Het is Caroline van der Plas en haar BoerBurgerBeweging gelukt (BBB): niet alleen de boeren, ook veel burgers gingen voor haar partij naar de stembus. Op het platteland én in de stad. Zij noemen de partij ‘een frisse blik in dit totaal vastgelopen land'.
EenVandaag vroeg de dag na de Provinciale Statenverkiezingen, na de 'mokerslag' van BBB, aan ruim 20.000 leden van het Opiniepanel welke beweegredenen zij hadden voor hun stem. 1 op de 3 (33 procent) zei dat ze vooral een tegenstem tegen het kabinet uitbrachten. Van de mensen die op BBB hebben gestemd, is die groep bijna twee keer zo groot (64 procent).
'Ik ben geen boer, maar...'
De BoerBurgerBeweging trok dan ook meer mensen aan dan alleen de boeren. Van de mensen in het onderzoek die in of met de agrarische sector werken, stemde 33 procent op die partij. Maar van de mensen die daar niet werken, stemde ook een vijfde (19 procent) op de BBB.
"Ik ben geen boer, maar ik ben blij dat er zoveel mensen naar de stembus zijn gegaan voor BBB. Het is goed dat het huidige beleid wordt afgekeurd", zegt één van de stemmers. Een ander noemt de verkiezingsuitslag een 'afrekening met dit Randstad-kabinet'.
Geen voorzieningen over
Voor de verkiezingen leek de kloof tussen de stad en het platteland een belangrijke tegenstelling te worden in de verkiezingsuitslag. Maar ook daar wist BBB twee groepen te verenigen. Een kwart van de deelnemers die in een dorp of op het platteland woont, gunde hun stem aan de partij van Van der Plas.
"Hier zijn alle voorzieningen weg", zegt iemand uit een dorp. "Geen school, geen winkels, geen gemeenschapshuis, geen café, geen openbaar vervoer, geen markt. Alles is weg. Niet raar dat het volk in opstand komt."
Crisis op crisis
Maar ook een vijfde (19 procent) van de deelnemers uit de stad stemde op BBB. Dat komt deels omdat zij tegen het stikstofbeleid van het kabinet zijn, maar dat is lang niet de enige reden, vertelt presentator van het Opiniepanel Joyce Boverhuis.
"Al maanden blijkt uit verschillende onderzoeken van het Opiniepanel dat mensen klaar zijn met de stapeling van problemen", legt zij uit. "Een woningcrisis, asielcrisis, energiecrisis, Groningen, de toeslagen. En de mensen die er mede voor verantwoordelijk zijn, zitten er nog steeds. Sterker nog: ze komen er telkens mee weg."
Duidelijke taal
Voor een kwart van de BBB-stemmers waren de kwaliteiten van partijleider Caroline van der Plas doorslaggevend voor hun stem. Voor veel mensen voelt het alsof zij te vertrouwen is, terwijl ze dat bij andere politici niet voelen. "Ik denk dat met haar de Nederlandse politiek een stuk frisser en helderder wordt", zegt iemand.
Ook wordt ze geroemd om haar 'gezonde verstand' en 'duidelijke taal'. "Er is te lang niet geluisterd naar een grote groep Nederlanders. Met deze uitslag moet Den Haag wel luisteren."
Over het onderzoek
Dit onderzoek is gehouden op 16 maart 2023. Aan het onderzoek 20.136 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitslagen van de verschillende kiezersgroepen zijn van mensen die bij de Provinciale Statenverkiezingen op een bepaalde partij hebben gestemd.
Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.