Aardbeving Nepal: internationale hulp komt op gang

Nepal schudde vandaag op haar grondvesten; een aardbeving met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter. Het is de zwaarste beving in Nepal in 81 jaar. De eerste foto's en videobeelden laten zien hoe zwaar het land is getroffen door het natuurgeweld. Gebouwen en huizen zijn volledig ingestort.

Tussen de brokstukken van de ingestorte huizen zijn lichamen te zien van mensen die de aardbeving niet hebben overleefd. Mensen rennen in paniek rond, gezichten zijn door het stof nauwelijks te herkennen. Op de foto's zie ik Rode Kruis hulpverleners die helpen met zoeken naar overlevenden en eerste hulp verlenen aan de mensen die levend onder het puin vandaan komen. 

Bijna 1000 Nepalezen overleefden de ramp niet. Meer dan 2000 duizend mensen raakten gewond en miljoenen zijn getroffen. Dit is de trieste balans die we een paar uur na de ramp kunnen opmaken, De autoriteiten gaan er vanuit dat het dodental nog verder stijgt. Het Rode Kruis is direct gestart met een reddingsactie, maar steden en dorpen bij het epicentrum zijn moeilijk bereikbaar. Wegen zijn vernietigd en geblokkeerd door modderstromen en de communicatie ligt plat.

Internationale hulp gevraagd

Het land heeft de noodtoestand uitgeroepen en vraagt om internationale hulp. Genoeg reden voor het Nederlandse Rode Kruis om een inzamelingsactie te starten voor hulp aan de slachtoffers. Ondertussen hunkeren journalisten naar meer informatie over de ramp en de hulpverlening, die maar druppelsgewijs binnenkomt. Niet alleen Nederlandse journalisten, maar ook de internationale pers. 

Een vraag waar het Nepalese Rode Kruis nu op geen enkele manier aan kan voldoen, omdat ze te druk zijn met hulp verlenen. Het Nederlandse Rode Kruis besluit daarom om een woordvoerder naar het rampgebied te sturen om deze hoos aan vragen te kunnen beantwoorden en zowel Nederlandse als internationale pers te woord te staan. Daarom vlieg ik nu, nauwelijks twaalf uur na de ramp, naar de hoofdstad Kathmandu. Of het vliegtuig kan landen is niet zeker. Op de luchthaven zou door de beving veel schade zijn. Ik wacht het maar af.

Haastig vertrek

Nooit eerder heb ik zo snel mijn koffers moeten pakken. Toen het besluit werd genomen om te gaan, had ik nog vier uur de tijd voor vertrek. Op dat moment was ik bij een cursus, niet ver van huis. Ik haast me naar huis en eenmaal thuis ben ik binnen een uur klaar voor vertrek. Mede dankzij de hulp van het thuisfront. 

Terwijl ik een warme maaltijd naar binnen schrok, bedenk ik me dat veel mensen in Nepal deze luxe vandaag niet hebben. Veel tijd om daar bij stil te staan heb ik niet, want ik moet inpakken. Dit is niet mijn eerste reis voor het Rode Kruis naar een ramp- of conflictgebied. Zo was ik 24 uur na de verwoestende orkaan Hayan op de Filipijnen. Ook reisde ik af naar Ethiopië waar ernstig voedseltekort was. Verder bezocht ik landen geteisterd door conflicten, zoals Syrië, Libanon, Jordanië, Zuid-Soedan en Colombia. Maar een aardbeving is een nieuw soort ramp voor mij. Wat moet je in een dergelijke situatie meenemen vraag ik me af. 

Ik bel collega Frido Herinckx, noodhulpcoördinator van het Nederlandse Rode Kruis. Dit soort reizen zijn voor hem gesneden koek. Hij geeft meteen tips. “Heb je een EHBO kit? Denk ook aan een slaapzak en waterzuiveringstabletten. En vergeet niet om contant geld mee te nemen, pinnen is meestal niet mogelijk in dit soort situaties.” 

We bediscussiëren of ik een tent mee moet nemen. Op de Filipijnen was ik daar dolblij mee. Anders had ik, net als de slachtoffers, in de open lucht in de regen moet slapen. Frido denkt dat een tent niet nodig is in Nepal. Ik besluit de gok te wagen. Ik moet immers ook een fototoestel, videocamera en statief meenemen en de bagageruimte is niet oneindig. Onderweg naar Schiphol informeer ik mijn familie over mijn vertrek. Eenmaal op de luchthaven koop ik nog snel wat dollars en een Lonely Planet van Nepal voor de nodige achtergrondinformatie over het land. Dan haast ik me naar de vertrekhal.  

Indirect helpen 

Als een van de laatste meld ik me bij de gate. De stewardess die mijn ticket controleert zegt lachend: “Dus jij bent diegene die pas een paar uur geleden een ticket heeft geboekt.” Blijkbaar hebben ze dit van tevoren met elkaar besproken. “Ga je helpen in Nepal?” vraagt ze. Helpen niet direct, maar indirect wel vertel ik haar. Media-aandacht helpt immers ook om de ramp duizenden kilometers bij ons vandaan, toch dichtbij te brengen. 

Hopelijk raken hierdoor meer Nederlanders overtuigt om de Nepalezen te helpen. Die hulp is hard nodig, want velen zijn in een klap alles kwijtgeraakt. In Nepal is het al nacht. Om in mijn nieuwe ritme te komen besluit ik om te gaan slapen. Even bekruipt me een angstig gevoel als ik bedenk welke ellende ik straks te zien krijg. Dat idee probeer ik nu even parkeren. Slapen is belangrijk om fit te zijn voor de zware weken die komen. 

Merlijn Stoffels van het Rode Kruis is in Nepal om te zien wat de aardbeving heeft aangericht.