Het CDA verliest deze maand 4 zetels in De Peiling van EenVandaag en onderzoeksbureau Ipsos. De partij staat nu op 9 zetels, het laagste aantal ooit in de zetelpeiling.
Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 3 maanden geleden haalden de christendemocraten nog 15 zetels. Na het opstappen van Pieter Omtzigt en de daaraan voorafgaande memo, is daar nog minder dan twee derde van over.
VVD en BBB profiteren
Vooral de VVD en de BoerBurgerBeweging profiteren van het verlies van het CDA. De partij van Mark Rutte wint 3 zetels en staat nu op 39, 5 meer dan de partij bij de verkiezingen haalde. De partij is daarmee nog altijd met afstand de grootste, ondanks de kritiek die Mark Rutte kreeg over zijn rol in de affaire rondom Pieter Omtzigt.
Ook de BoerBurgerBeweging trekt kiezers die op het CDA hebben gestemd. De nieuwkomer die op dit moment met alleen Caroline van der Plas vertegenwoordigd is in het parlement, staat in de peiling op 4 zetels.
Fikse afstand tussen drie grootste partijen en de rest
D66 verliest deze maand juist licht. De democraten staan op 23 zetels, 2 minder dan een maand geleden. De partij is, net als bij de verkiezingen, nog wel altijd de tweede partij van het land. De PVV volgt daarna, met 17 zetels (-).
Op fikse afstand volgt de rest. De PvdA (-1) staat net als het CDA op 9 zetels en ook de SP (8), de Partij voor de Dieren (8, -1) en GroenLinks (7, +1) schommelen rond die koers. Forum voor Democratie herstelt zich een beetje na de breuk binnen de partij. De partij krijgt er 2 zetels bij en staat nu op 5. De andere partijen blijven vrijwel gelijk.
Vingertje wijzen
Dat de formatie tot nu toe zo stroef verloopt, verwijten veel kiezers vooral andere partijen, blijkt uit onderzoek onder het Opiniepanel. PvdA- en GroenLinks-stemmers vinden dat in de eerste plaats de VVD en het CDA debet zijn aan de gang van zaken, terwijl VVD-kiezers de linkse partijen de schuld geven.
Ook CDA- en D66-kiezers spelen de bal naar elkaars partijen; CDA'ers wijzen vooral naar D66. De achterban van die partij vindt, net als linkse kiezers, juist weer dat het verloop van de formatie vooral de VVD en het CDA te verwijten valt. ChristenUnie-kiezers geven op hun beurt D66 en ook de VVD de schuld van de huidige impasse.
Meerderheid verwacht kabinet pas na september
Informateur Mariëtte Hamer wil dat partijen vanaf half augustus inhoudelijk kunnen onderhandelen, maar veel kiezers verwachten dat de bordesscène nog even op zich laat wachten.
Minder dan een kwart (24 procent) denkt dat er in september een nieuw kabinet is. 38 procent denkt dat dat later in 2021 nog lukt en vijf op de tien (20 procent) verwachten dat er pas in 2022 een nieuw kabinet aantreedt.
Tijd nemen belangrijk
Deelnemers zijn verdeeld over de vraag hoe erg het is dat de formatie zo lang duurt. Bijna de helft (43 procent) vindt dat er zo snel mogelijk een nieuw kabinet moet komen, ook als dat wat instabiel zou zijn.
Maar een bijna net zo grote groep (39 procent) zegt dat het belangrijker is dat de partijen de tijd nemen die nodig is om te onderhandelen.
Over het onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.011 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 25 tot en met 28 juni 2021. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen.
Voor de zetels gelden statistische marges van +/- 1 procent bij de kleine partijen en +/- 2.5 procent bij de grootste partijen. Aan het onderzoek onder het Opiniepanel deden 18.000 mensen mee. Dat is gehouden op 28 en 29 juni. De uitslagen zijn representatief voor zes factoren.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.