Dit is de regencoach, het geheime wapen van Amersfoort tegen de droogte

Je hebt je tuin mooi betegeld, zodat het water lekker snel wegloopt. Jij bent blij, maar regenwatercoach Elke Blänsdorf helemaal niet. Want dat water moeten we vasthouden. Daarvoor pleit ze bij de mensen thuis.

De regenwatercoach helpt dit jaar 200 huishoudens in en rond Amersfoort met het vergroenen en het verduurzamen van hun tuin. En dat is volgens de regenwatercoach nodig, omdat we er drie zomers van droogte mee kunnen tegengaan en de negatieve effecten van het veranderende klimaat afremmen.

Meer dan de helft van steen

Als Blänsdorf in een tuin aankomt, ziet ze in één oogopslag welke fouten tuineigenaren maken. "Bijvoorbeeld wanneer er te veel stoeptegels liggen. En of er veel water uit de regenpijp komt." Ze onderzoekt of de regenpijp kan worden afgekoppeld van het riool, zodat het water in de tuin blijft.

Dat veel Nederlandse tuinen niet zijn voorbereid op het veranderde klimaat, is zeker. "Versteende wijken zijn echt graden warmer. Dat zie je terug op de warmtekaart van een stad", vertelt Blänsdorf. "Tuinen in Nederland zijn samen groter dan de hele oppervlakte van Nationaal Park De Hoge Veluwe, dat is veel. Uit recent onderzoek blijkt dat 60 procent van de Nederlandse tuinen van steen is."

Al 25 jaar bezig met duurzaamheid

Hoewel de benaming 'regenwatercoach' nieuw is, is Blänsdorf dat helemaal niet in deze branche. Ze houdt zich al 25 jaar bezig met het ontwerpen van duurzame tuinen.

7 jaar geleden kwam ze van het Duitse Meinz naar Nederland en ging ze aan de slag bij Botanische Tuinen Utrecht, waar ze zich bezighield met wadi's. Van het een kwam het ander. "In Meinz is het heel droog, dus dat was altijd al een groot onderwerp voor mij."

Groen is niet altijd meer werk

En nu pakt ze samen met zes collega's Amersfoort aan, een project dat is voortgekomen uit een samenwerking tussen de gemeente en het waterschap. Met vooronderzoek, een bezichtiging en een adviesgesprek proberen de regenwatercoaches tuinen duurzamer te maken. "Kunnen we een paar tegels weghalen, wellicht een plat dak veranderen in een groen dak? We bekijken of we een regenton kunnen neerzetten. Dan moet je trouwens wel voor echt een grote ton gaan, want eentje van 100 liter is zo leeg."

Blänsdorf ziet vaak dat mensen denken dat een groene tuin meer werk kost dan een betegelde tuin. "Ik snap dat je tegels wilt op een plek waar je wil zitten, maar er zijn ook waterdoorlatende stenen, die ook nog eens voor verkoeling zorgen. Dus er is best wat mogelijk. Het betekent echt niet altijd veel werk. Mensen denken dat het vooral gaat om een regenton, maar er zijn ook andere kleinere aanpassingen die effectief zijn."

Ons wc-water drinken om droogte tegen te gaan? Volgens deze deskundige gaat het gebeuren

Samenwerking gemeente

Inmiddels heeft Blänsdorf dit jaar ongeveer 30 huishoudens van advies voorzien. "Mensen vragen het aan bij de gemeenten die aangesloten zijn bij het landelijke platform SteenBreek." Het waterschap en de gemeente stellen budget beschikbaar, waardoor het gratis is. Voor mensen die denken 'dat wil ik ook', is er minder goed nieuws.

"Volgens mij zitten we vol. En daar ben ik ook blij om. Het is namelijk heel leuk om mensen enthousiast bezig te zien. En iedereen vertelt het verder, en zo bereiken we veel meer tuinen. Buren sluiten bijvoorbeeld aan, of huishoudens delen het schriftelijk advies wat ze krijgen met hun buren. Dat is alleen maar heel goed."

Wateroverlast

Hartstikke goed dus, dat water vasthouden in de tuin. Maar wat met de heftige regenbui die we laatste tijd over ons heen krijgen? "De heftigere buien die we nu zien, gaan we vaker krijgen. En wij kijken dus niet alleen naar droogte, maar ook naar veel regen. Wateroverlast hebben is niet nodig", vertelt Blänsdorf. Het verduurzamen van de tuin werkt daarmee twee kanten op: niet te veel, niet te weinig.

Volgens de regenwatercoach kunnen we de klimaateffecten verkleinen als we maatregelen nemen. "Zo kunnen we bijvoorbeeld meer warmte dempen door meer groen in de steden. En door water beter te reguleren en beter te infiltreren in de grond kunnen we wateroverlast op den duur ook dempen."