Door Trump eruit, Biden wil er direct weer in: de ingewikkelde relatie van de VS met het klimaatakkoord van Parijs

Al jaren doet Amerika niet mee met het klimaatverdrag van Parijs, toch werd het opzeggen van het verdrag pas deze week geformaliseerd. Trump en klimaatverandering, twee zaken die niet samen gaan. Hoe anders wordt dat onder Biden?

Heel anders, kunnen we nu al stellen. Presidentskandidaat Joe Biden wil het liefst zo snel mogelijk dat Amerika het klimaatverdrag opnieuw accepteert en weer instapt. Op dit moment is Amerika het enige land dat niet meedoet. Ook landen als Iran, Jemen, Libië, Turkije, Eritrea en Irak hebben het akkoord niet geratificeerd, maar daar heeft het nog wel steeds betekenis.

Er weer instappen is makkelijk, doelstellingen halen lijkt lastiger

Biden kan in zijn eentje bepalen dat de Amerikanen weer meedoen en dat kan binnen een maand geregeld zijn. Dat is het formele traject, maar vervolgens moeten er in Amerika flinke stappen gezet worden om de doelstellingen te halen. En dat kan nog knaplastig worden, aangezien Biden voor landelijke wetgeving ook de steun van de Amerikaanse Eerste en Tweede Kamer nodig heeft, de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. En juist in die Senaat lijkt het het sterk op dat de Republikeinen hun meerderheid behouden.

Bas Eickhout, Europarlementatiër voor GroenLinks en in 2015 een van de klimaatonderhandelaren voor het verdrag van Parijs namens het Europees Parlement, zit dicht op het vuur. "De VS is een moeilijk land, maar óók een groot en machtig land. We hebben ze liever wél aan tafel dan dat ze er niet zijn. Als Amerika terugkeert in het verdrag en ook zegt dat het net als de EU, Japan en Zuid-Korea klimaatneutraal wil worden, dan zou er weer een mondiaal moment kunnen komen waarop er scherpere doelen worden gesteld. Meer dan 5 jaar na het akkoord van Parijs."

Ambitieuze Biden

Eickhout hoopt dat de Senaat niet zo gepolariseerd zal zijn zoals het eerder was en dat als Biden president wordt, hij veel van zijn ambities kan waarmaken. "Dat is absoluut cruciaal."

Biden wil zijn land energieneutraal hebben in 2050, waarbij elektriciteit al over 15 jaar volledig op hernieuwbare energie moet draaien. Geen grijze stroom meer dus. Verder lijken zijn plannen veel op wat andere landen ook willen, zoals elektrisch openbaar vervoer en betere isolatie van gebouwen. Dat is Bidens lange termijnplan.

Ook kortetermijnplan nodig

Maar als de Amerikanen weer meedoen met 'Parijs', moet het land ook een plan opstellen met wat het de komende 5 jaar willen doen. En dat is van groot belang, want de Verenigde Staten zijn na China de grootste CO2-uitstoter van de wereld.

Toch ziet Eickhout ook buiten de federale Amerikaanse overheid genoeg kansen. "Gelukkig zijn we niet alleen afhankelijk van Washington. Op het niveau van verschillende Amerikaanse Staten heeft California aangekondigd dat ze in 2035 alleen nog elektrische auto's willen hebben rijden in hun staat. Dat zou nog eens een groter effect kunnen hebben dan sommige plannen uit Washington."

Als Trump wint

Trump schafte al veel milieuregels af en zette vol in op fossiele energie de afgelopen jaren. Er zal dan de komende jaren opnieuw meer gas en olie gewonnen worden. Eickhout: "De schade was de afgelopen jaren vooral dat de wereld niet al te hard heeft gelopen, zodat er klad in onderhandelingen kwam." Met de plannen die werden ingeleverd door alle landen bij elkaar opgeteld, werden de doelen van Parijs niet gehaald. Dat zou zónder de VS nog kanslozer worden. "Dan wordt het sowieso cruciaal wat Amerika de komende 4 jaar gaat doen, met of zonder Parijs."

Aan de andere kant: in het Huis van Afgevaardigden, hebben de Democraten een meerderheid, dus ook voor veel binnenlandse plannen van Trump kan politiek gezien een stokje voor gestoken worden.