Gaan we weer langer douchen als de gasprijzen dalen? 'Onze gewoontes zijn aangepast'

Nederlanders hebben in 2022 een kwart minder gas gebruikt. Zowel huishoudens als industriële bedrijven droegen daaraan bij. Nu de prijzen dalen en de markt stabiliseert, zullen we niet direct de thermostaat omhoog draaien, verwachten experts.

Het is heel erg moeilijk om het gedrag van mensen aan te passen, zegt gedragsdeskundige Cecilia Keuchenius van Motivaction. "Meestal is dat niet rationeel gestuurd, maar door emoties en gewoonten. Dat is moeilijk te doorbreken."

Thermostaat niet omhoog

Nu is dat toch veel Nederlanders gelukt, waarschijnlijk omdat de hoge energieprijzen sommigen geen keuze gaf. "Als je mensen vraagt naar energiebesparing, vinden ze dat allemaal belangrijk vanwege het klimaat en milieu. Maar voor verreweg de meeste mensen is dat onvoldoende een prikkel om de daad bij het woord te voegen. Dat ze nu hard in de portemonnee werden geraakt, was dat wel."

Betekenen de lagere prijzen dat we gelijk de thermostaat weer hoger draaien? Keuchenius denkt van niet. "We zijn gewend geraakt aan nieuwe omstandigheden en over die drempel heen gestapt om de kachel lager te zetten. Dan is het makkelijker om vol te houden."

Onzekerheid over energieprijzen

Daarbij benadrukt Keuchenius dat veel mensen zich hebben verdiept in energiebesparende maatregelen. "Sommigen hebben een warmtepomp of zonnepanelen laten installeren, anderen hebben iets simpels gedaan zoals een dekentje gekocht voor op de bank 's avonds."

Het is dus niet zo dat we daar nu opeens mee stoppen, zegt de gedragsdeskundige. "Ook omdat de onzekerheid over energieprijzen nog wel even aanhoudt."

'Er komt rust op de energiemarkt'

Of de prijzen daadwerkelijk laag blijven, hangt ook af van het gebruik, benadrukt Rene Peters van TNO. "Consumenten zijn zich misschien wel bewuster geworden, maar voor bedrijven gelden andere afwegingen. Als het gebruik weer omhoog schiet, creëer je vanzelf weer nieuwe tekorten en gaat de prijs omhoog."

"Voor de consument kan een vast contract uitkomst bieden als je zekerheid wil. Je ziet dat leveranciers nu weer die contracten gaan aanbieden, of dat aankondigen. Ik denk dat ze de winter nog even door willen komen, want voor hetzelfde geld wordt het nog heel koud. Maar het is wel duidelijk dat de tarieven vanaf 1 april gaan dalen. Er lijkt wat rust en stabiliteit op de energiemarkt te komen."