Ondanks het miljardenpakket dat de nieuwe coalitie heeft gepresenteerd, is de stemming in het land allerminst optimistisch. De besparing op de zorg doet zeer, maar het echte pijnpunt is dat de coalitie-partijen een doorstart maken.

Al worden veel individuele plannen uit het akkoord goed ontvangen, slechts een kleine minderheid (36 procent) ziet de 'doorstartcoalitie' nu zitten, zo blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 21.373 leden van het Opiniepanel. Een meerderheid (57 procent) vindt de coalitie met dezelfde partijen als Rutte III onacceptabel.

De basis van DENK, BIJ1, BBB is te klein om betrouwbare uitspraken over te doen.

Cynisme over doorstart

Mark Rutte, waarschijnlijk opnieuw premier van het kabinet, sprak zijn vertrouwen uit dat het nieuwe kabinet meer 'elan' zou hebben dan het vorige kabinet met dezelfde partijen. Dat vertrouwen delen maar weinig mensen met hem: slechts 17 procent.

Opvallend is dat gemiddelde alleen wordt opgekrikt door zijn eigen kiezers. De helft van de VVD-kiezers (51 procent) denkt dat het nieuwe kabinet meer elan gaat hebben dan het vorige. De achterbannen van coalitiegenoten zijn sceptischer: kiezers van D66 (65 procent), CDA (72 procent) en ChristenUnie (73 procent) denken in meerderheid van niet.

De basis van DENK, BIJ1, BBB is te klein om betrouwbare uitspraken over te doen.

Positief over plannen

Over de plannen uit het regeerakkoord, zijn mensen iets positiever. 45 procent is positief over het totaalpakket, 49 procent is negatief. Dit is vergelijkbaar met vier jaar geleden, toen dezelfde partijen het, veel sobere, regeerakkoord van Rutte III aankondigde.

Mensen laten nu duidelijk hun cynisme over een coalitie met precies dezelfde partijen meewegen in hun eindoordeel, want over veel individuele plannen is men juist tevreden.

Bezuinigen zorg 'slecht idee'

Zo krijgen plannen als de bouw 100.000 woningen extra per jaar, de lastenverlichting voor middeninkomens en het afschaffen van het leenstelsel veel steun. Ook de 'suikertaks' en het hogere minimumloon kunnen op goedkeuring rekenen.

Minder steun is er voor immigratieplannen als meer geld voor ontwikkelingshulp en 400 vluchtelingen die het extra per jaar zal opvangen. Maar de pijn is het grootst als het gaat om het plan om bijna 5 miljard te besparen op de zorg. Driekwart vindt dat, vooral door de aankondiging ervan in deze tijd, een slecht idee.

Lees je dit artikel op smartphone? Draai het scherm voor betere weergave

D66'ers meest tevreden, CDA'er het minst

Kiezers van D66 zijn van de coalitiekiezers het meest tevreden over dit regeerakkoord. 70 procent ziet zijn eigen standpunten grotendeels terug in het akkoord. Ook de meeste VVD-kiezers (62 procent) zien dat. ChristenUnie-kiezers zijn daar verdeeld over: 44 procent leest zijn eigen standpunten grotendeels terug in het akkoord; 46 procent niet. Die laatste groep hekelt vooral dat medisch ethische thema's vrije kwesties worden. Een minderheid (40 procent) vindt dat een goede zaak.

Nog iets minder tevreden zijn CDA-kiezers. 42 procent ziet zijn standpunten voor het grootste deel terug in het akkoord. Een even klein deel van de CDA-kiezers (40 procent) ziet de standpunten van de partij van Hoekstra voldoende in het akkoord terug. De onvrede komt deels van kiezers die sinds het vertrek van Omtzigt zijn overgestapt. Met dit regeerakkoord lijkt hij deze kiezers niet terug te winnen. Maar ook huidige CDA-kiezers zijn ontevreden. Zij willen juist meer geld voor de zorg en vinden te weinig plannen terug die de koopkracht van ouderen moet verbeteren. De plannen voor aanpak van criminaliteit en drugshandel vinden zij nog te vaag. "Het mag wel iets duidelijker dan 'we kijken naar Italië'", schrijft een CDA-kiezer.

Lees je dit artikel op smartphone? Draai het scherm voor betere weergave.

'Kabinet valt'

Het kabinet zal de tijd nodig hebben voor de grootse plannen die het heeft aangekondigd. Het is volgens kiezers de vraag of het kabinet die tijd krijgt. Slechts een kwart (23 procent) denkt dat de nieuwe coalitie de eindstreep gaat halen.

Vooral bij oppositiepartijen is de scepsis groot, deels vanuit 'wishful thinking'. Opvallend is dat ook lang niet alle coalitiekiezers vertrouwen hebben dat Rutte IV de rit uitzit. VVD-kiezers zijn nog enigszins hoopvol: de helft denkt van wel, maar bij kiezers van D66 (36 procent), CDA (33 procent) en ChristenUnie (34 procent) zijn die cijfers een stuk lager.

info

Over dit onderzoek Het onderzoek is gehouden op woensdag 15 en donderdag 16 december. De vragenlijst is ruim na de presentatie van het regeerakkoord uitgezet om respondenten de kans te geven het nieuws tot zich te nemen. Aan het onderzoek deden 21.373 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.