1 op de 10 jongeren heeft weleens naaktfoto's van een ander doorgestuurd: 'Eigenlijk best stom, nu ik erover nadenk'

Voor de likes, de status, uit wraak of onwetendheid: 10 procent van de jonge mensen heeft weleens naaktfoto’s van iemand anders doorgestuurd. "Foto’s van scharrels of vriendinnetjes, omdat je daarmee kon laten zien dat je ze 'geregeld' had."

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder mensen tussen de 16 en 34 jaar. De meesten van hen doen aan sexting: het versturen van seksueel getinte berichten (68 procent) of seksueel getinte foto's of video's van jezelf (47 procent).

Spijt van doorsturen

Maar niet elke ontvanger is dus te vertrouwen met die beelden. Het zijn vaker mannen (12 procent) dan vrouwen (4 procent) die ze doorsturen. "Ik had met zes vrienden een groepsapp waarin we alle naaktfoto's die we ontvingen deelden met elkaar", vertelt een jonge man uit het Opiniepanel.

Sommige mensen die ooit iets hebben doorgestuurd van een ander vertellen dat ze daar nu spijt van hebben. "Die beelden werden al massaal op Snapchat en Instagram gedeeld. Eigenlijk best stom, nu ik erover nadenk", vertelt iemand met spijt. Een ander zegt: "Ik heb er toen eigenlijk nooit over nagedacht wat het met diegene kon doen."

Slachtoffers vertellen

In het onderzoek meldt zich ook een aantal mensen dat slachtoffer is geweest van het ongewenst verspreiden van hun naaktfoto's. Dat zijn vooral vrouwen: 8 procent van de vrouwelijke deelnemers heeft dat al eens meegemaakt.

"Toen ik 14 was heb ik een keer de fout gemaakt om een foto in bh naar iemand te sturen. Die is vervolgens verspreid door diegene, waardoor ik van middelbare school heb moeten wisselen", vertelt een van de slachtoffers.

Eigen schuld?

1 op de 5 jonge mensen (18 procent) is van mening dat het je eigen schuld is als je naaktfoto's doorgestuurd worden. Onder jonge mannen vindt ruim een kwart (26 procent) dat. Zij zijn van mening dat je sowieso geen naaktfoto's moet sturen, en dat je weet welk risico je neemt als je het wel doet.

Maar de meeste mensen delen die mening niet. "Dat soort beelden stuur je in goed vertrouwen", zegt een deelnemer daarover. "Als dat wordt doorgestuurd, is het vooral de verspreider die de fout maakt. En niet degene die de foto maakt."

'Gaat makkelijk en snel'

Vorige week werd door KPN in samenwerking met zangeres MEAU de campagne 'Stukje van mij' gelanceerd om bewustzijn te creëren over welke gevolgen het voor iemand kan hebben als seksueel getinte beelden ongewild doorgestuurd worden. Driekwart van de deelnemers aan dit onderzoek denkt dat de meeste jongeren zich onvoldoende realiseren wat die gevolgen kunnen zijn.

"Je kan zo makkelijk en snel even een fotootje verzenden, of van iemand anders delen, voordat je echt na hebt gedacht waar dat allemaal toe kan leiden", zegt een ondervraagde. Een ander: "Pubers zijn sowieso niet heel goed in het inschatten van risico's, dus je kan het ze ook niet echt kwalijk nemen."

Seksuele voorlichting

Veel panelleden pleiten er dan ook voor om voorlichting op scholen te geven, om jongeren zo bewust te maken van de gevolgen van het maken en/of versturen van naaktbeelden. Tweederde (68 procent) denkt dat dat zou helpen, maar de meesten hebben die voorlichting zelf nooit gehad. "Misschien een keer een poster in de gang? Maar niets bij seksuele voorlichting of zo."

De mensen die wel voorlichting kregen vertellen dat het indruk op hen maakte. "Ze wezen ons er toen bijvoorbeeld op dat het doorsturen van een foto van een minderjarig klasgenootje, ook al ben je zelf even oud, valt onder het doorsturen van kinderporno. Toen gingen we er wel echt anders over nadenken", vertelt een deelnemer daarover.

Rechtszaak over afpersing

Dit panelonderzoek is gedaan naar aanleiding van de rechtszaak tegen Gianni de W., die vandaag begint. Hij perste honderden jonge vrouwen af met naaktbeelden (sextortion). Ze werden door hem onder druk gezet om steeds meer foto's te maken van henzelf en handelingen uit te voeren. De slachtoffers stonden 'volledig onder zijn controle'.

Het Openbaar Ministerie (OM) vervolgt Gianni de W. voor chantage van dertig vrouwen, maar op zijn computer heeft de politie afbeeldingen van meer dan 170 slachtoffers gevonden. Het is daarmee een van de grootste zedenzaken die er de laatste jaren zijn geweest in Nederland.