Boerendemonstratie verliep in Limburg een stuk gemoedelijker, zegt gedeputeerde: 'Praten is niet meer dan logisch'

De protesten worden steeds heviger. Boeren intimideerden minister Christianne van der Wal en Kamerlid Derk Boswijk door bij hen thuis langs te gaan. Maar inmiddels protesteren boeren ook bij provinciehuizen, waar straks het beleid moet worden uitgevoerd.

Volgens GroenLinks-gedeputeerde Geert Gabriëls verliep het protest in Limburg gemoedelijk. Gabriëls is in de provincie verantwoordelijk voor het stikstofbeleid.

'Schandalig'

Maar ook hij ziet wat er zich op andere plaatsen in Nederland afspeelt. "Daar moet iedereen afstand van nemen", zegt hij.

"Dat is niet de manier waarop we het willen en ook niet de manier waarop we het in Nederland doen. Ik vind dat schandalig."

Geen intimidaties

Ook bij het provinciehuis van Limburg ontmoette hij protesterende boeren, maar hij benadrukt dat daar geen intimidaties waren. "Het is helemaal niet zo dat protesterende acties in alle provincies op deze heftige wijze hebben plaatsgevonden. De actie in het Limburgse gouvernement verliep in zeer goede sfeer en op goede wijze."

Wel zag hij dat bij veel boeren de emoties hoog oplopen. "Er was wel heel veel onduidelijkheid, onzekerheid en ook verdriet. En dat kan ik me voorstellen."

In gesprek met de boeren

Gabriëls merkt dat de beruchte stikstofkaart veel los heeft gemaakt. "Veel mensen zijn op die kaart gedoken en vragen: 'waar zit mijn bedrijf, welke investeringen heb ik gedaan en kan ik die nog terugverdienen?'"

Hij vindt het logisch dat boeren met die vragen naar het provinciehuis komen. "Op dat niveau praten over wat hen staat te wachten en wat zij kunnen verwachten van de provincie is niet meer dan logisch. En dat is gister ook goed gebeurd."

Stem laten horen

De protesten hebben in de ogen van Garbriëls dan ook zin. "Op de manier zoals het gisteren in Limburg gebeurde, heeft het zin om dat signaal door te geven. Ik denk dat het zin heeft om te demonstreren als je je stem wil laten horen."

En hij is dan ook van plan te luisteren naar wat de boeren in Limburg hem te vertellen hebben. "Het heeft invloed omdat je als bestuurder meer kennis opdoet." Wel benadrukt hij dat de verhalen van boeren altijd individuele verhalen zijn die je als politicus moet afwegen tegen het systeemprobleem dat we in Nederland hebben.

Gaat Limburg het kabinetsbeleid uitvoeren?

De Provinciale Staten van Limburg hebben de afgelopen periode drie moties aangenomen, waaronder een motie waarin afstand wordt genomen van het landelijke stikstofbeleid. Maar dat betekent volgens Gabriëls niet dat de Haagse doelen voor stikstofreductie niet kunnen worden behaald. "De angst is er vooral voor het dogmatisch kijken naar kaartjes. Dat verstoort het gebiedsproces."

De provincie is dan ook van plan het huidige beleid in stand te houden. "We gaan door met ons ingeslagen beleid. We erkennen dat er een probleem is."

Uitkopen van boeren

Alhoewel de plannen pas sinds kort op tafel liggen, is Limburg volgens Gabriëls al langer in gesprek met boeren. In de provincie zouden tientallen boeren ervoor open staan om zich vrijwillig te laten opkopen, bijvoorbeeld omdat hun bedrijf geen opvolger heeft.

"Er is al een opkoopregeling. Daarin hebben 43 piekbelasters zich gemeld die zich willen laten uitkopen." Maar er is een probleem, zegt Gabriëls. Minister Van der Wal heeft namelijk intussen een nieuwe, 'woest aantrekkelijke' regeling aangekondigd.

In de knoop met verschillende regelingen

"We zijn al een jaar bezig met deze oudere opkoopregeling. We hebben bijvoorbeeld al veel bedrijven laten taxeren", vertelt Gabriëls. "Maar we hebben garantie nodig dat de nieuwe regeling niet aantrekkelijker wordt dan de oude regeling, want dan blijven de boeren wachten."

De provincie wil daarom dat het Rijk een flexibele regeling maakt. Boeren die zich al hebben laten uitkopen moeten gecompenseerd worden in het geval er later een gunstigere regeling komt. "Als dit al niet lukt, de eerste vrijwillige opkoopregeling, hoe moeten we dan andere regelingen tegemoet gaan zien?"