Eerst geen mondkapje, toen wel en nu een andere: 'Heldere communicatie nodig'

Een medisch mondkapje dragen in alle binnenruimtes en buiten als het druk is. Zo luidt het advies van het Outbreak Management Team. Het is weer een nieuwe draai in het beleid rondom mondkapjes. "Elke verandering kost extra moeite voor mensen."

'Zeg mondkapje waar ga je heen, naar het vuil, naar het vuil', zong voormalig minister Ferd Grapperhaus afgelopen zomer. Het verplichte mondkapje verdween, maar keerde na een paar maanden toch weer terug. Nu adviseert het OMT een medisch mondkapje. Wat doet dat met ons?

'Draagvlak verdwijnt'

"Elke keer als er nieuwe maatregelen worden voorgeschreven betekent dat gedragsverandering", vertelt hoogleraar en gezondheidspsycholoog Andrea Evers. "Dat is lastig voor mensen. Het kost extra moeite."

Als het kabinet het OMT-advies overneemt bij de volgende persconferentie is het belangrijk dat er goed gecommuniceerd wordt, volgens Evers. Dat wordt volgens haar vaak niet genoeg gedaan. "Zo verdwijnt het draagvlak."

Veel discussie

Dat de maatregelen niet goed worden nageleefd ligt volgens Evers niet aan de zogenaamde koppigheid van Nederlanders, maar aan het wisselende beleid. Dat is te zien aan andere landen. "Neem Duitsland, daar wordt vanaf het begin al een eenduidig beleid gevoerd als het gaat om mondkapjes. Mensen volgen het netjes op."

"In Nederland werden verschillende manieren gehandhaafd. Er was veel discussie", vertelt Evers. "In andere landen is het beleid veel consistenter. Daardoor is de noodzaak veel duidelijker."

Verschillende mondkapjes

"Als er niet helder gecommuniceerd wordt houden mensen zich minder goed aan de maatregelen", zegt Evers. Zeker met het nieuwe advies is het volgens haar nodig om goed uit te leggen wat de verschillen tussen de mondkapjes zijn. "Daar hebben we het in het begin niet veel over gehad."

"Het helpt dat we nu mensen aan het roer hebben die inhoudsdeskundig zijn", zegt ze over onder andere de nieuwe minister van Volksgezondheid, Ernst Kuipers. "Mensen hebben daar extra vertrouwen in." Ze adviseert hem dan ook om meteen te werken aan duidelijke communicatie.

Effectiviteit benadrukken

"Je moet erg duidelijk zijn over waarom deze maatregelen worden toegepast en wat de noodzaak ervan is", zegt ze. "Op dit moment kunnen dat bijvoorbeeld omikron en het stijgende aantal besmettingen zijn."

Daarnaast is het volgens Evers belangrijk dat de effectiviteit van de nieuwe maatregelen wordt benadrukt. "Wat voegen de nieuwe maatregelen toe en wat leveren ze op? Kunnen we andere maatregelen loslaten? Dat heb je nodig om mensen te motiveren."