5 vragen aan hoogleraar Wim Voermans over BBB in de provinciebesturen: 'Middenpartij voor de regio'

Vandaag werden in Drenthe en Noord-Holland de nieuwe provinciale besturen gepresenteerd. Opvallend is dat BBB in zeker 9 provincies gaat meebesturen. 5 vragen aan hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans. "Meer dan historisch."

1. Wat zegt het dat de BBB in zeker 9 provincies in het provinciaal bestuur komt?

"Dat is echt uniek. En dan bedoel ik niet alleen dat ze zo'n enorme verkiezingswinst hebben behaald, maar ook dat ze die als nieuwkomer meteen omzetten in het nemen van bestuurlijke verantwoordelijkheid."

"De BoerBurgerBeweging is daarmee echt een middenpartij, die wil besturen. Dat zag je veel minder bij een partij als Forum voor Democratie, die in 2017 een grote verkiezingswinst boekte in de provincies."

2. Kun je zeggen dat er een ruk naar rechts wordt gemaakt in de provincies waar de BBB aan het roer komt?

"Dat moeten we nog afwachten. De BBB heeft zich vooral op stikstof geprofileerd natuurlijk, maar je ziet dat ze in de provincie met veel verschillende partijen een coalitie hebben gesloten. Zo hebben ze bijvoorbeeld ook in drie provincies met GroenLinks een akkoord ondertekend."

"Dat betekent dat je met deze partij alle kanten op kunt. Tot nu zijn er drie colleges die je als 'rechts' zou kunnen bestempelen, maar zes als echte middelcoalities. Ook blijkt dat er colleges uit minder partijen bestaan dan de vorige periode. De BBB is daarmee een middenpartij voor de regio, die de versplintering in het politieke landschap lijkt tegen te gaan."

3. Dus er zijn geen LPF- of FVD-achtige toestanden in het verschiet?

"Nee, het feit dat de onderhandelingen in Noord-Brabant zijn geklapt, kun je wel echt zien als een beginnersfout. Daar hebben ze zich misrekend. De onderhandelingen waren al afgesloten en toen kwam de BBB nog met een extra eis op tafel. Dat sloeg alles in het slot."

"Natuurlijk, het is een nieuwe partij, dus er zullen best dingen fout gaan. Er komen vast schandalen, maar je ziet ook dat BBB kiest voor bestuurders met veel ervaring, zoals oud CDA-bestuurders."

4. Denkt u dat hoe het in de provincies gaat ook iets zegt over of BBB landelijk gaat meeregeren?

"Ik denk het wel, want ook de landelijke kopstukken zien dat er met de BBB prima zaken valt te doen. Dus als het kabinet valt en er nieuwe verkiezingen komen, dan is de BBB echt spekkoper."

"Zij kunnen een middenblok vormen. Daar zit een groot gat. Een beetje de positie innemen die het CDA vroeger had. Ik acht de kans dat ze een grote partij worden bij de landelijke verkiezingen en ook nog gaan meeregeren behoorlijk groot."

5. Tot slot, wie ziet u als de grote verliezers bij de provinciale formaties?

"Dat zijn zonder twijfel D66 en in mindere mate GroenLinks. D66 doet alleen in Utrecht mee, verder nergens. En GroenLinks doet tot nu toe mee in drie provincies. Tegelijkertijd is het opvallend dat christelijke partijen als SGP en ChristenUnie ook vaak meebesturen en een soort natuurlijke bondgenoot voor de BBB lijken te zijn."