'Bedenk nu al hoe de economie van de toekomst eruit kan zien', roepen economen op

Het is de hoogste tijd dat er aandacht komt voor de economische gevolgen van de coronacrisis, vinden economen Ton Wilthagen en Anne Gielen. "De economie moet zichzelf opnieuw uitvinden. Met anderhalve meter alleen gaan we het niet redden."

De regio Amsterdam verliest zolang de coronacrisis duurt elke maand 1,6 miljard euro, zo becijferde onderzoeksbureau SEO Economisch onderzoek. Volgens arbeidseconoom Ton Wilthagen komen die miljarden niet zomaar terug als de crisis voorbij is. "Amsterdam verdient veel geld aan horeca en toerisme. In een anderhalvemetereconomie mag je blij zijn als je 30 procent van de omzet van vóór de crisis behaalt. We willen niet dat dat ons nieuwe welvaartsniveau wordt."

Economische visie nodig in kabinet

Wat geldt voor Amsterdam, geldt voor het hele land, Wilthagen: "We moeten nadenken over onze kerncompetenties en daarop inzetten." Gielen en Wilthagen willen dat het kabinet daar meer oog voor krijgt.

De gedachte dat na de crisis alles weer doorgaat zoals voorheen is volgens hen namelijk niet realistisch. "Bij een anderhalvemetereconomie hoort een visie die verdergaat dan anderhalve meter", zegt Wilthagen.

Vooral armere mensen slachtoffer

Hoogleraar Anne Gielen deed onderzoek naar armoede en weet hoe een crisis doorwerkt: "Vooral mensen die nu al armer zijn, worden door deze crisis geraakt. Die schade ga je nog generaties later terugzien, want armoede en lagere scholing zijn erfelijk. Kinderen die nu een tijd geen les krijgen zullen daar waarschijnlijk last van hebben in de toekomst. In sommige gevallen kun je gevolgen over 30 jaar nog merken."

Ook Gielen vindt het hoog tijd dat het kabinet een visie ontwikkelt op de economie van de toekomst. En dat er zichtbaar economen deelnemen aan het Outbreak Management Team (OMT) dat het kabinet adviseert.

Ook jongeren de dupe

Wilthagen vreest vooral voor de jongeren: "Als je nog geen plekje hebt op de arbeidsmarkt ga je er de komende tijd moeilijk tussenkomen. Stel je voor dat je voor je mbo-opleiding nu nog een stage moet lopen, hoe ga je dat dan doen? Er zitten alleen in Brabant al 85.000 mbo'ers in de wachtkamer."

Hij vervolgt: "Je denkt misschien 'het coronavirus treft iedereen', maar dat is niet zo. Het treft armeren harder dan rijken. Mensen die geen spaarpotje hebben, mensen die nog geen kans hadden om te sparen voor een pensioen, jongeren die vaak meer schulden hebben worden harder getroffen."

Steunpakket terugverdienen

Gielen en Wilthagen hadden graag gezien dat er naast premier Rutte en de minister De Jonge nóg een minister stond tijdens de persconferenties. Een minister die nadenkt over hoe we zoveel mogelijk, ook na de crisis, de schade kunnen inhalen.

Wilthagen: "Iedere Nederlander met een huishoudboekje weet dat we de miljarden die we nu uitgeven ook weer moeten terugverdienen." Minister Wiebes van Economische Zaken heeft de verschillende sectoren gevraagd met plannen te komen over hoe ze kunnen doorstarten in de nieuwe werkelijkheid. Maar volgens de econoom is dat te kortzichtig: "Als je weet dat in bijvoorbeeld het toerisme en de horeca voorlopig niet meer de volledige omzet gehaald kan worden, kan je beter nadenken over hoe we op andere manieren geld kunnen verdienen."

'Een computer wordt niet ziek'

Lastige dossiers moeten we nu oppakken. Het luchtvaartdossier, het CO2-dossier, de groene economie, denkt Wilthagen. Ook zouden we kunnen inzetten op duurzaamheid en kunstmatige intelligentie, aldus de econoom. In kunstmatige Intelligentie hebben we al een voorsprong, die kunnen we nu nu uitbuiten: "We kunnen computers voor ons het geld laten verdienen, en computers worden niet ziek."

Online bestellen is booming tijdens de crisis nu we minder naar buiten mogen. Ook dat is een mooie groeimarkt die ook ná de crisis toekomst heeft denkt Wilthagen.