zich niet serieus genomen door het UWV en velen zijn wanhopig en bang. Het gaat om ouders, maar ook om jongeren zelf. Jongeren met uiteenlopende ziektebeelden zoals niet-aangeboren hersenletsel, long covid en autisme.

Ze vertellen hoe medische dossiers en gegevens worden genegeerd en er fouten worden gemaakt bij beoordelingen en berekeningen. Bij al deze voorbeelden leidt dit tot een afwijzing, soms gevolgd door een jarenlange juridische strijd.

Financieel afhankelijk van partner

Sinds 2 jaar krijgt Robin ook geen bijstand meer. Ze is nu financieel helemaal afhankelijk van haar partner. Ze deed in 2020 opnieuw een aanvraag voor de Wajong en weer werd die afgewezen door dezelfde verzekeringsarts. Ze kan nog steeds arbeidsvermogen ontwikkelen, oordeelde het UWV.

"Ik heb alles en eigenlijk nog meer geprobeerd dan waar zij om hebben gevraagd in 2015. Ik heb nieuwe diagnoses, ik heb er nieuwe klachten bij gekregen. Dan zou je dus denken dat van 2015 tot 2020, met alles wat ik al gedaan en geprobeerd heb, het dus eigenlijk alleen maar is verslechterd."

Rechter moet er opnieuw naar kijken

Dat ze haar beperkte energie ook nog moet stoppen in een juridische strijd, maakt het er niet beter op. "Ik word er extreem verdrietig van, continu die strijd en continu de confrontatie voor mezelf, dat het dus echt niet gaat."

Inmiddels is de familie toch in beroep gegaan tegen de uitspraak van het UWV. Een rechter heeft inmiddels bepaald dat Robins zaak opnieuw bekeken moet worden. Robin wil vooral erkenning. "Ik ben al mijn hele leven aan het bewijzen dat ik niet mee kan draaien zoals er van mij gewild of verwacht wordt. Op een gegeven moment moet het gewoon klaar zijn. Je zou misschien denken: laat het gewoon lekker zitten, maar dat kan ik niet."