Europarlementariër en Consumentenbond maken zich zorgen om illegale producten uit China: zo kun je ze herkennen

Chinese fatbikes komen massaal naar Europa en belanden tegen spotprijzen in winkels en op websites. De prijzen zijn zo laag dat de veiligheid van de producten in geding is. Wat kan de consument hiertegen doen? "Moeten minder naïef worden."

De Consumentenbond waarschuwt vaak voor producten van buiten de EU, die verkocht worden via platformen als Amazon, Ali Express en Temu. "Dat doen we als je er niet op kunt vertrouwen dat die producten veilig zijn. Vaak komen ze dan uit China, zoals ook met die fatbikes", zegt Gerard Spierenburg van de Consumentenbond.

Vaak producten uit China

"Maar dat geldt ook voor veel speelgoed, dat gevaarlijk blijkt te zijn omdat onderdeeltjes los kunnen raken, waar kinderen in zouden kunnen stikken", gaat Spierenburg verder.

"Of sieraden waarin zware metalen zitten met overschrijdingen van de wettelijke toegestane normen. Denk aan electronica die onveilig is omdat die bijvoorbeeld smelt, kerstverlichting die kortsluiting maakt. Dat soort dingen komen we tegen. In de breedte waarschuwen we voor producten uit China."

Consumenten om de tuin leiden

"Het lastige is dat die producten ook via dropshippers - bedrijven zonder voorraad die de bestelling rechtstreeks doorsturen naar een Chinese leverancier - op Nederlandse platforms zoals bijvoorbeeld Bol.com worden aangeboden. Voor consumenten levert dat echt wel risico's op", legt hij uit.

Spierburg adviseert consument daarom ook om meer onderzoek naar de verkoper te doen. "Kijk even waar het product vandaan komt. In Europa hebben we het CE-keurmerk zodat je weet dat het product aan de veiligheidsstandaarden voldoet. Maar het China Export logo lijkt daar weer heel erg op, zo wordt de gemiddelde consument om de tuin geleid ja."

Verantwoordelijkheid nemen

Maar bij wie ligt uiteindelijk de verantwoordelijkheid? "Consumenten hebben zeker een verantwoordelijkheid. We moeten ophouden met voor een dubbeltje op de eerste rang te willen zetten", zegt Van Spierenburg.

"De consument heeft hier ook een verantwoordelijkheid. Het gaat vooral om de vraag: is het product veilig ja of nee?"

Taak van de douane

Europarlementariër Tom Berendsen (CDA) is het daar deels mee eens. Hij vindt dat de verantwoordelijkheid eigenlijk ook bij de overheid ligt. "De consument moet erop kunnen rekenen dat een product dat hij kan kopen in Europa voldoet aan de Europese standaarden. Daar ligt absoluut een taak voor de douane, dat producten fatsoenlijk worden gecontroleerd. Dat is echt onvoldoende het geval, deels vanwege te weinig controles, deels vanwege moedwillige misleiding die het importeert."

"De agenda van China is heel goedkoop spullen produceren en onze markt daarmee overspoelen", gaat hij verder. "Dat zien we bij de fatbikes, maar ook bij staal, elektrische auto's, machinebouw en binnenkort waarschijnlijk vliegtuigen."

'Goedkoop is vaak duurkoop'

Maar het kan niet alleen een opdracht zijn van de overheid, hij geeft Spierenburg gelijk. "Ik denk dat ook consumenten minder naïef moeten worden in het bestellen via webshops van dingen die ze graag heel goedkoop willen kopen en die vanuit elders in de wereld gehaald moet worden. Als je wilt dat we Europa een sterke economie heeft en behoudt, koop dan de dingen vooral om de hoek als dat mogelijk is."

"De consument mag wat mij betreft twee keer nadenken over dingen die ze bestellen bij een Chinese webshop. Er zijn hier gewoon partijen bezig die moedwillig misbruik maken en eigenlijk ook de consument beduvelen met ondermaats kwaliteitsstandaarden. Goedkoop is ook vaak helaas duurkoop. Hier geldt ook: als het te mooi is om waar te zijn, dan is het waarschijnlijk niet oké."